Yüksek Tansiyonun Önemi ve Belirtileri
Türkiye’de erişkin her üç kişiden birinin yüksek tansiyon (hipertansiyon) hastası olduğu gerçeği, sağlık alanında dikkate alınması gereken ciddi bir sorunu işaret ediyor. Türk Kardiyoloji Derneği (TKD) Başkanı Prof. Dr. Mustafa Kemal Erol, hipertansiyonun çok yaygın bir hastalık olduğunu belirterek “Görülme sıklığı son derece yüksek olan bu hastalık, birçok insanın semptomları olmadığından, hipertansiyona sahip olduğunun farkında bile olmamasına neden oluyor. Ne yazık ki, çoğu zaman insanlar kalp krizi veya felç geçirdikten sonra bu acı gerçeği öğreniyorlar” açıklamalarında bulundu. Erol, hipertansiyonla ilgili merak edilenleri ve bilinmesi gerekenleri yanıtladı.
Hipertansiyon Belirtileri
Hipertansiyon belirtileri nedir? Kronik hipertansiyon, genellikle belirtileri silik bir hastalıktır. Ense kökünden gelen baş ağrısı, kulak çınlaması ve göz kararması gibi genel belirtiler verebilir. Kronik dönemde beyin, yüksek kan basıncına göre kan alımını düzenleyerek, hastanın belirtilerinin tamamen kaybolmasına yol açabilir. Bu nedenle, birçok insan yüksek kan basıncı ile yaşayabilir ve bu durumdan haberdar olamayabilir. Hipertansiyonun tanısı, kan basıncını ölçmekle anlaşılır. Hiçbir belirtiniz olmasa bile tansiyonunuzu ölçtürmeniz büyük önem taşır. Eğer büyük tansiyon 120, küçük tansiyon 80 mmHg’nin altında ise yılda bir, büyük 120-129 küçük 80-85 mmHg aralığında ise 6 ayda bir, büyük 130-139 küçük 85-89 mmHg aralığında ise 3 ayda bir kan basıncınızı ölçtürmek önerilir.
Tedavi Geçikmesinin Sonuçları
Tedavide geç kalınması nelere yol açar? Hipertansiyonun kendisi genellikle sessiz ve belirti vermeyen bir hastalık olmasına rağmen, vücutta yaptığı hasar kalıcı ve geri dönüşümsüz olabilir. Bu durum, hastayı ölüme kadar götürebilir. Bu nedenle hipertansiyona “sessiz katil” de denir. Uygun şekilde tedavi edilmediğinde, kalp kasında kalınlaşma, sonrasında kalp yetersizliği, kalp damar hastalığı, böbrek fonksiyonlarında bozulma ve böbrek yetersizliği gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Ayrıca, beyin damar hastalığı, beyin kanaması ve felçlere neden olabilmekte, göz damarlarını hasarlandırarak görme kaybına yol açabilmektedir. Kalp krizi için de hipertansiyon ana risk faktörlerinden biri olarak öne çıkmaktadır. Aorta adı verilen büyük atardamarımızda genişleme ya da yırtılma meydana gelebilir ve bu durum ani ölümlere sebep olabilir.
Pandemi Döneminin Etkileri
Hipertansiyon hastaları salgın sürecinde ne gibi sıkıntılar yaşadı? Elbette hipertansiyon hastaları da COVID-19 pandemisinden olumsuz etkilendiler. Hareketsizlik, obezite, stres ve üzüntü, hipertansiyonu artıran faktörler arasında yer alıyor. Hipertansiyona özel bir araştırmamız olmamakla birlikte, pandemi döneminde gerçekleştirdiğimiz TURKMI-2 çalışmasında kalp krizi geçiren hastaların sayısının pandemi öncesi döneme göre yüzde 47 azaldığını saptadık. İnsanlar, hastaneye gitme korkusuyla sağlık hizmetlerinden uzak durabiliyor, hastaneye gidenler ise geç kalabiliyor. Bu dönemde hastaların tuzsuz diyetlerine devam etmeleri, düzenli egzersiz yapmaları, sağlıklı beslenmeleri ve ilaçlarını aksatmadan almaları büyük önem taşıyor. Basit bir hipertansiyon kontrolü için mutlaka doktora gitmelerine gerek yok. Evde kan basınçlarını düzenli ölçüp kontrol etmeleri, anormal değerler söz konusu olduğunda doktorlarıyla iletişime geçmeleri öneriliyor.
‘Değerinizi Bilin’
“Kan basıncını ölçün ve değerini bilin” diyoruz. Bu yaklaşım ile toplumda hipertansiyonu olup farkında olmayan kişilerin tespit edilmesini ve uygun tedavilerin yapılmasını hedefliyoruz. Her erişkinin mutlaka kan basıncını ölçtürmesi ve değerlerini bilmesi gerekiyor. Eğer değerler 120/80 mmHg altında ise yılda bir, 120-129/80-84 aralığında ise 6 ayda bir, 130-139/85-89 aralığında ise 3 ayda bir kan basıncını ölçtürmeleri ve hipertansiyon ortaya çıktığında (>140/90) erken tanı almaları sağlanmalıdır.
