Duygu Bay – PembeNar Özel
Yeşilay ile yaptığınız çalışmadan bahsedebilir misiniz?
Yeşilay, çocuklarda erken yaşta “iyi ve sağlıklı yaşam” bilincini artırmak amacıyla, sevilen animasyon karakterimiz “Kral Şakir” ile iş birliği yaparak özel bir video projesi geliştirdi. Bu projenin ilk video içeriği, “Yeşilay Haftası” ve “Teknoloji” bağımlılığı üzerine odaklandı. Hazırladığımız bu eğlenceli video, Yeşilay’ın Youtube kanalında ve Kral Şakir’in sosyal medya hesaplarında izlenebilir durumda. Ayrıca, bu animasyonun bir çizgi romanı da Yeşilay dergisinde yayımlandı. Kral Şakir ve arkadaşları, sağlıklı bir gelecek için her ay Yeşilay’ın ve Kral Şakir’in sosyal medya hesaplarında yeni bir video ile Yeşilay dergisinde yeni bir çizgi romanla izleyicilerle buluşacak. Yeşilay dergisinin son sayısının kapağını, Kral Şakir karakterlerini kullanarak “Nice sağlıklı nesillere!” sloganıyla ben tasarladım.
Teknolojik bağımlılıkla mücadeleyi çocuklara nasıl aktaracaksınız?
Biz, çocukları eğlendirerek önemli mesajlarımızı güçlendirmeye çalışıyoruz. Animasyonumuzda Fil Necati karakteri, çok sevdiği “Cibilik” mobil oyununu 50.000 saat boyunca oynadığını söylediğinde, Kral Şakir ve Canan karakterleri, Fil Necati’nin bir teknoloji bağımlısına dönüştüğünü anlıyor ve bunun zararlarını eğlenceli bir macera ile çocuklarımıza aktarıyor. Bağımlılık, tedavi edilmesi gereken gerçek bir hastalıktır. Örneğin, bir çocuk sürekli internette vakit geçiriyorsa, ekran başında oyun oynamak istiyorsa, oyun oynamadığında aklı oyunlarda kalıyor, öfkeli ve huzursuz oluyorsa; bu çocuk bir bilgisayar ve tablet oyunu bağımlısıdır.
Evet, çocukların merakı, arkadaşlarına özenme isteği ve can sıkıntısını gidermek amacıyla başlayan bu teknoloji ilgisi zamanla bağımlılığa dönüşebilir. Bazı kişiler “Çok tablet, bilgisayar oyunu oynamanın ne zararı var ki?” diye düşünebilir. Teknolojinin, doğru kullanıldığında pek çok faydası vardır. Ancak aşırı kullanıldığında ciddi zararları olabilir. Teknoloji kullanım süresi arttıkça çocukların:
- Beyni tembelleşir.
- Diğer insanlarla arkadaşlıkları zayıflar.
- Az arkadaşları olur.
- Dikkatleri dağılır.
- Fiziksel sağlıkları olumsuz etkilenir.
Teknoloji bağımlılığı, kişinin teknoloji kullanma iradesinin kaybolması ve onunla ilişkisini denetleyememesi halidir. Teknoloji bağımlısı olan biri, teknoloji ile bağlantılı eylemleri hayatının önemli bir bölümünü kaplar, yapmak zorunda olduğu işleri yapmaz veya sürekli erteler. Bu şekilde kullanılan teknoloji, bağımlılık yapabilir ve zararları vardır.
Çizgi filmler sağlıklı çocuk gelişiminde nasıl rol oynuyor?
