Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. İlhan Çetin, ülke genelinde olduğu gibi Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) hastalığını bulaştıran kenelerin sıklıkla görüldüğü bölgelerde bu kış aylarının yağışlı geçtiğine dikkat çekiyor. Özellikle Tokat, Sivas, Yozgat, Giresun, Gümüşhane, Erzincan ve Erzurum gibi illerde kene popülasyonunun artması bekleniyor. Çetin, “Bu yağışlarla birlikte ot miktarının artacağı öngörülüyor. Kene popülasyonu da otların yoğun olduğu bölgelerde ciddi oranda artış gösterecek. Dolayısıyla bu yıl ülkemizde ve bölgemizde kene sayısında kayda değer bir artış bekliyoruz.” dedi.
Özellikle Dikkat Edilmesi Gerekenler
Prof. Dr. Çetin, bilim insanlarının kene sayısına paralel olarak KKKA hastalığında da artış beklediğini belirterek şu ifadeleri kullandı: “Nisan ayının ortalarından itibaren bu hastalığı daha fazla görmeye başlayacağız. Bu dönem itibarıyla insanlarımızın açık alanlarda ve özellikle otların yoğun olduğu alanlarda çalışan veya hayvancılıkla uğraşan kişilerin kendilerine daha fazla dikkat etmesi gerekiyor. Hayvancılıkla ilgilenenlerin, araziden döndükten sonra hayvanlarının üzerindeki keneleri kene ilacıyla etkisiz hale getirmelerini öneriyoruz.”
Hayvancılıkla Uğraşanlar İçin Riskler
Çetin, hayvanlar tarafından araziden getirilen kenelerin yaşam alanlarına ve ahırlara taşındığını ifade ederek, KKKA hastalığının %90 oranında hayvancılıkla uğraşan ve kırsal kesimde yaşayan bireylerde görüldüğünü belirtti. İlkbaharın gelmesiyle birlikte insanların piknik alanlarına gideceğini vurgulayan Çetin, “Vatandaşların piknik yapılan alanlarda kenelere karşı dikkatli olmaları çok önemli. Bunun için özellikle yerde oturacaklarsa açık renkli, özellikle beyaz bir örtü kullanmaları faydalı olacaktır.” dedi.
Dikkat Edilmesi Gereken Sağlık Riski
Dünyanın uzun bir süredir COVID-19 salgınının etkisi altında olduğunu hatırlatan Çetin, “KKKA hastalığının öldürücülük oranı, koronavirüsün özellikle Omicron varyantından 3-4 kat daha fazla. Bu nedenle bu hastalığa karşı dikkatli olmakta büyük fayda var.” ifadesini kullandı.
Yağışların Kene Popülasyonuna Etkisi
Doç. Dr. Onur Başbuğ, kene popülasyonunda yağışlı geçen kış aylarının etkisiyle bir artış beklendiğini belirtti. Kenelerin 20-26 derece sıcaklıkta en aktif hale geldiğine işaret eden Başbuğ, “Değişen sıcaklıklarla birlikte kene popülasyonunun yavaş yavaş artış göstermeye başladığını göreceğiz. Yağışlar, havadaki nem gibi faktörler, kene popülasyonunun artmasına neden olmaktadır.” dedi.
Zirai İlaçların Rolü
Başbuğ, yağışlı havanın yanı sıra bölgedeki hayvan hareketliliği ve zirai ilaçların da kene dağılımını etkilediğini belirtirken, “Örneğin, çok miktarda toksik madde ve ilaç kullanımı kene popülasyonunu azaltabilir. Hayvan hareketlilikleri devam ettiği sürece, kene popülasyonunda bir artış gözlemlenmesi muhtemel.” şeklinde konuştu.
KKKA’ya neden olan kenelerin otlak alanlarda daha fazla görüldüğünü vurgulayan Başbuğ, doğadayken mutlaka çorapların pantolon üzerine çekilmesi ve eve dönüldüğünde vücutta kene kontrolü yapılması gerektiğini hatırlattı.
