Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk
Arabuluculuk, Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 2. maddesi gereğince, tarafları bir araya getirerek sistematik teknikler uygulayan bir süreçtir. Bu süreç, tarafların müzakere yapmalarını, birbirlerini anlamalarını ve sonuç olarak kendi çözümlerini üretmelerini sağlamak amacıyla iletişim sürecini kurmaya yönelik bir arabulucunun yardımını içerir. Arabulucular, taraflar arasında ortaya çıkan sorunların çözümünde, çözüm önerileri de sunabilen, uzmanlık eğitimi almış, tarafsız ve bağımsız üçüncü kişilerdir. Arabuluculuk, bu sürecin ihtiyari olarak yürütülmesiyle gerçekleşir.
Ancak, herkes arabuluculuk yapamaz. Bir arabulucu olabilmek için belirli şartların karşılanması gerekmektedir. Bu şartlar, kanunda şu şekilde belirtilmiştir:
- Türk vatandaşı olmak,
- Hukuk Fakültesinden mezun olmak veya yabancı bir hukuk fakültesini tamamlayarak Türkiye’deki hukuk fakülteleri programlarına göre eksik derslerden başarı belgesi almak,
- Kasten işlenmiş bir suçtan mahkûm olmamak,
- Mesleğinde en az beş yıllık kıdeme sahip olmak,
- Arabuluculuk eğitimini tamamlamak gerekmektedir.
Bu şartları taşıyan bireyler, Arabuluculuk sınavında başarılı olmaları durumunda Arabuluculuk siciline kaydolarak arabuluculuk yapma yetkisi kazanabilirler. Sadece Adalet Bakanlığı tarafından tutulan arabuluculuk listesine kayıtlı kişiler, arabuluculuk faaliyeti yürütebilme yetkisine sahiptir.
Arabuluculuk, zamanla etkinlik alanını genişletmiş ve günden güne daha fazla davaya çözüm sunan bir yöntem haline gelmiştir. İhtiyari arabuluculuk ve dava şartı olarak arabuluculuk uygulamalarının yanı sıra, iş hukukundan doğan uyuşmazlıkların ardından ticaret hukukundan kaynaklanan sorunlara da arabuluculuk yönteminin uygulanması yaygınlaşmıştır. Gelecekte arabuluculuğun faaliyet alanının daha da genişlemesi beklenmektedir.
Arabuluculuk başvuruları, karşı tarafın ikamet adresinin veya iş yerinin bulunduğu yerin Adalet Sarayı içerisinde yer alan Arabuluculuk bürolarına yapılmalıdır. Eğer arabuluculuk bürosu bulunmayan bir yerde ikamet ediliyorsa, arabulucu sıfatı ile görevlendirilen Sulh Hukuk Mahkemesi Yazı İşleri Müdürlüğü’ne başvuruda bulunulabilir.