Yeni Araştırma: Kırmızı Işık Görme Kaybını Tersine Çeviriyor
Görsel: Getty Images
İngiltere’de gerçekleştirilen bir araştırma, her gün sadece birkaç dakika boyunca kırmızı ışığa maruz kalmanın, yaşa bağlı görme kaybını geri döndürebileceğini ortaya koydu. Bu yenilikçi tedavi yöntemi, Parkinson ve diyabet gibi diğer hastalıklar için de yeni tedavi yollarının geliştirilmesine olanak tanıyabilir.
Uzmanlar, kırmızı ışığın, hücrelerimizin enerji santralleri olan mitokondrileri canlandırma işlevi gördüğünü ifade ediyor. Çalışmanın sonuçları, The Journals of Gerontology adlı bilimsel dergide yayımlandı ve UCL (University College London) Oftalmoloji Enstitüsü tarafından yürütüldü.
Pilot Araştırma Detayları
Araştırmaya katılan 24 gönüllü, 28 ile 72 yaşları arasında değişen 12 erkek ve 12 kadından oluşuyordu. Katılımcılara, 670 nanometre dalga boyunda kırmızı ışık yayan el fenerleri verildi. Bu dalga boyunun, görünür spektrumun sonlarında yer alan ve insan gözünün algılayamadığı kızılötesi ışığın hemen altında olduğu belirtildi.
Deneyin Uygulaması
Katılımcılar, her gün üç dakika kırmızı ışığa baktı. Gönüllüler, iki hafta boyunca her gün bu süreyi geçirdi. Çalışma sırasında, düşük kontrastlı renkli harflere bakmaları istenen katılımcıların koni fonksiyonları ölçüldü. Ayrıca karanlıkta ışık sinyallerini ayırt etmeleri istenen bu kişilerin gözlerinin çubuk hassasiyetleri de değerlendirildi. Retina, arka kısmında kırmızı, yeşil ve mavi renklere duyarlı koni hücrelerini barındırır. Koni hücrelerinin yanı sıra, ışığa duyarlı ancak renk algılamasına katkıda bulunmayan çubuk hücreleri de bulunmaktadır.
Sonuçlar ve Gözlemler
Deneyin sonunda katılımcıların renkleri görme yeteneklerinde -koni renk kontrastı hassasiyetinde- ortalama %14 oranında bir iyileşme gözlendi. Özellikle 40 yaş ve üzerindeki gönüllülerde bu hassasiyetin %20 oranında arttığı kaydedildi. Bu yaş grubunda, düşük ışıkta görme yeteneği olarak bilinen çubuk eşiğinde de önemli bir artış gözlemlendi. Daha genç katılımcılarda da bazı ilerlemeler tespit edilmesine rağmen, bu iyileşme oranları daha yaşlı bireylerdeki kadar yüksek değildi; bu durum, genç bireylerin gözlerinin daha az zayıflamasıyla ilişkilendirildi.
Çalışmanın lideri Prof. Glen Jeffrey, “Retina, vücudumuzdaki en hızlı yaşlanan organdır. İnsan ömrü evrimsel olarak hiçbir zaman 40 yaşın üzerine çıkmamıştır,” dedi. Uzmanlar, artık daha uzun yaşayan insanların organlarının da erken yaşlandığına ve bu organları güçlendirecek yolların bulunması gerektiğine dikkat çekiyor.
Amerikan Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri, 40 yaş ve üzerindeki bireylerin katarakt, diyabetik retinopati, glokom ve yaşa bağlı makula dejenerasyonu gibi göz hastalıkları riski taşıdığını belirtiyor. Bu hastalıklar, genç yaşta da görülebilmekte, ancak yaygınlıkları yaşla birlikte artış göstermektedir.
Kırmızı Işığın Diğer Etkileri
Meyve sineklerinin ömrü uzadı. 40 yaşın üstündeki bireylerin 2-4 yılda bir, 65 yaşın üzerindeki kişilerin ise 1-2 yılda bir göz muayenesi yaptırmaları önerilmektedir. Daha önce yapılan çalışmalar, meyve sinekleri ve fareler üzerinde kırmızı ışığın mitokondri fonksiyonunu geliştirdiğini göstermiştir. Örneğin, 2015 yılında yapılan bir çalışmada, kızılötesine yakın ışığın meyve sineklerinde enerji üretimini hızlandırdığı, hareket kabiliyetini artırdığı ve ömürlerini uzattığı belirlenmiştir. 2017’de ise görülebilir kızılötesi ışığın farelerin retina fonksiyonlarını %25 oranında güçlendirdiği sonucuna varılmıştır.
Prof. Jeffrey, araştırmada kullandıkları kırmızı ışığın güvenli olduğunu, deneye başlamadan önce bu yöntemi kendilerinde denediklerini ifade etti. Uzmanlar, bu tedavi yönteminin onay alabilmesi için daha kapsamlı araştırmaların yapılması gerektiğini vurgulamaktadır. Mitokondriyal yaşlanma teorisi, insanların ve hayvanların mitokondri ve mitokondriyal DNA’larında zamanla meydana gelen bozulmalar sonucunda yaşlandığı varsayımına dayanıyor. Bu nedenle, mitokondrileri canlandırmanın yaşlanmayı yavaşlatabileceği öne sürülmektedir. İnsan vücudunda en yoğun mitokondri konsantrasyonu gözlerde bulunmakta ve mitokondri, daha uzun dalga boyundaki ışıkları absorbe etmektedir. Bu nedenle, çalışmada kızılötesine yakın ışığın tercih edildiği belirtilmektedir.
Prof. Jeffrey, kırmızı ışığın Parkinson gibi yaşlanmayla ilişkili hastalıklarda mitokondri fonksiyonlarını güçlendirebileceğine dikkat çekerek, “Her hastalığın bir mitokondriyal boyutu olabilir. Örneğin, diyabet durumunda mitokondrilerimiz oldukça bozulmuştur,” açıklamasında bulundu.
