Ev İşlerinin Geleceği: Robotlar ve Otomasyon
İngiltere’deki Oxford Üniversitesi ile Japonya’daki Ochanomizu Üniversitesi’nden araştırmacılar tarafından gerçekleştirilen bir çalışmaya göre, önümüzdeki on yıl içinde ev işlerinin yaklaşık %39’u robotlar tarafından gerçekleştirilecek. Bu araştırma, 65 yapay zeka (AI) uzmanından, ev işlerinde otomasyonun nasıl şekilleneceğine dair görüşlerini almak üzere yapılmıştır. Çalışmaya katılan uzmanların 29’u İngiltere’den, 36’sı ise Japonya’dan gelmektedir.
PLOS One dergisinde yayımlanan araştırmada, katılımcı uzmanlar, otomasyondan en fazla etkilenecek alanın market alışverişi olduğunu öngörmüştür. Diğer yandan, çocuk ve yaşlı bakımı gibi alanların yapay zeka teknolojilerinden en az etkilenecek iş kolları arasında yer aldığı belirtilmektedir. Araştırmanın ilginç bir bulgusu da, İngiliz erkek uzmanların kadın meslektaşlarına kıyasla ev işlerindeki otomasyona daha olumlu baktığı, Japonya’da ise durumun tersine döndüğüdür.
Uzmanların otomasyonun başarabileceğine inandığı görevlerin çeşitliliği dikkat çekmektedir. Oxford Üniversitesi’nde doktora sonrası araştırmacı olarak çalışan Dr. Lulu Shi, “Bakım işlerinin yalnızca %28’inin otomatikleştirileceği düşünülüyor. Bu, çocuklara eğitim verme ve onlarla ilgilenme gibi önemli işleri de kapsıyor” şeklinde açıklamalarda bulunmuştur.
Öte yandan, araştırmacılar, teknolojinin market alışverişine harcanan zamanı %60 oranında azaltacağı görüşündedir. Ancak, robotların ev işlerinden insanları kurtaracağına dair tahminler, yeni bir fikir değildir. Örneğin, 1966 yılında Tomorrow’s World adlı televizyon programı, akşam yemeği pişirebilen, köpeği gezdirebilen, bebekle ilgilenebilen ve alışveriş yapabilen bir ev robotu tanıtmıştır. Habere göre, bu robotun yaratıcılarına 1 milyon sterlin ödeme yapılsaydı, bu teknoloji 1976 yılında hayatımızda olabilirdi.
Oxford Üniversitesi’nde yapay zeka ve toplum alanında çalışmalar yapan ve araştırmanın yazarlarından biri olan Doç. Dr. Ekaterina Hertog, kendini sürebilen arabaların geleceği hakkında bir örnek vermektedir: “Kendini sürebilen arabaların sokaklarda dolaşma vaadi, on yıllar önce de duyulmuştu. Ancak, robotların iyi çalışmasını sağlamakta hala zorluklar yaşıyoruz. Kendini süren arabalar, öngörülemeyen çevrelerde sorunlar yaşıyor. Evlerimiz de benzer bir durumla karşı karşıya.”
Araştırmanın katılımcılarından Londra’daki King’s College’da yapay zeka ve toplum bölümü öğretim üyesi Dr. Kate Devlin ise, teknolojinin insanların yerini almak yerine onlara yardım etme potansiyelinin daha yüksek olduğunu savunmaktadır: “Birçok farklı işi yapabilen genel bir robot yaratmak oldukça zor ve maliyetli. Bunun yerine, insanları yerinden etmek yerine onlara yardımcı olan teknolojiler geliştirmek daha mantıklı ve faydalı.”
Araştırma, ev otomasyonlarının ev işlerine harcanan zamanı azaltabileceğini öne sürmektedir. İngiltere’de çalışma çağındaki erkeklerin yaklaşık yarısı, ev işlerini çalışma çağındaki kadınlar kadar yapmaktadır. Japonya’da ise erkekler, ev işlerini beşte bir oranında daha az yapmaktadır. Prof. Hertog, ev işlerinin kadınlar üzerindeki orantısız yükünün, kadınların gelirleri, birikimleri ve emeklilikleri üzerinde olumsuz etkiler yarattığını vurgulamaktadır. Bu nedenle, araştırmacılar artan otomasyonun cinsiyet eşitliğine katkı sağlayabileceğini belirtmektedir.
