Türk Gastroenteroloji Derneği Genel Sekreteri Prof. Dr. Ayhan Hilmi Çekin yaptığı açıklamada, son yıllarda yapılan bilimsel çalışmaların sıhhatin korunmasında bağırsakların büyük ehemmiyet taşıdığını ortaya koyduğunu söyledi.
Bağırsaklardaki faydalı bakterilerin birçok hastalıktan korunmada ve bağışıklığın kuvvetlendirilmesinde kıymetli rol üstlendiğini, beyinle direkt temaslı olduğunu tabir eden Çekin, son vakitlerde bu alanda en sık karşılaşılan meselelerden birinin hassas bağırsak sendromu (İrritabl bağırsak sendromu-IBS) olduğunu aktardı.
Çekin, hassas bağırsak sendromunun hayatı tehdit eden bir hastalık olmadığını lakin kişinin günlük ömür kalitesini değerli ölçüde etkileyebildiğini, bilhassa tekrarlayan karın ağrısı, gaz, şişkinlik, ishal yahut kabızlık üzere bulguların kişinin toplumsal ve iş hayatını zorlaştırabildiğini belirtti.
Bu durumun uzun vadeli olabileceğini lisana getiren Çekin, gerçek tedavi planından, sağlıklı hayat stilinden ve semptomları tetikleyen faktörlerden kaçınılmasının hastalığın bulgularını büyük ölçüde azaltabildiğini söyledi.
Çekin, “Hassas bağırsak sendromunu büsbütün ortadan kaldırmak sıkıntı olabilir fakat belirtileri denetim altına almak katiyetle mümkündür.” dedi.
IBS’de yiyeceklerin tesirinin şahıstan bireye farklılık gösterebildiğine dikkati çeken Çekin, “Genel olarak süt eserleri, ekmek, makarna üzere glüten içeren besinler, baklagiller, soğan, sarımsak ve gazlı içecekler semptomları tetikleyebilir. Ayrıyeten, kızartmalar ve baharatlı yiyecekler de rahatsızlık yaratabilir. Bu yüzden hastalar bir beslenme günlüğü tutmalı ve hangi yiyeceklerin kendilerinde sorun yarattığını belirlemeli” ikazında bulundu.
Hassas bağırsak sendromu, kansere dönüşmüyor
Çekin, IBS’nin beyinle direkt ilgili olduğunun altını çizerek, şöyle konuştu:
“Bu sorunun temelinde, beyin ve bağırsak ortasındaki bağlantıdaki hassasiyet rol almaktadır. Gerilim, bu hassasiyeti artırarak bağırsak hareketlerini hızlandırabilir ya da yavaşlatabilir. Bu da ishal, kabızlık, şişkinlik üzere semptomlara yol açabilir. Bu nedenle gerilim idaresi, IBS tedavisinin değerli bir kesimidir. Yoga, meditasyon, nefes antrenmanları ve hatta hobi edinmek üzere metotlarla gerilimin olumsuz tesirlerini azaltmak mümkündür.”
IBS’nin, bağırsaklarda rastgele doku hasarı ya da olağandışı büyüme kelam konusu olmadığından kansere dönüşme riski bulunmadığının altını çizen Çekin, lakin belirtilerin öteki hastalıklarla karışabileceğinden, kesin teşhis konulabilmesi için uzman tarafından kıymetlendirilmesi gerektiğini bildirdi.
Doğru probiyotik kullanımı önemli
Çekin, probiyotiklerin IBS’ye uygun gelebildiğini vurgulayarak, şöyle devam etti:
“Probiyotikler kimi hastalarda semptomları hafifletebilir fakat her probiyotik tipi IBS’ye tesirli değildir. Bağırsak mikrobiyotasını düzenlemeyi hedefleyen doğru probiyotik seçimi, hastanın durumuna nazaran yapılmalıdır. Sistemli sporun da olumlu tesiri vardır. Sistemli idman, bağırsak hareketlerini düzenler ve gerilimi azaltır. Yürüyüş, yüzme, yoga üzere hafif ve orta seviyede aktiviteler, IBS semptomlarını hafifletebilir fakat çok ağır antrenman kimi hastalarda semptomları artırabilir. Bu nedenle istikrarlı idman planı tercih edilmelidir.
IBS, hem biyolojik hem de ruhsal faktörlerin bir ortada rol oynadığı bir durumdur. Beyin ile bağırsak ortasındaki bağlantıdaki aksaklıklar semptomların temelinde yatar. Gerilim üzere ruhsal etkenler, bu durumu kötüleştirebilir lakin hastalığın tek nedeni değildir. IBS tedavisi her vakit ilaç gerektirmez. Hafif semptomları olan hastalarda, beslenme düzenlemeleri ve hayat biçimi değişiklikleri ekseriyetle kafidir lakin şiddetli semptomları olan hastalarda, semptomları denetim altına almak için ilaç tedavisi uygulanabilir.”
“Kadınlarda daha sık görülüyor”
Hassas bağırsak sendromunun bayanlarda daha sık görüldüğüne dikkati çeken Çekin, bayanlarda hormonal değişikliklerin bağırsaklar üzerindeki tesirinin daha bariz olabildiğini söyledi.
Çekin, “Özellikle adet periyotları üzere hormonal dalgalanmalar, bağırsak hassasiyetini artırabilir. Ayrıyeten, bayanların gerilim ve ağrıya karşı daha hassas olabileceği düşünülmektedir” diye konuştu.
IBS’nin çocuklarda da görülebildiğini tabir eden Çekin, tedavinin çocuğun yaşına uygun olarak planlanması ve altta yatan öbür hastalık olup olmadığının yeterli belirlenmesi gerektiğini kaydetti.
