Duygu Bay – PembeNar Özel
Yeşilay ile yaptığınız çalışmadan bahsedebilir misiniz?
Yeşilay, çocuklarda “iyi ve sağlıklı yaşam” konusunda farkındalık yaratmak amacıyla sevilen animasyon karakterimiz “Kral Şakir” ile iş birliği yaptı. Bu kapsamda özel bir video hazırladık. İlk videomuzun ana teması, “Yeşilay Haftası” ve “Teknoloji” bağımlılığı üzerine odaklandı. Hazırladığımız bu video, Yeşilay’ın Youtube kanalında ve Kral Şakir’in sosyal medya hesaplarında izlenebilir. Ayrıca, bu animasyonun çizgi romanı da Yeşilay dergisinde yayımlandı. Kral Şakir ve dostları, sağlıklı bir gelecek için her ay Yeşilay’ın ve Kral Şakir’in sosyal medya hesaplarında yeni bir video ve Yeşilay dergisinde yeni bir çizgi roman ile izleyicilere ulaşacak. Yeşilay dergisinin son sayısının kapağını da Kral Şakir karakterleri ile “Nice sağlıklı nesillere!” sloganı ile ben tasarladım.
Teknolojik bağımlılıkla mücadeleyi çocuklara nasıl aktaracaksınız?
Mesajlarımızı çocuklara eğlenceli bir şekilde ulaştırmayı amaçlıyoruz. Animasyonumuzda Fil Necati karakterimiz, çok sevdiği “Cibilik” mobil oyununu tam 50.000 saat oynadığını söyleyince, Kral Şakir ve Canan karakterlerimiz onun bir teknoloji bağımlısına dönüştüğünü fark ediyor. Bu durumu eğlenceli bir macera ile çocuklarımıza anlatıyoruz. Bağımlılık, tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır. Örneğin, bir çocuk sürekli internette vakit geçiriyor, ekran başında oyun oynamak istiyorsa ve internette daha çok zaman geçirmeye başlıyorsa, bu çocuk teknoloji bağımlısı olabilir. Eğer oyun oynamadığında aklı oyunlarında kalıyorsa, öfkeli ve huzursuz oluyorsa, oyun yüzünden arkadaşlarıyla ilişkileri zayıflıyorsa, uykusuz kalıyor ve derslerine çalışmıyorsa, bu çocuk bir bağımlıdır.
Çocuklar, merak ve arkadaşlarına özenme duygusuyla teknolojiye ilgi duymaya başlayabilir. Ancak bu ilgi zamanla bağımlılığa dönüşebilir. Bazıları “Çok tablet ve bilgisayar oyunu oynamanın ne zararı var ki?” diye düşünebilir. Teknolojinin doğru kullanıldığında pek çok faydası vardır, fakat aşırı kullanımı ciddi zararlar doğurabilir. Teknoloji kullanım süresi arttıkça çocukların beyinleri tembelleşir, sosyal ilişkileri zayıflar, dikkatleri dağılır ve fiziksel sağlıkları olumsuz etkilenir. Teknoloji bağımlılığı, kişinin iradesini kaybetmesi ve teknolojisiz bir yaşam sürememesi durumudur. Bu nedenle, teknolojinin yanlış kullanımı bağımlılığa yol açabilir.
Çizgi filmler sağlıklı çocuk gelişiminde nasıl rol oynuyor?
Biz, çizgi filmlerimizde çocuklara faydalı mesajları didaktik bir biçimde vermiyoruz. Bunun yerine, hikayenin içine gizlediğimiz mesajları içselleştirebilecekleri komik ve eğlenceli maceralar sunuyoruz. Günümüzde eğitim ve öğretim anlayışları, “hikayeleştirme” yöntemine doğru evrilmekte. Çocuklara zorla “Şunu öğren!…. Şunu oku!” demek yerine, onların meraklarını uyandırmalıyız. Kral Şakir kitaplarımız, 500.000 satış rekoru ile Türkiye’nin en çok okunan çocuk kitapları arasında yer alıyor. Bunun temel nedeni, çocukların bu kitapları kendilerinin seçmiş olmasıdır. Çocukların merak radarına girmek istiyorsanız, onların zekalarını küçümsemeyen, mizah duygusu yüksek ve farkındalık yaratacak içerikler üretmelisiniz. Bu tür içeriklerle, çevre duyarlılığından sağlıklı beslenmeye, kodlamadan meslek seçimine kadar birçok yararlı bilgiyi onlara ulaştırarak sağlıklı gelişimlerini destekleyebilirsiniz.
Kral Şakir’in yakın zamanda çıkan ilk okuma kitaplarının 2. serisi, “Görevimiz kodlama”, “Dinozor zamanı”, “Matematik ve penguenler”, “Güneş kadın”, “Kankalar takımı”, “Ben biz hepimiz”, “Fil Necati ve Süpürbot”, “Komodo kurabiyeleri”, “Parayı öğreniyorum”, “Reddebilme sanatı” gibi isimlerden oluşuyor. 1. seride ise “Meslek seçimi”, “Sağlıklı günler”, “Oyun gezegeni”, “Engelsiz çevre”, “Yolculuğa hazır mısınız?”, “Afetten korkma”, “Yaptığımız seçimler”, “Gezegen gezginler”, “Okulda ilk gün”, “Muhteşem çevreciler” gibi kitaplar yer alıyor. Bu kitaplar, Milli Eğitim Bakanlığı’nın belirlediği yazı tipi ve psikolog onayları ile hazırlanarak sağlık, ekonomi, meslekler, çevre, engellilik, afetler, takım olma, seçimler ve hayır diyebilme gücü gibi konularda çocukların gelişimine katkıda bulunuyor.
