İngiltere’de Organ Nakli İçin Önemli Bir Gelişme
Christy Cooney | BBC News
İngiltere’deki bilim insanları, organ nakli süreçlerinde devrim yaratabilecek bir buluşa imza attı. Araştırmalar, böbreklerin kan grubunu değiştirerek, nakil için uygun organ tedarikini artırmayı hedefliyor. Genelde, farklı kan gruplarına sahip kişiler arasında böbrek nakli gerçekleştirilemiyor. Ancak, böbreklerin kan grubunun 0 (sıfır) tipine dönüştürülmesi, herhangi bir hastaya bu organın nakledilmesini mümkün kılıyor.
Siyah ve diğer etnik gruplardan gelen bireyler, genellikle nadir görülen B tipi kan grubuna sahip olduklarından, beyaz hastalara göre organ nakli için bir yıl daha fazla beklemek zorunda kalıyor. Bu gruplar arasında organ bağışı oranları da oldukça düşük. 2020-2021 yıllarında, toplam organ bağışlarının yalnızca yüzde 9’undan biraz fazlası siyah ve diğer etnik azınlık donörlerden sağlandı. Bu topluluklar, böbrek nakli bekleme listesinin üçte birini oluşturuyor.
Cambridge Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, normotermik perfüzyon (böbreğin korunmasına yardımcı olmak için oksijenli kanın böbrekten geçirilmesi) yöntemi ile özel bir enzimle yüklenmiş kanı donör böbreğinden geçirmeyi başardı. Bu enzim, böbrekteki damarları kaplayan kan grubu belirteçlerini ortadan kaldırarak, böbreğin kan grubunu etkili bir şekilde 0 tipine dönüştürüyor. Üç donör böbreğinde başarıyla gerçekleştirilen bu işlem, yalnızca birkaç saat sürüyor.
Bu araştırmayı yürüten doktora öğrencisi Serena MacMillan, “Bu sonucun potansiyel olarak birçok hayatı nasıl etkileyebileceğini düşünmek gerçekten heyecan verici.” dedi. Bir sonraki adım, böbreklerin yeni kan gruplarından normal kan verildiğinde nasıl tepki verdiğini incelemek olacak. Bu incelemeler, böbrek hastaya nakledilmeden önce, yine bir cihaz yardımıyla test edilebiliyor. Yardım kuruluşu Kidney Research tarafından desteklenen bu araştırmanın, önümüzdeki aylarda British Journal of Surgery tıp dergisinde yayımlanması bekleniyor.
Yardım kuruluşunun araştırma direktörü Dr. Aisling McMahon, çalışmayı “çığır açma potansiyeline sahip” olarak nitelendiriyor. Ancak, bu önemli çalışmanın organ nakli üzerindeki etkileri henüz kanıtlanmış değil. Bilim camiasında, bu araştırmanın organ bağışı ve organ bulma konusundaki katkılarının ne ölçüde olacağına dair bazı sorular gündeme geliyor.
Kan grubu değiştirilmiş organların, yeni kan grubuyla nasıl performans gösterdiğini görmek ve bu işlemin böbreklere herhangi bir zarar vermediğinden emin olmak için daha fazla test yapılması gerekmektedir. Bu testlerin laboratuvar ortamında ve daha sonra sınırlı sayıda hastada gerçekleştirilmesi planlanıyor. Ayrıca, kan grubu, nakil öncesinde böbreklerin eşleştirilmesinde kullanılan üç yöntemden sadece biridir. Nüfusun yarısı zaten 0 pozitif ya da 0 negatif kan grubuna sahiptir, bu da böbreklerin geniş bir kitleye bağışlanabileceği anlamına geliyor.
Doku eşleştirmesi ve çapraz eşleştirme (donör ve alıcının kanlarının karıştırılması ile bir reaksiyon olup olmadığını görmek) özellikle etnik gruplar arasında hala önemli bir faktör olarak kalmaya devam edecektir. Günümüzde hayat kurtaran nakillerin sayısını artırmanın en etkili yolu, her toplumdan daha fazla kişinin organ donörü olmasını sağlamaktır.
