Endonezya’da Dang Humması ile Mücadelede Çığır Açan Deney
BBC’nin haberine göre, bilim insanları Endonezya’nın Yogyakarta şehrinde dang hummasını yayan sivrisineklerle mücadele amacıyla önemli bir deney gerçekleştirdi. Bu deneyde, dang virüsünü yayma yeteneğini önemli ölçüde azaltan ve “doğal mucize” olarak tanımlanan “Wolbachia” isimli bakteri ile enfekte olmuş sivrisinekler kullanıldı.
Deneyin detaylarına bakıldığında, yaklaşık 5 milyon sivrisinek yumurtasının Wolbachia bakterisi ile enfekte edildiği görülüyor. Araştırmacılar, bu enfekte yumurtaları, şehir genelinde her iki haftada bir su kovalarına bırakarak enfekte bir sivrisinek popülasyonu oluşturmayı hedeflediler. Bu süreç, toplamda 9 ay sürdü.
Deneyin sonuçları oldukça etkileyici oldu. Wolbachia bakterili sivrisineklerin, Yogyakarta’nın 24 bölgesine ayrılan kısmının yalnızca yarısında salıverilmesi ile dang humması vakalarında %77, enfeksiyona bağlı hastaneye yatış oranlarında ise %86 oranında bir düşüş gözlemlendi. Araştırma ekibinden Dr. Katie Anders, bu sonuçları çığır açıcı olarak nitelendirirken, “doğal mucize” olarak tanımladığı Wolbachia bakterisi sayesinde umduklarından daha büyük bir başarı elde ettiklerini dile getirdi.
Dünya Sivrisinek Programı ekibi, elde edilen bulgulara dayanarak, bu çalışmanın dang humması hastalığını köklü bir şekilde ortadan kaldırma potansiyeli taşıdığını vurguladı. Araştırmacılar, Wolbachia bakterisinin dang hummasına neden olan virüsün sivrisineklerde varlığını sürdürebilmesini engelleyen kaynakları ortadan kaldırdığını belirtirken, bakterinin sivrisinekler üzerinde herhangi bir zararlı etkisi olmadığının da altını çizdi.
Dang Humması: Küresel Bir Tehdit
Dang humması virüsü, insanlara sivrisinekler aracılığıyla bulaşmaktadır. Kuluçka döneminden sonra genellikle hafif ateş ile kendini gösteren bu hastalık, bazı vakalarda ölümcül sonuçlar doğurabilmektedir. Özellikle yağış mevsimlerinin yaşandığı haziran-eylül ve aralık-mart dönemlerinde vakalarda belirgin bir artış gözlemlenmektedir.
Bilim insanları, yüksek sıcaklık ve uzun süreli yağışların, sıtma ve dang humması taşıyan sivrisineklerin sayısının artmasına neden olduğunu belirtmektedir. Hastalığı bulaştıran sivrisinek türü, su birikintilerinde larva oluşturduğu için sanayi çevrelerinde çöp birikintilerinin sürekli olarak ilaçlanması gerekmektedir. Her yıl yaklaşık 400 milyon kişiye bulaşan dang humması, ölümlere de sebep olabilen ciddi bir salgın hastalıktır. Ayrıca, bu hastalık kırık kemik ağrılarına benzer belirtiler gösterdiği için “kırık kemik humması” olarak da bilinmektedir.