Biz çizgi filmlerimizde çocuklara yararlı mesajları didaktik bir biçimde sunmaktan kaçınıyoruz. Bunun yerine, çocukların hikayenin içinde gizlediğimiz mesajları içselleştirebilecekleri eğlenceli ve komik maceralar sunmayı tercih ediyoruz. Tüm dünyada yeni eğitim ve öğretim anlayışı, bu tür “hikayeleştirme” yöntemine doğru evrilmek zorunda. Çocuklara didaktik öğrenme yöntemi ile zorla “Şunu öğren!…. Şunu oku!” demek etkili değildir. Çocuk, merak ettiğini okur ve izler. Kral Şakir kitaplarımız, 500.000 rekor açılış baskıları ile Türkiye’nin en çok okunan çocuk kitapları arasına giriyorsa, bunun en büyük nedeni, çocukların bu kitapları kendilerinin “seçmiş” olmasıdır. Merak radarına girmek istiyorsanız, kesinlikle onların zekalarını küçümsemeyen, mizah duygusu yüksek ve farkındalık yaratacak içerikler oluşturmalısınız. Böyle içeriklerle, çevre duyarlılığından sağlıklı beslenmeye, kodlamadan meslek seçimine kadar birçok yararlı bilgiyi onlara aktararak, sağlıklı bir şekilde gelişmelerine yardımcı olabilirsiniz.
Kral Şakir’in yakın zamanda ilk okuma kitaplarının 2. serisi yayımlandı. 2. serideki kitaplarımızın isimleri şunlardır: “Görevimiz kodlama”, “Dinozor zamanı”, “Matematik ve penguenler”, “Güneş kadın”, “Kankalar takımı”, “Ben biz hepimiz”, “Fil Necati ve Süpürbot”, “Komodo kurabiyeleri”, “Parayı öğreniyorum”, “Reddebilme sanatı”. 1. serideki kitaplarımız ise: “Meslek seçimi”, “Sağlıklı günler”, “Oyun gezegeni”, “Engelsiz çevre”, “Yolculuğa hazır mısınız?”, “Afetten korkma”, “Yaptığımız seçimler”, “Gezegen gezginler”, “Okulda ilk gün”, “Muhteşem çevreciler” şeklindedir. Milli Eğitim Bakanlığı’nın belirlediği yazı tipi kullanılarak ve psikolog onayları ile hazırlanan bu kitaplarla, sağlık, ekonomi, meslekler, çevre, engelliler, afetler, takım olma, seçimler, gezegenler gibi pek çok konuda bilgiler vererek sağlıklı çocuk gelişimine katkıda bulunuyoruz.
Çocuklukta herhangi bir çizgi filmde gördüğümüz basit bir detay zihnimize kazınarak bütün hayatımıza etki edebilir. Aileler çizgi film seçerken nelere dikkat etmeli?
Bunu gözlerimi yaşartan bir olay ile örneklemek isterim: İzmir depreminden sonra bir anne, bana mesaj gönderdi ve şöyle yazdı: “Çocuğum deprem olmaya başladığında, sakin bir şekilde kolumdan tutup beni güvenli bir bölgeye götürdü. Ardından deprem hafifleyince yine sakin bir şekilde, depremde uygulanması gereken tüm hayat kurtaran şartları uygulayarak beni dışarı çıkardı. Çocuğuma şaşkınlıkla, bunu nereden öğrendiğini sorduğumda, ‘Kral Şakir – Afetten Korkma’ kitabından öğrendiğini söyledi.” İşte bu olay, içeriklerimizle ne kadar büyük bir sorumluluk taşıdığımızı açıkça gösteriyor. Örümcek Adam çizgi roman serisinde Örümcek Adamın amcasının hafızalara kazınan bir cümlesi vardır: “Büyük güç, büyük sorumluluk getirir.” Çocuklara içeriklerini başarılı bir şekilde ulaştıranların elindeki güç, bu büyük sorumluluğu da beraberinde getiriyor. Bu nedenle aileler, çocuklarının okuduğu ve izlediği içerikleri gözlemlemeli ve bu büyük sorumluluğu göz önünde bulunduran yayınları seçmeye özen göstermelidir. Yani “Büyük güç büyük sorumluluk getirir” cümlesini ebeveynler için tersten uygulayalım: “Aynı zamanda büyük sorumluluk da büyük güç getirir.” Böylece çocuklarına eylemleriyle sorumluluk gösteren büyük güce sahip ebeveynler yetişmiş olacaktır.
Yeni çizgi film Super 1 Takım’ın konusu nedir? Çocuklara neler öğretiyor?
