Epic Games ve Apple Davası Başlıyor
Dünyanın önde gelen oyun şirketlerinden biri olan Epic Games’in Apple’a açtığı dava, bugün ABD’de görülmeye başlanacak. Bu dava, Apple tarihindeki en kritik davalardan biri olarak değerlendiriliyor. Davada delil sunacak olan Apple yöneticisi Tim Cook, mahkemede ifade verecek ilk kişi olacak. Davadan çıkacak sonuç, Apple’ın uygulama mağazası olan App Store’un geleceğini şekillendirecek. Ayrıca, şirketin uygulama geliştiricilerden aldığı ve büyük bir gelir kaynağı olan komisyonlar da dava sonucunda değişiklik gösterebilir.
Epic Games, Ağustos 2020’de uygulama içi kendi ödeme sistemini kullanmaya başlayarak Apple’a uygulanan yüzde 30’luk komisyonu ödemekten kurtulmuştu. Bu hamlenin ardından Apple, Epic Games’in oyunlarını App Store’dan kaldırdı. Bu durum, Epic Games’in Apple’a bir tuzak kurma planının bir parçasıydı. Apple’a karşı başlatılan bu hukuki süreç, Epic Games’in 65 sayfalık bir dava dilekçesi ile yanıt verdiği bir dizi karşı hamle ile devam etti. Ayrıca, Apple’ın ünlü 1984 temalı reklam kampanyasına atıfta bulunan bir video da yayımlandı.
Epic Games, yıllardır Apple’ın aldığı komisyonları “haraca” benzetiyor. Şirket, Apple’ın App Store üzerindeki kontrolünün rekabete aykırı bir seviyeye ulaştığını öne sürüyor. Epic Games, uygulama geliştiricilerin Apple ve Android telefonlar için de Google’a yüksek komisyonlar ödememesi gerektiğini savunuyor. Daha önce Spotify ve Match gibi şirketlerden de benzer eleştiriler gelmişti.
Apple’ın, yalnızca Epic Games tarafından geliştirilen Fortnite oyununda yapılan ödemelerden bile yüz milyonlarca dolar kazandığı tahmin ediliyor. Epic Games, komisyon ödemekten kaçınan geliştiricilerin uygulamalarını satma imkânının olmamasını rekabete aykırı olarak değerlendiriyor. Eğer Fortnite oyununda Epic’e doğrudan ödeme yapan kullanıcılara, App Store fiyatından daha düşük fiyat sunulursa, bu durum uygulamanın App Store’dan silinmesine yol açıyor.
App Store ve Rekabet
App Store ve Google Play, Çin dışında piyasayı domine eden iki büyük uygulama mağazası. Epic Games, Google’ın da Apple gibi oyunlarını yasaklamasının ardından, uygulamalarının Google Play dışında yüklenebilmesine olanak tanımış, ancak pek çok Android kullanıcısının bununla uğraşmayı tercih etmediği görülmüştü. Epic Games, bu durumun uygulama geliştiricilerinin App Store ve Google Play’e mecbur olduğunu gösterdiğini savunuyor.
‘Apple Vergisi’
Şirket, “Apple vergisi” olarak adlandırdığı bu komisyonu kabul etmek yerine Apple’a dava açmayı tercih etti. Apple’ı endişelendiren bir diğer husus ise, App Store’un farklı siyasi görüşlerden benzer eleştiriler alması. İki hafta önce Senato’da yapılan bir oturumda, Apple’ın Yasalara Uyum Birimi Başkanı Kyle Andeer’a sert eleştiriler yöneltildi. Demokrat senatörlerden Amy Klobuchar ve Richard Blumenthal ile Cumhuriyetçi senatörlerden Mike Lee ve Josh Hawley, şirkete benzer konularda sorular sordu. Senatör Klobuchar, App Store’un “kelimenin tam anlamıyla bir tekel” olduğunu vurguladı.
Davanın Önemi
Cuma günü ise Avrupa Birliği, Apple’a App Store politikaları nedeniyle suçlama yöneltti. Epic Games, davayı mükemmel bir şekilde zamanlamıştı. Davada, yargıcın karar vermesi gereken temel konu, Apple’ın App Store’unu, hiçbir şirketin kontrolünde olmaması gereken bir kamu hizmeti gibi temel bir altyapı olarak değerlendirip değerlendirmeyeceği olacak. Anti-tröst kampanyası yürüten Matt Stoller, bu yönde düşüncelerini şöyle dile getiriyor: “Kamusal olması gereken bir şeyin Apple’ın kontrolünde olduğunu herkes biliyor. Bunu düzeltmenin en kolay yolu, yargıcın Epic lehine karar vermesidir.”
Apple, kendini savunmak için güçlü avukatlar tutacak kadar bütçeye sahip. Peki, Apple neyi savunuyor? Öncelikle, App Store’u kendisinin icat ettiğini ve özel bir şirket olarak istediği kuralları uygulayabileceğini öne sürüyor. Ayrıca, yüzde 30’luk komisyonun sektörde genel bir standart olduğunu, yalnızca Google Play’in değil, Microsoft, Steam, PlayStation, Xbox ve Nintendo’nun da benzer oranlarda komisyon aldığını ifade ediyor.
‘Halkla İlişkiler Çalışması’
Teknoloji yazarı John Gruber, Apple’ın haklı olduğunu düşünüyor: “Yüzde 30-70 bölüşümü sektörde standart gibi. Epic’in argümanları yasal argümanlardan çok halkla ilişkiler çalışmasına benziyor.” Apple, ödeme sistemlerinin küçük geliştiriciler için adil olduğunu ve App Store’daki uygulamaların yüzde 83’ünün, oyunların ise yüzde 76’sının ücretsiz olduğunu vurguluyor. Ayrıca, geliştiricilerin çoğunun yüzde 15 ve altında komisyon ödediğini belirtiyor. Apple, App Store’da yayınlanan uygulamaları denetlemek zorunda olduklarını ve bunun da bir maliyeti olduğunu savunuyor.
Öte yandan, Apple’ın bu iş için ayırması gereken paranın, uygulama komisyonlarından kazandığının çok küçük bir kısmına denk geldiği düşünülüyor. Matt Stoller, Apple’ın denetim sürecini de sorguluyor: “Apple’ın fark etmediği pek çok dolandırıcılık uygulaması var. Güvenlik argümanları bu yüzden temelsiz.”
‘Yüksek Risk’
Peki, Apple’ın kazanma ihtimali nedir? John Gruber’a göre bu ihtimal yüksek: “Yasal açıdan bakıldığında, Apple oldukça iyi bir pozisyonda. Ancak risk çok yüksek çünkü kaybederlerse uygulama mağazalarının iş modeli değişmek zorunda kalacak.” Matt Stoller ise anti-tröst davalarının sonucunu tahmin etmenin son derece zor olduğunu belirtiyor: “ABD’deki anti-tröst yasası tam bir karmaşa. Bu yüzden tahmin yürütmek imkânsız. Yargıçların kahvaltıda ne yediği bile yasayı nasıl yorumlayacaklarını etkileyebiliyor.” Davanın Mayıs ayının son haftası sonuçlanması bekleniyor. Ancak Apple kazansa bile, App Store’u nasıl yönettiği ile ilgili tartışmaların sona ermeyeceği öngörülüyor.
