Hubble Teleskobu’nun Yeni Keşfi
NASA’nın en güçlü uzay teleskobu olan Hubble, ışık saçan bir galaksinin büyüleyici bir fotoğrafını çekti. NGC 2775 olarak adlandırılan bu galaksi, yaklaşık 67 milyon ışık yılı uzaklıkta yer alıyor. Ancak, galaksinin artık yeni yıldızlar üretme kapasitesi oldukça azalmış durumda. Uzay bilimcileri, galaksinin merkezinde bulunan belirgin ışık saçan boşluğa bakarak bu tespiti yapıyorlar; tam merkezde oldukça ‘kabarık’ ve boş bir alan gözlemleniyor.
Geçmişte, bu galaksi çok daha genç ve dinamikti; merkezi bölgesinde yoğunlaşan gazlar, yeni yıldızların oluşumuna olanak tanıyordu. Ancak günümüzde, mevcut gazların büyük ölçüde kullanıldığı ve dolayısıyla yeni yıldızların ortaya çıkmadığı gözlemlenmektedir. Gökbilimcilerin dikkatini çeken bir diğer özellik ise, galaksinin merkezinden dışarıya yayılan kolların, koyu renkli toz kitleleri ve gaz bulutları nedeniyle “yünlü, pofuduk, tüylü” bir görünüm sergilemesidir. Milyonlarca genç yıldız, bu sislerin arasında mavi renkte parlayarak galaksinin estetiğini artırıyor.
Diğer sarmal galaksilerle kıyaslandığında, örneğin Samanyolu galaksisinde, yıldızlar ve gazların daha yoğun bir şekilde sıkıştığı görülmektedir. Bu yoğunluk, kollar arasında çok daha belirgin ayrımlar oluşmasına zemin hazırlıyor.
Hubble’dan Daha Güçlü Teleskoplar Geliyor
NASA, Hubble teleskobunu Nisan 1990’da dünyanın yörüngesine yerleştirdi. O zamandan bu yana, bu teleskop yeni gezegenler ve galaksiler keşfetti ve kara deliklerle ilgili önemli detayların açığa çıkmasına yardımcı oldu. Ancak bilim dünyası, Hubble’ın sağladığı verilerden çok daha hızlı bir gelişim süreci yaşıyor.
Yakın gelecekte devreye girecek olan yeni nesil teleskoplar, Hubble’ın çektiği görüntülerden çok daha net ve etkili fotoğraflar sunma potansiyeline sahip. Bir sonraki büyük teleskop projesi olan James Webb Uzay Teleskobu (JWST), uzayı fotoğraflamak için tasarlanmış en gelişmiş kameraları kullanacak. Bu teleskoptan alınacak yeni görüntüler, bilim insanlarının Samanyolu galaksisinin nasıl oluştuğu ve zaman içinde nasıl evrim geçirdiği ile ilgili en büyük sorularına yanıt bulmalarına yardımcı olabilir.
James Webb Uzay Teleskobu’nun parçaları uzun bir süre önce bir araya getirildi ve şu anda Kaliforniya’daki Northrop Grumman tesislerinde kapsamlı bir test sürecinden geçiyor. Testler başarılı olursa, teleskopun 30 Mart 2021’de fırlatılması planlanıyor.
Buna ek olarak, geliştirilmekte olan Nancy Grace Roman Uzay Teleskobu da, Hubble’ın yüz katı kadar geniş bir görüş açısına sahip olacak. Nancy Grace Roman, Hubble’ın fırlatılmasında önemli rol oynayan Amerikalı kadın astronotun adını taşımaktadır. 2020’lerin ortalarında uzaya gönderilmesi planlanan bu teleskop, Güneş Sistemi’nin dışındaki yeni gezegenleri fotoğraflamak ve “kara enerji” ile ilgili daha fazla bilgi sağlamak amacıyla tasarlanmıştır. Kara enerji, evrenin yaklaşık yüzde 68’ini kapsayan ve evrenin genişlemesini sürdüren gizemli bir enerji biçimidir.
Fırlatıldıktan sonra 5 yıllık bir ömre sahip olacak olan Nancy Grace Roman Uzay Teleskobu, bir milyar galaksiden gelen ışıkları ölçmeyi, Samanyolu’nun derinliklerini incelemeyi ve yaklaşık 2 bin 600 yeni gezegen keşfetmeyi hedefliyor. Aynı zamanda, Albert Einstein’ın izafiyet teorisinin test edilmesine de katkı sağlayacak.
