Kara Mantar (Mukormikoz) Nedir?
Kara mantar, tıbbi literatürde “mukormikoz” olarak adlandırılan, nadir fakat ölümcül bir enfeksiyondur. Bu hastalık, zayıf bağışıklık sistemine sahip bireylerde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Mukormisetler adı verilen ve doğal olarak çevremizde bulunan küflerin neden olduğu bu enfeksiyon, genellikle toprak, bitkiler, gübre ve çürüyen meyve ile sebzelerde bulunan mukor küflerine maruz kalma sonucu gelişir.
Kara Mantar Hastalığının Nedenleri
Kara mantar hastalığı, vücut direncinin düştüğü durumlarda ortaya çıkar. Özellikle kanser hastaları, organ nakli yapılan bireyler ve diyabet hastaları, bu enfeksiyona karşı daha savunmasızdır. Bağışıklık sistemini zayıflatan diğer faktörler arasında steroid tedavisi ve AIDS gibi hastalıklar da bulunmaktadır.
Kara Mantar Hastalığının Belirtileri
Kara mantar hastalığının belirtileri, enfeksiyonun hangi bölgeyi etkilediğine göre değişiklik gösterebilir. Genel olarak aşağıdaki belirtiler gözlemlenebilir:
- Damakta morartılı yaralar
- Yüzde ve göz çevresinde koyulaşan kızarıklık
- Göz kararması, renk değişikliği
- Bulanık veya çift görme
- Göğüs ağrısı
- Nefes almada zorluk
- Kanlı öksürük
- Ateş, bulantı ve kusma
- Dışkıda kan
- Sinüslerde doluluk hissi
Kara Mantar Hastalığının Tedavisi
Kara mantar enfeksiyonu vücutta hızla yayıldığı için, tedaviye derhal başlanması gerekmektedir. Erken teşhis edildiğinde, antifungal ilaçlar kullanılarak enfeksiyonun yayılması önlenebilir. Bu tedavi süreci genellikle yaklaşık 8 hafta sürer. İleri evrelerdeki vakalarda, enfekte olan organların cerrahi müdahale ile alınması gerekebilir. Tedavi gecikirse, enfeksiyonun beyne ulaşmaması adına gözlerin alınması gibi radikal önlemler alınabilir.
Kara Mantar Hastalığı Öldürücü Mü?
Kara mantar hastalığı, bağışıklık sistemi güçlü olan bireylerde ciddi enfeksiyonlara yol açmaz. Ancak, bağışıklık sistemi zayıf olan kanser, diyabet ve organ nakli hastaları için büyük risk taşır. ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi verilerine göre, mukormikoz vakalarının %54’ü ölümle sonuçlanmaktadır. Ancak bu oran, hastanın genel sağlık durumu ve enfeksiyonun vücudun hangi bölümünü etkilediği gibi faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
Kara Mantar Hastalığı Bulaşıcı Mı?
Kara mantar hastalığı, insandan insana veya hayvandan insana bulaşmaz. Ancak, havada bulunan veya ortamdaki mantar sporları aracılığıyla enfeksiyon yayılabilir. Uzmanlar, vücutta birçok bakteri ve mantar bulunduğunu, bu organizmaların bağışıklık sistemi sayesinde kontrol altında tutulduğunu belirtmektedir. Bağışıklık sisteminin zayıflaması durumunda, bu organizmalar hızla çoğalabilir ve enfeksiyona yol açabilir.
Kara Mantar Hastalığı Hangi Ülkelerde Görüldü?
Kara mantar hastalığına neden olan mukormikoz, özellikle ABD, Hindistan, Panama, İsrail, Güneydoğu Asya ve Orta Doğu gibi coğrafi bölgelerde sıkça gözlemlenmektedir. Bu mantarların ekolojik olarak yaygın olduğu alanlarda hastalık vakaları artış göstermektedir.
Kara Mantar Hastalığı Türkiye’de Görüldü Mü?
Kara mantar hastalığı, geçmiş yıllarda Türkiye’de de görülmüştür. Bu nedenle, hastalığın riskleri ve belirtileri konusunda halkı bilinçlendirmek önemlidir.
