Hollanda’da Ötanazi Hakkı Tartışmaları
Hollanda’da hükümet ortağı olan Demokratlar 66 (D66) Partisi, yaşamaktan bıkan yaşlı insanlar için ötanazi hakkı tanıyan bir yasa önerisi hazırladı. Bu teklif, koalisyonun diğer ortakları arasında tartışmalara neden oldu. Özellikle Hristiyan partiler, öneriye dini ve etik kaygılar sebebiyle karşı çıkıyorlar. Hristiyan Birliği Partisi (CU) ve Hristiyan Demokrat Parti (CDA) yasa önerisini “şaşırtıcı ve rahatsız edici” bulduklarını ifade ettiler.
Hollanda’da 100 yaşın üzerindeki bireylerin sayısındaki hızlı artış, bazı yaşlıların yaşamlarını sonlandırma taleplerini gündeme getirdi. Bu konuda yıllardır mücadele eden D66 Milletvekili Pia Dijkstra, “Yaşamaktan bıkan bireylere ötanazi hakkı tanınması” gerektiğini savunuyor.
Yasa Önerisinin Detayları
Öneri, daha fazla yaşamak istemeyen yaşlıların birkaç ay boyunca bir danışman gözetiminde tutulmasını öngörüyor. Bu özel eğitimli danışman, yaşlının ölüm talebinin gerçek olup olmadığını araştıracak. Hem ötanazi talep eden kişiyle hem de yakınlarıyla düzenli görüşmeler yapacak olan uzman, hazırladığı rapor doğrultusunda ölüm hakkının tanınmasına karar verecek. Önemli bir nokta, kişinin bu talebinden son dakikaya kadar vazgeçme hakkının bulunmasıdır.
Koalisyon Ortaklarının Tepkisi
Öneri, önümüzdeki günlerde meclis gündemine gelecek. Ancak Hristiyan partilerinin bu duruma tepkisi oldukça sert. Hristiyan Birliği Partisi (CU) lideri Gert-Jan Segers, öneriyi “şaşırtıcı ve rahatsız edici” bulduğunu belirtti. Segers, koalisyonun yaşlıların sorunları üzerine genel bir araştırma yapma konusunda anlaştığını hatırlatarak, bu araştırma tamamlanmadan ötanazi önerisinin gündeme getirilmesini eleştirdi.
Hristiyan Demokrat Partisi (CDA) lideri Pieter Heerma da, Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülen kapsamlı araştırmanın sonuçlarının beklenmesi gerektiğini düşündüğünü ifade etti. Heerma, bu araştırmanın yaşlıların yalnızlık sorunu ve ötanazi hakkından daha kapsamlı konuları ele alması gerektiğini vurguladı. Hollanda Televizyonu’na (NOS) yaptığı açıklamada, “Yaşlılar yalnızlık nedeniyle yaşamak istemiyorlarsa, onlara daha iyi bir bakım sunulmalıdır. İntihar konusunda yardım etmek çözüm değil” diye belirtti.
Ötanazi Başvurularındaki Artış
D66, koalisyon anlaşmasıyla çelişse de, yaşlılara ötanazi hakkı tanıyan önerisini desteklemeye devam ediyor. Hollanda’da gönüllü olarak yaşamını sonlandırmak isteyenlerin sayısında da büyük bir artış gözlemleniyor. Ülkedeki ötanazi uygulamalarında tek yetkili kurum olan Lahey’deki Yaşam Sonu Kliniği, bir önceki yıla kıyasla ötanazi taleplerinin yüzde 15 oranında arttığını bildirdi. Özellikle temmuz ayında rekor düzeyde başvuru alındı; bu süreçte 308 kişi ötanazi talebinde bulundu ve bunların dörtte birine ölüm hakkı tanındı.
Başvurulardaki artışın sebepleri arasında aile hekimlerinin sorumluluk almak istememesi yer alıyor. Geçtiğimiz günlerde bir aile hekimi, 84 yaşındaki demans hastasının rızası için yeterince çaba göstermediği gerekçesiyle mahkemece suçlandı. Mahkeme, hekime ceza vermedi, ancak bu durum diğer meslektaşlarının hastalarını doğrudan Lahey’deki kliniğe yönlendirmelerine neden oldu.
Yaşam Sonu Kliniği, uygulamanın hastaların evlerinde gerçekleştirildiğini belirterek, adını “Ötanazi Uzmanlık Merkezi” olarak değiştirdi. Hollanda’da 2002 yılından bu yana yasal olarak ötanazi uygulamaları gerçekleştiriliyor.
