Erzurum’da Dut Pekmezi: Kış Aylarının Şifa Kaynağı
Erzurum’un doğal zenginliklerinden biri olan dut pekmezi, büyük bir özenle hazırlanarak kış aylarında bağışıklık sistemini güçlendiren ve enerji veren bir besin kaynağı haline geliyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın vücut direncini artırma konusundaki tavsiyeleri ile birlikte dut pekmezi, özellikle Erzurum’un Tortum, Uzundere, İspir, Olur ve Oltu ilçelerinde kadınlar tarafından yoğun bir şekilde üretiliyor. Bu şifa kaynağı pekmezin bir kısmı aileler tarafından tüketilirken, büyük bir bölümü kış aylarında soğuk algınlığı ve grip gibi hastalıklara karşı korunmak amacıyla piyasaya sürülüyor.
Pekmezin Faydaları ve Tüketim Önerileri
Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Memnune Şengül, pekmezin içeriğindeki şekerin kana hızlı bir şekilde karıştığını belirterek bunun enerji kaynağı olarak tüketilmesinin faydalı olduğunu vurguladı. Mineral açısından zengin olan pekmez, bağışıklık sistemini güçlendirmesiyle de dikkat çekiyor. Şengül, “Meyve sularının konsantre edilmesiyle üretildiği için içindeki demir, bakır, çinko ve potasyum gibi elementler yoğunlaşarak sağlık üzerinde olumlu etkiler yaratıyor. Kış aylarında pekmez tüketmek, hem enerji vermesi hem de vücudun dengeli beslenerek grip ve nezle gibi hastalıklardan korunması açısından oldukça önemlidir.” şeklinde konuştu. Özellikle kadınlarda demir eksikliğinin yaygın olduğunu belirten Şengül, hamile ve emzikli kadınların pekmez tüketimini tavsiye etti.
Pekmez ile C Vitamini İlişkisi
Pekmez tüketiminde dikkat edilmesi gereken noktalar hakkında bilgi veren Şengül, “Pekmezi C vitamini içeren portakal ve mandalina gibi gıdalarla birlikte tüketmeliyiz.” dedi. Ayrıca, demir içeren gıdaların süt ve süt ürünleriyle birlikte tüketilmemesi gerektiğini belirtti. Çayla pekmez tüketiminin de önerilmediğini vurgulayan Şengül, “100 gram pekmez, 280-290 kilokalori enerji sağlamaktadır. İçerdiği yüksek şeker oranı nedeniyle, yoğun tempoda çalışanlar, sporcular, hamile ve emzikli kadınlar, çocuklar ve öğrenciler için önemli bir gıda maddesidir.” ifadelerini kullandı.
Dut Pekmezinin Sağlık Üzerindeki Etkileri
Şengül, Erzurum’un kuzey ilçelerinde dutun bol miktarda yetiştirilmesi nedeniyle bu meyveden pekmez üretiminin yoğunlaştığını belirtti. Bu ilçelerden örnekler alarak ve kendi üretimleriyle araştırmalar yaptıklarını ifade etti. Dut, üzüm ve keçiboynuzu gibi meyvelerin sularının çıkarılıp kaynatılması ile pekmez elde ediliyor. Tamamen doğal yöntemlerle, katkı maddesi kullanılmadan üretilen pekmezin sağlık açısından birçok faydası bulunmaktadır. Yapılan araştırmalarda pekmezin antioksidan aktiviteleri, besin değerleri ve mineral madde içeriklerine de dikkat edildi. Bu bulguları uluslararası bilimsel dergilerde yayımladık.”
Tahinin Faydaları ve Tüketim Önerisi
Pekmez tüketiminin günlük 1-2 çorba kaşığı kadar olması önerilmektedir. Tahinle karıştırılarak tüketildiğinde pekmezin besin değerinin arttığını belirten Şengül, bu kombinasyonun sağlık açısından daha fazla fayda sağladığını ifade etti.
