Erciyes Üniversitesi’nde 8-11 Eylül tarihleri arasında düzenlenen 12. Sebze Tarım Sempozyumu’nda, Şırnak Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü’nden Dr. Öğretim Üyesi Yelderen Akhoundnejad, ilginç bir araştırma sonuçlarını katılımcılarla paylaştı. Akhoundnejad, müziğin canlılar üzerindeki etkisinin uzun yıllardır tartışıldığını belirterek, bu alanda bir araştırma yapma gereği hissettiklerini vurguladı.
Akhoundnejad, çalışmalarını iki farklı ortamda, yani su kültürü ve vermikülit teknikleriyle gerçekleştirdiklerini ifade etti. “Fasulye tohumlarını öncelikle viyollere ektik. Tohumlar çimlendikten sonra, sağlıklı bitkileri kontrollü bir şekilde transfer ettik. Bitkilere ‘Hoagland’ besin çözeltisi verdik. İki ayrı 9 metrekarelik kontrollü bitki yetiştirme odasında, bitkiler su kültürü ve vermikülit teknikleriyle büyütüldü. Her iki odada da aynı iklim koşulları sağlandı; 16 saat aydınlık, 8 saat karanlık, gündüz sıcaklığı 25 derece, gecede ise 18 derece ve nem oranı yüzde 60-70 olarak belirlendi.”
Akhoundnejad, genç bitki aşamasındaki fasulye bitkilerine, saat 10:00 ile 14:00 arasında belirlediğimiz düşük desibelde klasik müzik dinlettiklerini aktardı. “Bir odada, hoparlör aracılığıyla Yann Tiersen’in ‘Comptine’ adlı eserini çaldık, diğer odada ise müzik dinletmeden kontrol grubu oluşturduk. Bitkilerin gelişimini hassas terazilerle düzenli olarak ölçümledik,” dedi.
Bu çalışmanın, analizleriyle birlikte toplamda altı ay sürdüğünü belirten Akhoundnejad, sözlerine şöyle devam etti: “Elde edilen bitkilerin morfolojik ölçümlerinde, klasik müzik dinletilen bitkilerin büyüme hızları, yaprak sayıları ve bitki boylarındaki değişimlerin, dinletilmeyen bitkilere kıyasla oldukça fazla olduğunu gözlemledik. Yedi gün aralıklarla beş ölçüm gerçekleştirdik. Ölçümlerin ortalamasına göre, yaprak sayısı klasik müzik dinletilen bitkilerde yüzde 26,35, bitki boyu yüzde 13,02 ve fotosentez oranı ise yüzde 32,69 oranında daha fazla çıktı. Bu aşamayı verim aşamasına taşımadık; ancak bu yöntemin verim aşamasında da uygulanması durumunda, verimin artacağını düşünüyoruz. Yaprak sayısının artması, fotosentez miktarını artırır ki bu da verimi etkileyen önemli bir faktördür. Ayrıca, klasik müziğin bitkiler üzerindeki olumlu etkisi, tozlanma yapan arı faaliyetlerini ve çalışan insanları da olumlu yönde etkileyecektir.”
Az Maliyetle Yüksek Verim
Akhoundnejad, klasik müzik dinletme yönteminin dünya genelinde farklı şekillerde uygulandığını belirtti. Örneğin, çiftçilerin süt oranını artırmak amacıyla ineklere müzik dinlettiğini ifade etti. Bu yöntemle, düşük maliyetle yüksek verim elde etmenin mümkün olduğunu vurguladı. “İnsanlar üzülünce, morali bozulduğunda sakinleşmek için müzik dinliyor, müzik insanı rahatlatıyor. Bitkilerin de bu tür bir müziğe ihtiyacı var,” dedi. Ayrıca, müziğin desibel seviyesinin de önemli olduğunu, desibel yükseldikçe müziğin etkisinin farklılaştığını söyledi. “Verimi artırmak için sürekli farklı yöntemler uygulanıyor; ancak bu yöntemlerin çoğunun maliyeti var. Düşük maliyetle yalnızca iki hoparlör kullanarak da verimi artırmak mümkün,” diye ekledi.