İdiyopatik Pulmoner Fibrozis ve Akciğer Sertleşmesi
Sağlık Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) Gülhane Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı’ndan Doç. Dr. Nesrin Öcal, yaptığı açıklamada halk arasında “akciğer sertleşmesi” olarak bilinen idiyopatik pulmoner fibrozis (İPF) hastalığına dikkat çekti. Bu hastalık, akciğerin süngerimsi yapısını kaybetmesi sonucu, oksijenin kana geçişini zorlaştıran ciddi bir sağlık sorunudur. Akciğer sertleşmesinin zamanla hastanın durumunun kötüleşmesine yol açtığını belirten Öcal, “Eğer bu hastalık tedavi edilmezse, beklenen yaşam süresi yalnızca 3 yıl olmaktadır. Bazı kanser türlerinden bile daha kötü seyir gösteren bir hastalıktır.” dedi.
Dünya İPF Haftası
Öcal, akciğer sertleşmesiyle ilgili farkındalığın artırılması ve yeni gelişmelerin paylaşılması amacıyla bu yıl 16-22 Eylül tarihleri arasında ‘Dünya İPF Haftası’ ilan edildiğini vurguladı.
Akciğer Sertleşmesinin Risk Faktörleri
Doç. Dr. Öcal, özellikle 50 yaş ve üzerindeki, uzun süre sigara kullanmış bireylerin akciğer sertleşmesi açısından en büyük risk grubunu oluşturduğunu ifade etti. “Erkeklerde, kadınlara göre daha sık görülen bu hastalık, dünya genelinde yaklaşık 3 milyon kişi tarafından yaşanmaktadır. Ülkemizde gerçekleştirilen çok merkezli bir çalışmada, İPF sıklığı 100 bin kişide 5 olarak belirlenmiş olup, hastaların yaş ortalaması 66’dır.” dedi. Ayrıca, hastaların %80’inin sigara içtiği gözlemlenmiştir. Sigara dışında, reflü hastalığı, kömür işçiliği gibi çevresel maruziyetler, bazı viral enfeksiyonlar ve genetik yatkınlık da hastalığın gelişiminde etkili olabilir.
Belirtiler ve Tanı Süreci
Akciğer sertleşmesinin genellikle sinsi bir şekilde ilerlediğini belirten Öcal, “Özellikle sigara içen kişilerde, daha önceden bilinen bir solunum hastalığı olmayan bireylerde, giderek artan nefes darlığı, hava açlığı, kuru öksürük ve el parmaklarında çomaklaşma gibi belirtiler en sık rastlanan başvuru şikayetleri arasındadır.” dedi. KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı) ile akciğer sertleşmesi arasındaki en önemli farkı ise öksürüğün tipinde gördüğünü, KOAH’da öksürüğün genellikle balgamlı olduğunu, akciğer sertleşmesinde ise kuru olduğunu söyledi.
Tanı ve Tedavi Yöntemleri
Akciğer sertleşmesinin kesin tanısı için altın standardın, cerrahi yolla alınan akciğer doku örneği ile patolojik değerlendirme olduğunu belirten Öcal, “Ancak son yıllarda teknolojik gelişmeler sayesinde, İPF tablosu tam olarak oluşmuşsa akciğer tomografisi ile cerrahi biyopsiye gerek kalmadan tanı konabilmektedir. Hastalığın ağırlığı, akciğer tomografisindeki görünüm, solunum fonksiyon testleri ve egzersiz testleri ile değerlendirilmektedir.” dedi. Hastalığın ciddiyetine göre uygun tedavi yönteminin belirlendiğini ekledi.
İleri Tedavi Seçenekleri
Öcal, akciğer sertleşmesinin tedavisine ilişkin şu bilgileri verdi: “Yeni geliştirilen ilaçlar sayesinde hastalığın ileri evrelerinde bile akciğerdeki sertleşmeyi azaltmak mümkündür. Ancak hastalığın kesin tedavisi, akciğer nakli ile gerçekleştirilebilmektedir.” Bu nedenle, erken tanı ve tedavi sürecinin büyük önem taşıdığına dikkat çekti.
