Erzurum’un Şifa Kaynağı: Dut Pekmezi
Erzurum’da büyük bir özenle hazırlanan dut pekmezi, yalnızca bağışıklık sistemini güçlendirmekle kalmaz, aynı zamanda enerji deposu özelliğiyle kış aylarında da adeta bir şifa kaynağı olarak öne çıkar.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın vücut direncini artırma konusundaki vurgusuyla yeniden gündeme gelen dut pekmezi, Erzurum’un Tortum, Uzundere, İspir, Olur ve Oltu ilçeleri gibi yerlerde özellikle sonbahar aylarında yerel kadınlar tarafından titizlikle üretilmektedir. Şifa kaynağı olan bu pekmezin bir kısmı, üreten aileler tarafından tüketilirken, büyük bir bölümü ise soğuk algınlığı ve grip gibi hastalıkların en yaygın olduğu dönemlerde piyasaya sunulmaktadır.
Dut Pekmezinin Faydaları
Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Memnune Şengül, dut pekmezinin içerdiği doğal şekerin hızlı bir şekilde kana karışmasının enerji kaynağı olarak faydalı olduğunu belirtmektedir.
Şengül, pekmezin mineral kaynağı olmasının yanı sıra bağışıklık sistemini güçlendirdiğini de vurguluyor: “Meyve sularının konsantre edilmesi yoluyla üretildiği için, içerisinde bulunan demir, bakır, çinko ve potasyum gibi elementler yoğunlaşmakta ve bağışıklık sistemini desteklemektedir. Kış aylarında pekmez tüketmek, vücuda enerji vermesinin yanı sıra grip ve nezle gibi hastalıklardan korunmak için de oldukça önemlidir.”
Özellikle kadınlarda demir eksikliğinin yaygın olduğunu belirten Şengül, hamile ve emzikli kadınların dut pekmezini tüketmelerini şiddetle tavsiye etmektedir.
Pekmez Tüketiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Pekmez tüketiminin nasıl daha faydalı hale getirileceği konusunda da bazı önemli bilgiler sunan Şengül, şu önerilerde bulunuyor:
- Pekmezi, C vitamini içeren portakal ve mandalina gibi gıdalarla birlikte tüketmeliyiz.
- Demir içeren gıdaları süt ve süt ürünleriyle birlikte tüketmekten kaçınmalıyız.
- Çay ile pekmez tüketmemek de önemlidir.
100 gram pekmez, 280-290 kilokalori enerji sağlamaktadır. İçerdiği yüksek orandaki şeker nedeniyle yoğun tempoda çalışanlar, sporcular, hamile ve emzikli kadınlar, çocuklar ve öğrenciler için önemli bir gıda maddesidir.
Pekmezin Faydaları Tüm Dünyaya Duyuruldu
Şengül, Erzurum’un kuzey ilçelerinde bol miktarda dut yetiştirildiği için bu meyveden yoğun şekilde pekmez üretildiğine dikkat çekerek, “Bu ilçelerden örnekler alarak ve kendimiz üreterek araştırmalar yaptık. Dut, üzüm ve keçiboynuzu gibi meyvelerin suları çıkarılıp kaynatılıyor. Bu işlem sonucunda elde edilen pekmez, içerisine hiçbir katkı maddesi eklenmeden, tamamen doğal meyve suyunun kaynatılmasıyla üretiliyor, bu nedenle sağlık açısından son derece faydalıdır.”
Bu örnekleri inceleyerek antioksidan aktivitelerine, besin değerlerine, şeker ve mineral içeriklerine baktık. Elde ettiğimiz verileri uluslararası bilimsel dergilerde yayınladık.
Tahin ile Besin Değerini Artırma
Pekmezin günlük olarak 1-2 çorba kaşığı tüketilmesini öneren Şengül, tahinle karıştırılmasının besin değerini artıracağını da ifade etmektedir.
