Doğuştan Göz Kapağı Düşüklüğü Neden Olur?
Doğuştan göz kapağı düşüklüğü, göz kapaklarını yukarı kaldıran “levator palpebralis” kasının yeterince gelişmemesi sonucunda ortaya çıkar. Bu durum, her on bin doğumda bir bebekte görülebilmektedir. Doğuştan gelen göz kapağı düşüklüğü, yalnızca estetik bir sorun değil, aynı zamanda sağlık açısından da önemli bir durumdur. Eğer göz kapağı göz bebeğini kapatacak kadar düşükse, o gözde tembellik riski oluşabilir ve bu durum ileride görme kayıplarına yol açabilir. Bu nedenle, düşüklüğün hızlı bir şekilde düzeltilmesi gerekmektedir. Tedavi süreci mutlaka cerrahi yöntemlerle gerçekleştirilir ve başka bir tedavi seçeneği bulunmamaktadır. Cerrahi müdahale, göz kapağını yukarı kaldıran kasın gücüne göre belirlenir. Doğuştan göz kapağı düşüklüklerinde en sık başvurulan yöntem, frontal askı cerrahisidir.
Erişkinlerde Göz Kapağı Düşüklüğü Neden Olur?
Erişkinlerde göz kapağı düşüklüğü genellikle yıllar içinde göz kapağını kaldıran kasın zayıflamasına bağlı olarak gelişir. Bu durum, özellikle ileri yaşta katarakt ameliyatı geçiren hastalarda daha sık görülmektedir. Ayrıca, travmalar, sinir felçleri veya göz kapağı yapısını etkileyen kitleler nedeniyle de göz kapağı düşüklüğü meydana gelebilir. Erişkinlerde göz kapağı düşüklüğü, sıklıkla kozmetik açıdan istenmeyen sonuçlar doğurur ve tedavi edilmediği takdirde zamanla daha da kötüleşebilir. Erişkinlerde gelişen göz kapağı düşüklüğünün tedavisinden önce, mutlaka altta yatan nedenin araştırılması gerekir. “Myastenia gravis” adı verilen hastalık, göz kapağı düşüklüğüne yol açabilir; bu durumda, kapak seviyesi sabahları normalken, gün içinde giderek düşer. Bazı göz siniri felçlerinde de göz kapağı düşüklüğü meydana gelebilir. Bu tür durumlarda, göz kapağı seviyesi sabit kalırken, göz bebeği büyüklüğünde anormallik ve göz hareketlerinde kısıtlılık görülebilir.
Göz Kapağı Düşüklüğü Nasıl Tedavi Edilir?
Göz kapağı düşüklüğünün tedavisi cerrahidir. Uygulanacak cerrahi tedavi seçimi, muayene sırasında yapılan tanı yöntemlerine dayanır. Kapak düşüklüğünde yanlış tedavi uygulandığında başarılı sonuçlar elde edilemez; bu nedenle cerrahi müdahalede deneyim oldukça önemlidir. Tanı yöntemleri arasında, göz kapağını kaldıran kasın ne kadar çalıştığı en önemli unsurdur. Eğer bu kas iyi çalışıyorsa, ameliyat sonrası sonuçlar da oldukça başarılı olur. Göz kapağı düşüklüğünde temel olarak iki ana yöntem bulunmaktadır:
- Levator Cerrahisi: Eğer göz kapağını kaldıran kas yeterince çalışıyorsa, bu kasın kuvvetlendirilerek daha iyi çalışmasını sağlamak amacıyla levator cerrahisi uygulanır. Bu yöntem, yaklaşık 15-20 dakika süren lokal anestezi altında gerçekleştirilir. Kapak yüksekliği ameliyat sırasında ayarlanır ve hasta ile iyi bir işbirliği gerekmektedir.
- Frontal Askı Cerrahisi: Eğer göz kapağını kaldıran kas çalışmıyorsa, göz kapağı frontal askı yöntemi ile alnımızdaki frontal kas ile asılır. Bu askı yönteminde, bacaktan alınan otojen fascia lata veya silikon gibi materyaller kullanılabilir. Frontal askı cerrahisi, lokal veya genel anestezi altında yapılabilir. Çocuklarda ise her iki yöntem de genel anestezi altında gerçekleştirilmelidir. Hastaların bilmesi gereken en önemli husus, kapak düşüklüğü ameliyatı sonrasında tekrar ayarlama yapmanın gerekebileceğidir. Ameliyat sonrası, her iki kapak arasında 1 mm’den az fark olması başarı kriteri olarak kabul edilir. Ameliyat sonrası dikişler ise birinci haftada alınmaktadır.
Cerrahiye Bağlı Komplikasyonlar Nelerdir?
Göz kapağı düşüklüğünde en önemli unsurlardan biri göz kapağı yüksekliğinin doğru bir şekilde ayarlanmasıdır. Kapak yüksekliği ya az ya da çok ayarlanırsa, istenilen sonuç elde edilemez. Yetersiz veya fazla düzeltmelerde tekrar ayarlama gerekliliği doğabilir. Özellikle frontal askı cerrahisi sırasında fazla düzeltmelerde, göz kapağı yeterli esnekliğe sahip olmayabilir ve kapanmada sorunlar yaşanabilir. İyi kapanmayan göz kapakları, korneada ciddi sorunlara yol açabilir. Bu tür sorunların önlenmesi adına, ameliyat sırasında göz kapağı yüksekliği dikkatlice ayarlanmalı ve ameliyat sonrası göz yüzeyini koruyucu ilaçlar verilmelidir.
Göz Kapağı Düşüklüğünü Kimler Tedavi Eder?
Göz kapağı düşüklüğü, yalnızca kozmetik bir sorun olarak görülmemeli; daha önce de belirtildiği gibi, görme problemlerine yol açabilen ciddi bir göz hastalığı olarak değerlendirilmelidir. Bu konuda en fazla bilgiye sahip olabilecek kişiler, göz doktorlarıdır. Her göz doktoru göz kapağı düşüklüğü tedavisini gerçekleştirebilir; ancak bu konuda uzmanlaşmış göz doktorları “oküloplastik cerrah” olarak adlandırılır. Oküloplastik cerrahlar, göz kapağı, gözyaşı kanalı ve göz protezi konularında uzmanlaşmış profesyonellerdir. Bu alanda son derece eğitimli ve tecrübeli olan göz doktorları, göz kapağı düşüklüğü tedavisinde tatmin edici cerrahi sonuçlar elde edilmesi açısından son derece önemlidir.