Avrupa Birliği’nin en üst düzey askeri yetkilisi olan AB Askeri Komitesi Başkanı General Robert Brieger, Alman Welt am Sonntag gazetesine verdiği röportajda Avrupa Birliği ülkelerinin Grönland’a asker konuşlandırmasının mantıklı olabileceğini belirtti. Bu adımın, özellikle ABD’ye güçlü bir mesaj niteliği taşıdığını ifade etti.
ABD’ye Güçlü Bir Mesaj Verir
ABD Başkanı Donald Trump’ın yarı özerk bir Danimarka toprağı olan Grönland’ı satın alma konusundaki kararlı tutumu, sadece Danimarka’yı değil, tüm Avrupa’yı endişelendirmiş durumda. General Robert Brieger, bölgeye Avrupa Birliği askerlerinin konuşlanmasının ABD’ye iletilecek güçlü bir mesaj olabileceğini düşünüyor.
ABD’nin Grönland’ın kuzeyinde bulunan Pituffick Uzay Üssü’nde halihazırda 200 askeri bulunmakta. General Brieger, burada ABD askerlerinin yanında Avrupa Birliği’nden de askerlerin yer almasının, bölgenin istikrarına önemli katkılarda bulunabileceğini vurguladı.
Rusya ve Çin ile Gerginlik Potansiyeli Taşıyor
Grönland, Danimarka’nın denizaşırı bir toprağı olmasına rağmen, AB’nin bir parçası değildir. Ancak, hem Avrupa’nın hem de ABD’nin Grönland’da çıkarları olduğunu belirten General Brieger, bölgenin hammadde ve stratejik önemine dikkat çekti. “Buzulların iklim değişikliği nedeniyle erimesi, Rusya ve muhtemelen Çin ile belirli bir gerginlik potansiyeli yaratıyor.” dedi.
AB Askeri Komitesi, Avrupa Konseyi’nin en yüksek askeri organı konumundadır; ancak bu komite yalnızca danışma organı olarak hizmet vermekte ve kendisine ait özel bir ordusu bulunmamaktadır. Dolayısıyla, General Brieger’ın asker konuşlandırma teklifinin hayata geçmesi için siyasi bir karar alınması gerekmektedir.
Eriyen Buzullar Bölgeyi Öncelikli Hale Getirdi
Eriyen buzullar, Pasifik ve Atlantik arasında dünyanın en kısa nakliye yollarından bazılarını oluşturarak bölgenin stratejik ve ekonomik önemini artırmaktadır. Ayrıca adada uranyum gibi çok sayıda değerli nadir toprak minerali bulunması, Grönland’ı daha da kıymetli kılmaktadır. Grönland’ın, Avrupa’dan Kuzey Amerika’ya en kısa yol üzerinde stratejik bir konumda olması, onu Trump için de bir öncelik haline getirmiştir.
Frederiksen’den Peş Peşe Temaslar
Geçtiğimiz günlerde Norveç, İsveç ve Finlandiya liderlerini evinde ağırlayan Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, bugün de Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile bir araya geldi. Scholz ve Frederiksen, Berlin’de düzenledikleri ortak basın toplantısında Grönland konusuna doğrudan değinmediler; ancak birlik mesajı verdiler. Danimarka ve Almanya’nın güçlü ortaklar ve yakın dostlar olduğunu vurgulayan Scholz, “Bu dönemde güvenlik politikasının ne kadar önemli olduğunu ve Avrupa Birliği’nin bizim için ne kadar değerli olduğunu biliyoruz.” ifadelerini kullandı.
Financial Times gazetesine göre, birçok Avrupalı yetkili, Trump’ın Grönland çıkışının NATO toprakları üzerinde daha fazla nüfuz kazanmak için bir pazarlık manevrası olduğunu düşünmüştü; ancak Trump’ın ısrarlı tavrı, bu umutları yok etti ve NATO müttefikleri arasındaki dış politika krizini derinleştirdi.
Trump’ın Tartışma Yaratan Açıklamaları
Trump, 23 Aralık 2024’te Truth Social hesabından yaptığı paylaşımda, Grönland’ın ABD’nin kontrolünde bulunması gerektiğine ilişkin söylemini yineleyerek, adanın mülkiyeti ve kontrolüne sahip olmanın “mutlak zorunluluk” olduğunu savundu. Trump, Ocak ayının başında yaptığı bir açıklamada bölgeyi ele geçirme isteğini gerçekleştirmek için askeri ya da ekonomik güç kullanma seçeneğini dışlayıp dışlamayacağı sorulduğunda, ‘Bunu yapabilirim’ demişti.
