Genç, orta ya da ileri yaş fark etmeksizin her bireyde ortaya çıkabilen el titremesi nedene yönelik prosedürlerle tedavi edilebiliyor. Nöroloji Bölümü’nden Prof. Dr. Sevin Balkan, el titremesi ve tedavisi hakkında bilgi verdi.
Duygusal durumlar en kıymetli etkenlerden biri
Ellerde istirahat halinde yahut hareket esnasında istemsiz olarak ortaya çıkan ritmik hareketler, el titremesi yani el tremoru olarak tanımlanmaktadır. El titremesinin en çok görülen tipi heyecan, öfke, dehşet üzere ruhsal durum değişimlerinde ortaya çıkmaktadır. Sakinleşince kaybolan tablo fizyolojik tremordur. Sık rastlanan bir öteki tipi ise esansiyel tremor (ET) denmektedir. Bu titreme tipi, birebir vakitte en sık görülen hareket bozukluğudur. Çoklukla tek taraflı başlar ve akabinde öteki ele geçer. Başlangıçta yalnızca duygusal durumlarda olurken, bu durum vakitle artabilir. Bireyler yalnızken daha rahat olmalarına karşın oburlarının yanında titreme tasasıyla heyecanlandıklarında titreme daha da artar. Bu nedenle kimi hastalar, kendilerini toplumdan soyutlayabilmekte hatta mesleklerini bile terk edebilmektedir.
Zamanla bedenin öteki kısımlarına yayılabiliyor
Titreme süreç içinde artarak bacaklar, baş, gövde, çene, lisan, ses üzere bedenin öteki kısımlarına da yayılabilmektedir. Eşlik eden diğer bir nörolojik teşhis olmadığı üzere, titreme bir hareket esnasında bariz yahut duruşa bağlı olabilmektedir. Şahısta sıvı besinlerin içilmesinde ve yazı yazma üzere ince motor hareketlerde zorlanma görülebilir. Çoklukla 40 yaş sonrasında karşılaşılsa da, hastalık gençlerde de ortaya çıkabilir. El titremesinde ailesel geçiş yüzde 50’dir. Ayrıyeten bu hastaların yüzde 20’sinde Parkinson hastalığı da görülebilmektedir.
Parkinson hastalığı da el titremesi yapabilir
Parkinson hastalığının şikayetleri ortasında, tek ya da iki taraflı el titremesi yer almaktadır. Sıklıkla 60 yaş üzerinde başlayan, ilerleyici cinsteki bu hastalık nadiren daha genç kümede da görülebilir. Titreme; ekseriyetle tek taraflı, istirahat halinde, baş ve işaret parmağının ritmik hareketi biçiminde olup, hastalarda birinci belirti olabilmektedir. Buna ek olarak hareket esnasında eklemlerde direnç, el yazısında küçülme, hareketlerde yavaşlama, adımlarda küçülme, yürüyüş bozuklukları, öne yanlışsız eğilme üzere durumlara da rastlanabilir. Yıllar içinde titreme birebir taraftaki kol, bacak ile karşı taraftaki kol ve bacağa da yayılabilir. Hastalığın ileri periyotlarında dudaklarda ve çenede de titreme görülebilir.
Kan şekeri düşüklüğü de nedenler arasında
Kanda şeker düşmesi ataklarında da el titremesine rastlanabilir. Tipik olarak yemekten 2-3 saat sonra bu tablo ortaya çıkar. İnsülin direncinde görülen el titremesine genç erişkinlerde daha sık rastlanır. Beraberinde ortaya çıkan güç düşüklüğü, halsizlik, baş dönmesi belirtileri ise ömür kalitesini düşürür. Bu cins hastaların kesinlikle bir endokrinoloji uzmanına başvurması gerekmektedir.
El titremesi hangi hallerde görülür
Fazla alkol kullanımı
Hipertiroidi yani zehirli guatr
Epilepsi
Multipl skleroz yani MS hastalığı
Beyincik hastalıkları
Beyin damar hastalığı
Kimi ilaçların kullanılması
B12 vitamini yetmezliği
Bedendeki istemsiz kasılmalara neden olan distoni
Bedendeki hudutların fonksiyonlarını kaybettiği polinöropati üzere durumlarda el titremesi ortaya çıkabilmektedir.
Tedavi usulü hastanın durumuna nazaran belirleniyor
Bir hastalıktan çok, bir belirti olan el titremesinin tedavisinde maksat yalnızca bu durumu geçirmek değildir. Varsa, uyaran ve bu tabloya yol açan nedeni de ortadan kaldırmak ya da bir hastalık kelam hususuysa buna yönelik tetkikler yaparak tedavi uygulamak da öne çıkmaktadır. Ağızdan ilaç tedavisi, botoks ya da cerrahi uygulanmaktadır. Cerrahi çoklukla, ileri periyotta titremenin ilaçlarla denetim edilememesi durumunda, daha çok esansiyel tremor ve parkinson hastalarında düşünülür. Ameliyat kararı alırken; ilaçlara karşın su içmek, yemek yemek, yazı yazmak üzere işlevlerin aksaması ile günlük ve mesleksel işleri yapmada besbelli zorlanma kriterleri öne çıkmaktadır.
