El ve Bilek Yaralanmalarının Önemi
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Can Hürel, günlük yaşamda ve iş hayatında en fazla kullanılan organlardan biri olan ellerin, çeşitli yaralanmalara karşı oldukça savunmasız olduğunu vurguladı. El ve bilek yaralanmaları, sağlık sorunları arasında yaygın olarak görülen bir durumdur. Eller, günlük yaşam aktivitelerinin büyük bir bölümünü üstlenirken, bu organların korunması oldukça zordur ve sıkça yaralanma riski taşır. Dr. Hürel, acil servis başvurularının yaklaşık %10-20’sinin el yaralanmalarından oluştuğunu belirtti. Bu yaralanmalar; ciltte zedelenmelerin olmadığı, kemik ve eklem bağlarının etkilendiği kapalı yaralanmalardan, cilt, kemik, eklem, tendon, kas, damar ve sinirlerin bütünlüğünün bozulduğu açık yaralanmalara kadar geniş bir yelpazeye yayılabilir. Özellikle delici-kesici aletler, ezilme ya da ateşli silah yaralanmaları sonucu oluşan kopmalar, sağlık kuruluşlarına en sık başvuru sebepleri arasında yer almaktadır.
Yaz Aylarında Şezlong Kullanımına Dikkat
Yaz aylarında sahillerde güneşlenirken şezlongların dikkatli kullanılmaması, parmak ucu kopmalarına yol açabilmektedir. Dr. Hürel, bazı şezlonglarda bulunan baş yükseklik ayar mekanizmasının, kontrolsüz bir şekilde parmakları sıkıştırarak ani bir vurma etkisi yaratabileceğini ve bu durumun parmak ucu kesilmelerine hatta kopmalarına neden olabileceğini ifade etti. “Elimizi başımızın arkasında ya da görüş alanımız dışında el yordamıyla şezlongu ayarlamaya çalışmak, bu tür yaralanmaların meydana gelmesine sebep olabilir ve sonuçları oldukça tehlikeli olabilir” diye ekledi.
Şezlong Yaralanmalarında İlk Müdahale
Dr. Hürel, şezlong yaralanmalarında ilk müdahalenin nasıl yapılması gerektiği konusunda önemli bilgiler paylaştı:
- “Öncelikle sakin kalmaya çalışmak çok önemlidir.”
- Kopan uzuv üzerine temiz bir bası uygulamak ve uzvu yukarıda tutmak gerekir.
- Kopan parçayı temiz bir naylon torba içine koymalı ve bu torbayı da buzlu su dolu başka bir torbanın içine yerleştirilmelidir.
- En yakın sağlık kuruluşuna acilen başvurulmalıdır.”
El Yaralanmalarının Ciddiyeti
El yaralanmalarının ciddiye alınması gerektiğini vurgulayan Dr. Hürel, aksi takdirde geçici veya kalıcı iş gücü kaybı ve psikolojik, kozmetik sorunlar ile karşılaşılabileceğini belirtti. “Eller, hareket sistemi içindeki kilit rolü nedeniyle komplike bir yapıya sahiptir. Bu nedenle, korunmasız oldukları için çok çabuk yaralanabilirler. Küçük yaralanmalar bile, zamanında ve doğru müdahale edilmezse ciddi işlev kayıplarına yol açabilir. Evde tedavi etmeye çalışmak doğru değildir; bilgisizce yapılan uygulamalar geri dönüşü olmayan sorunlara neden olabilir” dedi.
Yaralanma Sonrası Belirtiler
Yaralanma sonucu ağrı, kanama, morarma, şişlik, uyuşukluk ve his kaybı gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Oluşan endişe ve panik hali, baygınlık hissi ve titreme gibi genel reaksiyonel tepkilere neden olabilir. Dr. Hürel, elin birçok kemik, eklem, kas, tendon, damar ve sinir yapısının uyum içinde çalıştığını, bu nedenle en küçük bir keside bile bu fonksiyonların geri dönüşü olmayan şekilde zarar görebileceğini vurguladı. Hasarın boyutunu tespit etmek için deneyimli ve yetkin bir hekim muayenesinin şart olduğunu belirtti.
İlk Yardımda Dikkat Edilmesi Gerekenler
Yaralanma sonrası bilgili kişilerce yapılacak ilk yardımın önemine de değinen Dr. Hürel, şu bilgileri aktardı:
- “Yaralanan kişinin şeker, tansiyon veya kalp gibi bir hastalığı varsa durumu daha da ciddileşebilir.”
- “Eğer çok kan kaybı varsa, yara değerlendirilerek 4 aşamalı ilk yardım yapılmalıdır.”
- “Kanama varsa tampon ya da yara üzerinden sıkma işlemi yapılmalıdır. Temiz malzeme kullanmak çok önemlidir, aksi takdirde yara enfekte olabilir.”
- “Yarası temizce kapatılan ve sıkıca sarılan kişi, uzvu yukarıda tutularak vakit kaybetmeden sağlık kuruluşuna ulaştırılmalıdır.”
- “Isırma yarası varsa uzuv, bol sabunlu su ile yıkanmalı ve temiz bir şekilde sarılmalıdır.”
- “Isıran hayvan gözlem altına alınmalı ve mümkünse veterinere teslim edilmelidir. Kuduz ve tetanoz aşıları mutlaka yapılmalıdır.”
- “Isırık yaralanmaları, uzuv kaybına yol açabilecek derecede ciddi enfeksiyon kaynakları olabilir.”
- “Bu tür yaralanmalara müdahale, mutlaka tecrübeli sağlık ekipleri tarafından yapılmalıdır.”
Sonuç
El yaralanmaları, günlük yaşamda olduğu gibi endüstriyel alanlarda da sıklıkla karşılaşılan durumlardır. Dr. Hürel, el ve el bileği yaralanmalarını önlemek için iş kazalarına karşı daha sıkı tedbirlerin alınması, çalışanlar ve işverenlerin daha fazla bilgilendirilmesi ve kazaların önlenmesine yönelik düzenlemelerin yapılması gerektiğini tavsiye etti.
