Facebook ve Google, Avustralya Hükümeti ile Çatışma Yaşıyor
Avustralya hükümetinin meclisten geçirmeyi planladığı yeni sosyal medya yasası, Facebook ve Google ile ciddi bir karşı karşıya gelmeye neden oldu. Bu yasa, Avustralya’daki haber organlarının, Facebook ve Google üzerinde yayımlanan içeriklerden hak ettiği payı almasını öngörüyor. Hükümet, bu düzenlemeyle yerel medya kuruluşlarının, sosyal medya platformlarından elde ettiği gelirleri artırmayı hedefliyor.
Facebook, yasaya misilleme olarak Avustralyalı kullanıcıların, ülke içindeki ve dışındaki tüm haber içeriklerine erişimini engelledi. Bu yasak, yalnızca haber içerikleriyle sınırlı kalmayıp, Avustralya devlet kurumlarının Facebook sayfalarının da erişime kapatılmasıyla sonuçlandı. Sosyal medya devinin yaptığı açıklamada, yasaya yönelik eleştirilerde bulunarak, “Facebook’un yayıncılarla olan ilişkisi temelden yanlış anlaşıldı” ifadelerine yer verildi.
Avustralya hükümeti ise Facebook’un güvenilir bir şirket olarak algılanma inancının, bu erişim engeliyle birlikte sorgulanmaya başladığını belirtti. Diğer bir sosyal medya devi olan Google da yasadan etkilenmemek için arama motoru faaliyetlerini Avustralya’da durdurma tehdidinde bulundu. Ancak, ülkenin en büyük haber organizasyonlarından biri ile yapılan anlaşma ile bu durumu yumuşattı. Rupert Murdoch’ın sahibi olduğu News Corp ile varılan anlaşma çerçevesinde Alphabet, yani Google’ın ana şirketi, bir üyelik platformu geliştirecek ve reklam gelirlerini paylaşacak.
Bu gelişmeler sonucunda Facebook, tartışmanın karşı cephedeki tek tarafı olarak kalmış durumda. Avustralya hükümetinin Haberleşme Bakanı Paul Fletcher, ABC kanalına verdiği röportajda, “Facebook’un attığı bu adımın, itibarını nasıl etkileyeceğini çok dikkatli bir şekilde değerlendirmesi gerektiğini” vurguladı.
FACEBOOK’UN YASAK KARARINI DUYURULUŞU
San Francisco merkezli sosyal medya devi, yasak kararını bir blog paylaşımı ile kamuoyuna duyurdu. Paylaşımda, “Sunulan yasa bizi zor bir karara itti; ya yayıncılarla olan ilişkimizin gerçeklerini görmezden gelerek yasaya uyacak ya da Avustralya servislerimizde haber paylaşımını durduracaktık. Üzülerek ikincisini tercih ediyoruz” ifadeleri yer aldı. Ayrıca, Avustralyalı yayıncıların Facebook sayesinde 2020 yılında 228 milyon dolar gelir elde ettiği de vurgulandı. Uygulanan sınırlama, Avustralyalı yayıncıların içeriklerinin küresel olarak paylaşımının engellenmesini de kapsıyor.
Bu durumun ardından, iktidar partisinin önde gelen isimlerinden Josh Frydenberg, Facebook’un CEO’su Mark Zuckerberg ile “yapıcı” bir görüşme gerçekleştirdiğini duyurdu. Frydenberg, görüşmeye ilişkin “Bir yol haritası bulabilmek için temasta kalma kararı aldık” açıklamasında bulundu.
FACEBOOK’A YÖNELİK TEPKİLER
Facebook’un haber içeriklerine erişim engeli getirmesine çeşitli kurumlar tarafından tepki geldi. İnsan Hakları İzleme Örgütü’nden Elaine Pearson, “Facebook, Avustralyalıların habere ulaşmasını engelleyerek otoriter bir devlet gibi davranıyor” dedi. Ayrıca, Washington merkezli Amerikan Ekonomik Özgürlükler Projesi de yayımladığı mesajda, “Facebook, Avustralyalı yayıncıların reklam gelirleri talebini sansürle engelleyerek, dünya çapındaki demokrasilere tehdit olduğu gerçeğini göstermiştir” ifadelerini kullandı.
TEKNOLOJİ MUHABİRİ JAMES CLAYTON’IN ANALİZİ
Facebook’un Avustralya’daki durumu, şirket için büyük bir pazar olmamakla beraber, gelirlerinin büyük bir kısmının haber içeriklerinden gelmediği belirtiliyor. Ancak, bu yasa ile neden bu kadar sert bir tutum sergilendiği sorusu gündeme geliyor. Bu durum, daha çok prensip meselesi olarak değerlendiriliyor. Diğer ülkelerin de Avustralya’nın izinden gidebileceği spekülasyonları artarken, Facebook bu tür yayılmayı engellemeye çalışıyor. Şirket, zaten bazı haber içeriklerine para ödüyor ve İngiltere’deki bazı medya organizasyonları ile ticari anlaşmalar yapmış durumda.
Facebook’un amacı, inisiyatifin kendi elinde kalmasını sağlamak. Şirket yöneticileri, hükümetlerin devreye girerek, haber için ödeme yapılmasını istemelerinin ve hatta ücret belirlemelerinin istenmediğini belirtmektedir. Facebook, hükümetlere, bu tür bir zorlamanın sonuçlarının olacağı mesajını vermeye karar verdi. Ancak, atılan bu adım, beklenmedik bir şekilde ters tepebilir. Avustralyalı yayıncıların haber içeriklerinin erişime kapatılması, şimdiden anti-demokratik ve otoriterlik eleştirilerine neden oldu.
