Prof. Dr. Onur Yaprak’tan Gizemli Hepatit Virüsü Hakkında Bilgiler
İngiltere’de bu yılın Nisan ayının başında ortaya çıkan ve kısa sürede 13 ülkeye yayılan gizemli hepatit virüsü hakkında önemli açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Onur Yaprak, bu virüsün çocuk ve gençlerde karaciğer nakline kadar gidebilen ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğini vurguladı. Dünya Sağlık Örgütü tarafından ‘nedeni belirsiz’ ve ‘tanımlanamayan’ olarak nitelendirilen bu virüsün, son araştırmalara göre adenovirüs tip 41 ile ilişkilendirildiğini belirtti. Prof. Dr. Yaprak, “Hastalığın nedeni konusunda henüz somut bir açıklama olmasa da, adenovirüs tip 41’in bu hastalığa yol açtığına dair bulgular artmaktadır,” dedi.
Gizemli hepatitin bu kadar hızlı bir şekilde 13 ülkeye yayılmasının kaygı verici olduğunu ifade eden Yaprak, şöyle devam etti: “Hepatit, karaciğer iltihabı anlamına gelir; virüsler, toksinler, ilaçlar ve otoimmün hastalıklar gibi birçok faktör bu duruma neden olabilir. Karaciğerde enfeksiyon oluşturan 5 ana virüs bulunmaktadır: A, B, C, D ve E virüsleri. Hepatit B ve C’nin bulaşma yolları genellikle kan ve enjeksiyon iken, hepatit A kirli su ve gıda kontaminasyonu yoluyla, hepatit E ise benzer nedenlere ek olarak yaban domuzu ve geyik gibi hayvanların tüketimiyle bulaşır.“
“Her Yıl 1 Milyon İnsan Hayatını Kaybediyor”
Prof. Dr. Yaprak, karaciğerde enfeksiyon oluşturabilen A, B, C, D ve E virüslerinin her yıl 1 milyondan fazla insanın ölümüne neden olduğunu belirtti. “Bu virüslerin dışında, karaciğere yerleşmeyip ikincil etkilerle karaciğeri etkileyen başka virüsler de bulunmaktadır. Örneğin, herpes, EBV, CMV ve adenovirüsler, genellikle üst solunum yolu enfeksiyonları ve gastroenterit yapan virüslere örnek olarak verilebilir. Bu virüsler genellikle solunum yolu veya kirli eller aracılığıyla vücuda girerek kan ve bağışıklık sistemi hücrelerini enfekte eder ve karaciğeri etkiler,” şeklinde bilgi verdi.
“Vakalarda Yüzde 25’inde Nakil İhtiyacı Gelişiyor”
Hepatit hastalığının en korkutucu sonucu olan akut karaciğer yetmezliği hakkında da bilgi veren Prof. Dr. Yaprak, bu durumun daha önce karaciğer hastalığı olmayan kişilerde ani bir şekilde geliştiğini belirtti. “Akut karaciğer yetmezliği, virüsler, toksinler, metabolizma hastalıkları, ilaçlar ve kimyasal maddelere maruziyet gibi birçok nedenden kaynaklanabilir. Virüslere bağlı akut karaciğer yetmezliğinde ölüm oranları yüzde 30’a kadar yükselebilir. Vakaların yüzde 25’inde ise karaciğer nakli ihtiyacı doğar,” dedi. Çocuklarda yaşanan birçok akut karaciğer yetmezliği vakasından önce ateş, mide bulantısı, kusma ve karın rahatsızlığı gibi spesifik olmayan belirtiler görüldüğünü hatırlatan Yaprak, ebeveynlere, “Çocuklarında bu tür belirtiler olduğunda erken teşhis ve tedavi için geç kalmamaları önemlidir,” şeklinde uyarıda bulundu.
“Çocuklarda Adenovirüs 41 Tehlikesi”
Prof. Dr. Yaprak, çocuklarda akut karaciğer yetmezliğine neden olabilen virüsleri şu şekilde sıraladı: “Herpes virüsü genellikle bebek ve yeni doğanları; EBV ise daha büyük çocuklar ve ergenleri etkiler. Ayrıca adenovirüs, dang humması, enterovirüs ailesinin üyeleri ve paramiksovirüsler de çocuklarda akut karaciğer yetmezliğiyle ilişkili virüsler arasında yer almaktadır. Gizemli hepatitin virüslerden mi yoksa toksinlerden mi kaynaklandığı ve hangi virüslerin bu duruma yol açtığı üzerine araştırmalar devam etmektedir. İlk bulgular, klasik hepatit virüslerinden ziyade adenovirüs-41’in bu tabloya yol açma ihtimalini artırmaktadır. Zira 169 çocuğun 74’ünde adenovirüs enfeksiyonu tespit edilmiştir. Ancak bilinen adenovirüslerin yıllardır dolaşımda olmasına rağmen bu kadar geniş çaplı bir hepatite neden olmamış olması, daha kapsamlı araştırmaların gerekliliğini göstermektedir. Bu konuda hastalanmış ve karaciğer nakli olan çocuklar üzerinde yapılacak patolojik incelemeler aydınlatıcı olabilir.“
“Virüs Mutasyona Uğramış Olabilir”
Tanımlanamayan hepatit vakalarının gizeminin kısa süre içinde çözüleceğini umduğunu ifade eden Yaprak, sözlerini şöyle tamamladı: “Geçmişte olduğu gibi, hepatit virüsleri keşfedildikçe yeni alfabe harflerini almaya devam edecektir. Ayrıca, pandemide toplumlar mutasyon kavramıyla tanıştı. Virüslerin zamanla mutasyona uğrayabileceği artık herkesin bildiği bir gerçektir. Bu durumu ele alırsak, düşük bir ihtimal de olsa bilinen ve genellikle masum seyir gösteren hepatit virüslerinden birinin mutasyona uğramış olabileceği ihtimalini de göz ardı etmemeliyiz.“