Çocuklukta herhangi bir çizgi filmde gördüğümüz basit bir detay zihnimize kazınarak bütün hayatımıza etki edebilir. Aileler çizgi film seçerken nelere dikkat etmeli?
Bunu gözlerimi yaşartan bir olayla anlatmak istiyorum: İzmir depreminden sonra bir anne, bana mesaj atarak şunları söyledi: “Çocuğum deprem olmaya başladığında, sakin bir şekilde kolumdan tutup, beni güvenli bir bölgeye götürdü. Ardından deprem hafifleyince, yine sakin bir şekilde, depremde uygulanması gereken tüm hayat kurtaran şartları yerine getirerek beni dışarı çıkardı. Ona bu bilgileri nereden öğrendiğini sorduğumda, bunları ‘Kral Şakir – Afetten Korkma’ kitabından öğrendiğini söyledi.” Bu olay, içeriklerimizin ne kadar büyük bir sorumluluk taşıdığını gösteriyor. Örümcek Adam çizgi romanında geçen “Büyük güç büyük sorumluluk getirir” sözü, çocuklara içeriklerini başarılı bir şekilde ulaştıranların elindeki gücü ve sorumluluğu ortaya koyuyor. Bu nedenle aileler, çocuklarının izlediği ve okuduğu içerikleri dikkatle gözlemlemeli ve bu büyük sorumluluğu göz önünde bulundurarak yayınları seçmelidir. Böylece, eylemleriyle sorumluluğu gösteren ebeveynler, çocuklarına büyük bir güç kazandırmış olurlar.
Yeni çizgi film Super 1 Takım’ın konusu nedir? Çocuklara neler öğretiyor?
Süper 1 Takım, Exxen dijital platformunda yayınlanıyor. Doğal güzelliklerle dolu bir kasabada yetişen Birce ile şehirde büyüyen teknoloji bağımlısı Birol’un hayatları bir çiftlikte kesişiyor. Bu ikili, kötü adam İkiyüzlü’nün olağanüstü özelliklere sahip ordusunu durdurmak için birlikte çalışıyorlar ve süper güçlere sahip bir takım oluşturuyorlar. Takımın diğer üyeleri arasında bir ayı, bir robot ve bir tavuk yer alıyor. Süper 1 Takım, çocuklara öncelikle “çevre” konusunda duyarlı ve bilinçli olmayı öğretmeyi hedefliyor. Doğal kaynakların kirletilmesi, çevreye verdiğimiz zararlar ve iklim değişiklikleri gibi konular, dizinin ana temalarından biri. Eğlenceli ve komik maceralarla çocuklarda farkındalık oluşturmayı amaçlıyoruz. Dizideki Türk robotunun ismi “Yapay Zekai” ve karakter isimleri bile duyulduğunda gülümsemeye neden oluyor. İzlendiğinde ise, nasıl bir gülme krizine yol açtığını tahmin edersiniz.
Çizgi film bölüm süreleri ne kadar? Bunu neye göre belirliyorsunuz?
“Kral Şakir” ve “Süper 1 Takım” dizilerinin bölüm süreleri 11 dakikadır. 5-6 dakika, 11 dakika veya 22 dakika olan bölüm süreleri, dünya genelinde standart çizgi film süreleri olarak kabul edilmektedir. Biz de bu sürelere uygun bölümler üretiyoruz. Bu süre standartları, hedef kitle yaşlarına göre çocukların algıları ve dikkat durumları dikkate alınarak belirleniyor.
Pandemi sebebiyle evde kalınan bu dönemde her şeyin online gerçekleştirilmesinin size yansımaları nasıl oldu?
Pandeminin hayatı zorlaştıran tüm faktörlerine rağmen, bizim iş yaşamımıza olumlu yansımaları oldu. Pandemi sürecinde ekip olarak evlerimizden çalışmaya başladık ve tüm çalışmalarımızı online olarak çok daha verimli bir şekilde gerçekleştirdiğimizi gördük. Örneğin, evde kaldığım süreçte “Süper 1 Takım”ın karakterlerini ve hikayesini tasarlama fırsatı buldum. Eski çalışma sistemimizde, Kral Şakir dışında yeni bir çizgi dizi projesi geliştirmek zor olabilirdi. Ayrıca, online alışverişlerde lisanslı Kral Şakir ürünlerinin de yükselişine tanık olduk. Sinemalar kapalı olduğu için, sinema tadında TV filmleri hazırlayıp, bunu dijital platform üzerinden izleyicilerimizle paylaştık. Pandemi sürecini anlatan “Kral Şakir – Mikrop Avcıları” TV filmimiz, rekor izlenmelere ulaştı ve hala bu rekorunu koruyor. Kral Şakir kitapları için sanal imza günleri düzenleyebileceğimizi gördük. Kısacası, online yolculuğun başında bile başarılı bir şekilde ilerlediğimizi gözlemledik ve hızla gelişen teknolojilerle bu yolculukta heyecan verici birçok projeye imza atacağımıza olan inancımız arttı.
