Kara Deliklerin Gizemi: Yeni Araştırmalar ve Teoriler
Son zamanlarda yapılan araştırmalar, devasa kozmik nesnelerin oluşumunu ve evrende nasıl bu kadar hızlı bir şekilde var olduklarını anlamaya yönelik çabaları derinlemesine ele alıyor. Bilim insanları, kara deliklerin büyümesini genellikle çevremizdeki yıldızlar ve gezegenleri oluşturan “normal” yani baryonik madde üzerinden açıklıyorlar. Ancak, yeni bir çalışma, baryonik madde yerine karanlık maddeden oluşan ve etrafında seyreltik karanlık madde halkası bulunan kararlı galaksi çekirdeklerinin varlığını öne sürüyor.
Bu çekirdekler, o kadar yoğunlaşabilir ki, kendilerini destekleyemediği bir noktaya ulaşarak çökmesine neden olabilir. Bu süreç, geride süper kütleli kara delikler bırakabilir. Araştırmacılar, bu mekanizmanın, öne sürülen diğer teorilerden çok daha hızlı gerçekleşebileceğini ifade ediyor. Bu durum, bu tür kara deliklerin çevresindeki galaksiler bile oluşmadan önce, nasıl bu kadar hızlı bir şekilde ortaya çıkabileceğini açıklayabilir.
Kraliyet Astronomi Topluluğu’nun Aylık Bildirimler (Monthly Notices) dergisinde yayımlanan bu araştırmayı yöneten Carlos R. Argüelles, “Bu yeni oluşum senaryosu, öncesinde yıldız oluşumu gerektirmeden ve gerçekçi olmayan genişleme oranlarına sahip çekirdek kara deliklere başvurmaya gerek kalmadan, süper kütleli kara deliklerin evrenin erken dönemlerinde nasıl oluştuğuna doğal bir açıklama getirebilir” şeklinde konuştu.
Ayrıca, bu anlatı, daha küçük karanlık madde halelerinin kritik kütleye ulaşamadığı için çöküşten kurtulabileceğini de öne sürüyor. Bu da, merkezinde süper kütleli kara delikler yerine karanlık madde çekirdeğine sahip cüce galaksilerin oluşumuna yol açabilir. Öte yandan, araştırmacılar, bu çekirdeklerin bıraktığı kütle çekim modellerinin geleneksel bir kara deliğe benzeyeceğini iddia ediyor.
Argüelles, “Burada, böyle bir çekirdek-hale karanlık madde dağılımının kozmolojik bir çerçeve içinde gerçekten de oluşabileceğini ve evrenin ömrü boyunca kararlı kalabileceğini ilk kez ispatlamış olduk” dedi. Ancak, araştırmacılar, bu tarz süper kütleli kara deliklerin nasıl oluştuğunun kesin bir şekilde anlaşılması için daha fazla araştırma yapılması gerektiğini vurguluyor.
Bu çalışmalar, kendi galaksimiz Samanyolu da dahil olmak üzere, evrende bu tür karanlık madde çekirdeklerinin bulunup bulunamayacağının keşfedilmesine de önemli katkılar sağlayabilir.
Kaynak: Independent Türkçe
