Horlama ve Obstrüktif Uyku Apnesi
Tıbbi açıdan “obstrüktif uyku apnesi” ile bağlantılı olan horlama, kadınlara oranla erkeklerde daha yaygın bir şekilde görülmektedir. Uykuda solunumun zaman zaman durması ile kendini gösteren bu durum, aynı zamanda daha ciddi sağlık sorunlarının bir belirtisi olabilir. Horlama, vücutta yorgunluğa, gündüzleri halsizliğe ve geceleri de uykusuzluğa yol açabilir.
Horlama Nedir?
Horlama, uyku sırasında solunum yolu boşluğunda, özellikle yutak bölgesindeki ağız, burun veya boğazın arkasındaki yumuşak dokuların gevşemesi neticesinde meydana gelen hava yolu daralması ile hırıltılı bir ses çıkarmasıdır. Bazı insanlar o kadar yüksek sesle horlar ki, bu ses yan odadan bile duyulabilir ve bu durum evdeki diğer bireyleri uyandırabilir.
Horlama Neden Olur?
Horlamanın başlıca nedeni, uyku esnasında nefes alırken baş ve boyundaki yumuşak dokuların titreşmesidir. Genellikle etkilenen bölgeler arasında geniz, damak, dil kökü ve bademcikler bulunmaktadır. Gece dinlenme sırasında baş ve boyun bölgesindeki hava yolları gevşer ve daralır, bu da nefes alma hızını artırır. Bu süreç, solunum yollarındaki hava basıncını da değiştirir ve yumuşak dokuların titreşmesine neden olarak horlama sesinin çıkmasına yol açar. Horlama sırasında oluşan titreşimlerin, baş ve boyundaki kan damarlarını ve kasları zayıflattığı düşünülmektedir. Bu durum, hava yollarının açık kalma kapasitesini azaltır ve horlama sesi daha sık ve daha yüksek bir şekilde çıkmasına sebep olur.
Belli Başlı Belirtiler
Horlama genellikle obstrüktif uyku apnesi (OSA) adı verilen bir uyku bozukluğu ile ilişkilendirilir. Tüm horlayan bireylerin OSA’ya sahip olması gerekmez; ancak, horlamaya aşağıdaki belirtilerden herhangi biri eşlik ediyorsa, bir doktora başvurmak faydalı olabilir:
- Gündüz aşırı uykululuk
- Baş ağrısı
- Sinirlilik ve huzursuzluk
- Konsantrasyon eksikliği
- Hafıza sorunları
- Geceleri horlama
- Boğaz ağrısı
- Ağız kuruluğu
- Yüksek tansiyon
- Kalp ritim bozuklukları
Alınabilecek Önlemler
Horlama, etkilerini azaltmak için tedavi edilebilir; ancak tam anlamıyla bir tedavisi bulunmamaktadır. Birçok kişi, horlamalarının uyku düzenini olumsuz etkilemeye başlaması veya ilişkilerinde sorunlar yaratması durumunda doktora başvurur. Bunun yanı sıra, genellikle kronik horlama yaşayan bireylere yaşam tarzı değişiklikleri önerilir. Bu değişiklikler arasında:
- Kilo verme
- Daha yüksek yastıkta uyuma
- Alkol ve sigara kullanımını bırakma
Ayrıca, horlamayı önlemeye yardımcı olduğu iddia edilen çeşitli cihazlar da mevcuttur. Bu cihazlardan biri, CPAP (Sürekli Pozitif Hava Yolu Basıncı) adı verilen bir hava makinesidir. Bu cihaza bağlı maske, hastaya takılır ve doktor tarafından belirlenen basınçlı hava, hastaya iletilir. Cihaz, gece boyunca kullanılır ve basınçlı hava sayesinde solunum yollarının kapanması önlenir. Böylelikle hasta, uykusunda nefes durması gibi sorunlar yaşamaz ve uyku kalitesi artar. Eğer bu yöntemler horlamayı hafifletmeye yeterli olmazsa, doktorlar son çare olarak cerrahi müdahaleyi önerebilir. Bu cerrahi işlemde dil kökü öne doğru getirilerek hava yolu açılır. Ancak, ameliyatın birçok yan etkisi olabileceği ve genellikle sorunu yalnızca birkaç yıllığına durdurduğu için nadiren tavsiye edilir.
Horlama Üzerindeki Olumsuz Etkileyen Faktörler
Kişinin uykuda hava yollarının daha da daralmasına neden olabilecek bazı faktörler, horlamayı daha da kötüleştirebilir. Bu faktörler arasında şunlar yer alır:
- Obezite
- Alkol ve sigara kullanımı
- Sakinleştirici ve antidepresanlar
- Polen gibi burun tıkanıklığına sebep olabilecek alerjiler
