Dünya’nın Eğilimi: Bilimsel Bulgular
Nature dergisinde 15 Haziran’da yayımlanan çarpıcı bir araştırmaya göre, Dünya 79 ile 86 milyon yıl önce arasında önemli bir eğilme süreci geçirdi. Bu araştırmanın ortak yazarı olan Sarah Slotznick, bu büyük değişikliğin enlemlerdeki kaymalara neden olduğunu ve dolayısıyla şehirlerin yerlerinin önemli ölçüde değiştiğini ifade etti. Ayrıca, bulgular, Dünya’nın bu eğilme sürecinin ardından kendini düzelttiğini ve eski haline geri döndüğünü ortaya koydu.
Çin Bilimler Akademisi’nden jeofizikçi ve çalışmanın ortak yazarı Ross Mitchell, “Bu eğilme ve doğrulma döngüsünü göreceğimizden şüphemiz yoktu” diyerek bu durumu vurguladı.
Gezegenin Dengesinin Bozulma Nedenleri
Dünya, dönen bir top gibi düşünülerek anlaşılabilir. Eğer topun ağırlığı eşit bir şekilde dağılmışsa, düzgün ve yalpalanmadan dönebilir. Ancak ağırlığın bir kısmı bir tarafa kayarsa, bu durum kütle merkezini değiştirebilir ve topun dönerken daha ağır tarafa doğru eğilmesine sebep olabilir.
Araştırmacılar, Dünya’nın dengesinin neden bozulduğuna ve ağırlığın dağılımındaki değişikliklerin nasıl meydana geldiğine dair iki ana hipotez geliştirdi:
- İlk Hipotez: Bu değişim, gezegenin dış çekirdeğini çevreleyen magma tabakasının kabuğa doğru yükselmesiyle tetiklendi. Bu durum, kütlenin dağılımını etkileyerek eğilmeye yol açtı.
- İkinci Hipotez: Bu değişimin, tektonik plakaların hareketleriyle tetiklendiği düşünülüyor. Mantonun derinliklerinden gelen daha sıcak ve daha az yoğun malzeme kabuğa doğru yükseldiğinde, daha soğuk ve yoğun malzeme çekirdeğe doğru batabiliyor. Bu çarpışmalar sonucunda bir plaka diğerinin altına girebilir.
Ross Mitchell’in aktardığına göre, yaklaşık 84 milyon yıl önce Pasifik Plakası, batısındaki başka bir plakanın altına farklı bir yönde dalmaya başladı. Bu değişikliğin “gezegenin gerçek dengesini epey değiştirmiş olabileceğini” belirtti.
Bilim insanı, Dünya’nın eğilip ardından yeniden eski haline dönmesi konusundaki şaşkınlığını ifade etti: “Gezegenin dış tabakası bir lastik bant gibi elastik davranır. Bu sayede gezintiden sonra eski şekline geri dönebilir.”
Kaynak: Independent Türkçe
