Grip ve Soğuk Algınlığı Sonrası Sarı Serum Uygulamalarına Dikkat!
Grip, soğuk algınlığı veya benzeri hastalıkların ardından hızla sağlıklarına kavuşmak isteyenlerin tercihi olan sarı serumların mutlaka uzman doktor kontrolünde ve hastane ortamında uygulanması gerekmektedir. Ancak, birçok kişi bu serumları evlerinde tanıdıkları sağlık görevlilerine yaptırmakta, sosyal medya üzerinden bu hizmeti sunan kişilere ulaşmakta ya da eczanelerden reçetesiz bir şekilde alarak kliniklere gidip uygulamaktadır. Görünüşte zararsız olan bu serumlar, ne yazık ki acil bir iyileşme arayışında olan bireylerin hayatını tehlikeye atabilir. Bu trajik durumlardan birine maruz kalan kişi ise 38 yaşındaki Mehmet Gündoğan’dır.
Afyonkarahisar’da grip ve boğaz ağrısı şikayetiyle bir özel kliniğe başvuran Mehmet Gündoğan’a ‘sarı serum’ bağlanmıştır. Klinik ortamında fenalaşan Gündoğan, derhal sevk edildiği hastanede hayatını kaybetmiştir. Eşinin iddiasına göre, Gündoğan’a alerji testi yapılmadan serum uygulanmıştır. Serumun bitmesine yakın nefes almakta zorlanan Gündoğan’ın durumu giderek ağırlaşmış ve klinikteki doktor ve sağlık personelinin müdahalesi yetersiz kalmıştır. Afyonkarahisar Devlet Hastanesi’ne kaldırılan Gündoğan, 20 saat süren yaşam mücadelesini kaybetmiştir.
Olayla ilgili olarak Afyonkarahisar Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından başlatılan soruşturma devam etmektedir. Soruşturma çerçevesinde, başsavcılık, Sağlık Bakanlığı’ndan kliniğe ilişkin soruşturma izni talep etmiş ve klinikten alınan başka bir ‘sarı serum’ örneği inceleme için Adli Tıp Kurumu’na gönderilmiştir. Öte yandan, özel klinikten herhangi bir açıklama yapılmamıştır.
Kaynak: DHA
“Ben hep yaptırıyorum, bugüne kadar bana hiçbir şey olmadı” diyen birçok kişi, bu serumların tehlikesinin henüz farkında değildir. Ancak uzmanlar, “10 kez yaptırırsınız, bir şey olmaz; ama 11’inci kez sizi canınızdan edebilir.” diyerek uyarıyor. Peki, ölüme neden olabilen bu serumları herkes reçetesiz olarak alabiliyor mu? Özel kliniklerde her isteyene mi uygulanıyor? Bu serumlar hangi durumlarda hastalara uygulanıyor? Serum öncesinde mutlaka alerji testi yapılmalı mı? Daha önce sorun yaşamamış bir kişi için risk yok mudur?
Acil Tıp Uzmanı Uzm. Dr. Ertuğrul Ak, Hurriyet.com.tr okurları için sorularımızı yanıtladı.
- 1) Ölüme neden olan bu serumları isteyen herkes eczaneden reçetesiz alabiliyor mu?
Evet, B vitamini ve multivitamin kompleks ampulleri, reçetesiz olarak eczanelerden temin edilebilir. - 2) Özel kliniklerde her isteyene uygulanıyor mu?
Ülkemizde damar yolu veya kas içi enjeksiyon gibi işlemler yalnızca doktor kontrolünde yapılmalıdır. Hekim talebi veya reçetesi olmadan vitamin tedavilerinin uygulanması yasal ve tıbbi olarak uygun değildir. - 3) Bu serumların asıl amacı nedir? Hangi durumlarda hastaya uygulanıyor?
Vitamin tedavileri, tıp literatüründe eksiklik olduğunda ve belirli özel durumlarda uygulanması gereken tedavilerdir. Ancak, grip ve soğuk algınlığı gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarında bu tedavilerin uygulanması uygun bir tıbbi yaklaşım değildir. - 4) Hastanelerde uygulanmadan önce hastaya mutlaka alerji testi yapılmalı mı?
Tıp literatüründe bir tedavi uygulanırken kâr-zarar oranı göz önünde bulundurulmaktadır. Ancak, vitaminli serum tedavisi için spesifik bir alerji testi bulunmamaktadır. Bu nedenle, gerekli olmayan tedaviler hastalar tarafından talep edilmemelidir. - 5) Bu serumları hastanede yaptırmak neden önemlidir?
Serum ve enjeksiyon işlemleri, alerji ve komplikasyon riskleri nedeniyle hastane veya yetkili merkezlerde doktor gözetiminde uygulanmalıdır. Gelişen komplikasyonların erken fark edilmesi, hayati önem taşımaktadır. - 6) Daha önce defalarca yaptırdım, artık risk yok mudur?
Hayır, daha önce yapılan tedavilerde alerjik reaksiyon gelişmemiş olması, gelecekte de gelişmeyeceği anlamına gelmez. Komplikasyon riski her zaman mevcuttur. - 7) Sarı serum uygulaması hastalığın belirtilerini gizleyebilir mi?
Uygun görülmeden uygulanan her tedavi hasta için risk taşımaktadır. Serum içine eklenen diğer ilaçlar, hastalık belirtilerini gizleyerek tanı saptamada gecikmelere sebep olabilir.
Kaynak: DHA