Süper 1 Takım, Exxen dijital platformunda yayınlanıyor. Doğal güzellikler içerisinde bir kasabada yetişen Birce ile şehirde büyümüş, teknoloji bağımlısı bir çocuk olan Birol’un hayatları bir çiftlikte kesişiyor. Bu ikili, kötü adam İkiyüzlü’nün olağanüstü özelliklere sahip ordusunu durdurmak için iş birliği yapıyor ve süper güçlere sahip bir takım oluşturuyorlar. Takımın diğer üyeleri arasında bir ayı, bir robot ve bir tavuk bulunuyor. Süper 1 Takım, çocuklara öncelikle “çevre” konusunda duyarlı ve bilinçli olmayı öğretiyor. Doğal kaynakların kirletilmesi, çevreye verdiğimiz zararlar ve iklim değişikliği gibi konular, dizinin temelini oluşturuyor. Çocuklarda oluşturulacak farkındalığı eğlenceli ve komik maceralarla sunuyoruz. Dizideki Türk robotunun ismi ise “Yapay Zekai” :) Karakter isimleri duyulduğunda bile gülümsemeye sebep olan bu dizinin izlendiğinde nasıl bir gülme krizine yol açtığını tahmin ediyorsunuzdur :)
Çizgi film bölüm süreleri ne kadar? Bunu neye göre belirliyorsunuz?
“Kral Şakir” ve onun kardeş çizgi dizisi “Süper 1 Takım”ın bölüm süreleri 11 dakika olarak belirlenmiştir. Tüm dünyada uygulanan standart çizgi film süreleri arasında 5-6 dakika, 11 dakika veya 22 dakika gibi seçenekler bulunmaktadır. Biz de bu süre standartlarına uygun bölümler hazırlıyoruz. Bu süreler, hedef kitle yaşlarının algı ve dikkat durumları göz önünde bulundurularak hesaplanmaktadır.
Pandemi sebebiyle evde kalınan bu dönemde her şeyin online gerçekleştirilmesinin size yansımaları nasıl oldu?
Pandeminin hayatı zorlaştıran tüm olumsuz koşullarına rağmen, bizim iş yaşamımız açısından verimli yansımaları oldu. Pandemi süresince ekip olarak evlerimizden çalışmaya başladık. Bu süreçte, tüm çalışmalarımızı online ortamda, eski çalışma sistemimize nazaran çok daha verimli bir şekilde gerçekleştirebildiğimizi gördük. Örneğin, evde kendi başıma sakin bir kafayla kaldığım dönemde, “Süper 1 Takım”ın karakterlerini ve hikayesini tasarlayıp hayata geçirme fırsatı buldum. Belki eski çalışma sistemimizde, Kral Şakir dışında yeni bir çizgi dizi projemizi hayata geçirmek çok daha zor olacaktı. Zamanı doğru kullanma açısından online sistemin büyük kazanımlar getirdiğini de söyleyebilirim.
Ayrıca, lisanslı Kral Şakir ürünlerinin online alışverişlerdeki yükselişine tanık olduk. Böylece online alışveriş konusunda da başarılı olduğumuzu görerek, bu yeni alışveriş sisteminde nasıl gelişebileceğimizi deneyimledik. Sinemalar kapalı olduğu için, sinema tadında TV filmleri hazırlayıp, bunu dijital platform aracılığıyla izleyicilerimizle buluşturduk. Bu anlamda hazırladığımız ve içeriği ile pandemi sürecini anlatan “Kral Şakir – Mikrop Avcıları” TV filmimiz rekor izlenmelere ulaştı ve hâlâ bu rekorunu korumaya devam ediyor. Ayrıca, Kral Şakir kitapları için düzenlediğimiz imza günlerinin sanal/online olarak da yapılabileceğini gördük. Kısacası, online yolculuğun daha başında bile başarılı bir şekilde ilerlediğimizi gördükçe, hızla gelişen teknolojilerle bu yolculukta heyecan verici birçok projeye imza atacağımıza olan inancımız artıyor.
