Güneş Işınlarının Sağlık Üzerindeki Etkileri
Güneş ışınları, yeryüzünde yaşamın sürdürülmesi için hayati öneme sahip olmasına rağmen, aşırı maruziyetin bazı sağlık sorunlarına yol açabileceğini vurgulayan Dermatoloji Uzmanı Dr. Seher Küçükoğlu Cesur, “Güneş ışınlarına bilinçsizce ve uygun korunma olmadan maruz kalmak, çeşitli sağlık sorunlarına sebep olabilir. Güneş ışınları, UVA, UVB ve UVC olmak üzere üç ana çeşide ayrılır. Bu ışınların farklı dalga boyları, farklı sağlık sorunlarına yol açar. UVA ve UVB ışınları atmosferden geçebilirken, UVC ışınları yeryüzüne ulaşamaz. UVA ışınları, derinin derin katmanlarına inerek hasar oluşturur ve cilt yaşlanmasının başlıca sebebidir. UVB ışınları ise daha kısa dalga boyuna sahip olduğu için derinin yüzeysel tabakalarını etkileyerek kızarıklık, şişme ve ağrı gibi belirtilere neden olur. Hem UVA hem de UVB ışınları, cilt kanserine yol açma potansiyeline sahiptir.” şeklinde konuştu.
Güneş Işınlarına Maruz Kalmanın Etkileri
Güneş ışınlarına bağlı sağlık sorunlarının akut ve kronik olarak iki ana gruba ayrıldığını belirten Dr. Seher Küçükoğlu Cesur, “Akut etkiler, güneş ışığına maruziyetin hemen ardından ortaya çıkar. Bu akut etkiler arasında güneş yanığı ve güneş alerjisi bulunmaktadır. Güneş ışınlarına bağlı kronik etkiler ise yıllar içinde bilinçsiz bir şekilde güneş ışığına maruz kalmak sonucunda gözlemlenir. Bu durumlar, deride lekelerin oluşumu, cilt kanserleri ve yaşlanma belirtilerinin artışı gibi sorunları içerir. Güneşin akut etkileri arasında yer alan güneş alerjisi ile güneş yanığı ayrımını yapmak önemlidir. Güneş yanığı, güneş ışınlarına korunmasız bir şekilde uzun süre maruz kalındığında, güneş gören bölgelerde kızarıklık, şişlik, su toplaması, yanma ve ağrı gibi belirtilerle kendini gösterir. Ancak, güneş alerjisinin meydana gelmesi için güneş altında yalnızca 1-2 dakika kalmak bile yeterlidir. Hatta güneş alerjisi yaşayan bireylerde, saniyeler içinde kaşıntı, şişlik, yanma ve batma gibi belirtiler görülebilir. Güneş ürtikeri olarak bilinen bu alerji, ciltte kaşıntılı, kızarık ve kabarık bir tabloya neden olur” değerlendirmesinde bulundu.
Güneş Alerjisini Tetikleyen Faktörler
Her yaş grubunda görülebilen güneş alerjisinin, kadınlarda erkeklere göre daha sık rastlandığını belirten Dermatolog Dr. Seher Küçükoğlu Cesur, “Ancak bazı bireylerde oluşma riski daha yüksektir. Bu risk faktörleri arasında ailesel yatkınlık, belirli romatizmal hastalıklar, güneş alerjisini tetikleyebilecek parfüm, dezenfektan veya farklı kimyasal maddelerin sürekli kullanımı ve alerjiyi tetikleyen bazı ilaçların kullanılması sayılabilir” dedi. Güneş alerjisinin tanı ve tedavisinde, öncelikle klinik öykünün alınmasının ardından teşhisin doğrulanması için fototest yapılması gerektiğini belirten Uzm. Dr. Cesur, “Bu test, farklı dalga boylarındaki bir güneş lambasından gelen UV ışınlarına cildin nasıl tepki verdiğini ölçmektedir. Güneş alerjisi belirlendikten sonra, kullanılan ilaçlar ve kozmetik ürünlerin incelenmesi yapılır ve romatizmal hastalıklar için bazı kan testleri istenir. Tedavide, kaşıntı ve ağrı şikayetlerini azaltacak kremler ve ağızdan ilaçlar önerilir. Alerjinin yeniden oluşmaması için ise UVA/UVB ışınlarına karşı koruma sağlayan losyonlar kullanılmalıdır” açıklamasında bulundu.
