Dünya Sigarayı Bırakma Günü ve Toplumsal Farkındalık
Sigaranın zararları konusunda toplumsal farkındalığı artırmak ve davranış değişikliğini teşvik etmek amacıyla, Dünya Sağlık Örgütü tarafından 1987 yılında 9 Şubat tarihi ‘Dünya Sigarayı Bırakma Günü’ olarak kabul edilmiştir.
Fiyat Arttırımı ile Sigara Tüketiminin Azaltılması Hedefleniyor
2019 yılında kurulan Çocukları Tütün Salgını ve Zararlarından Koruma İnisiyatifi, bu özel gün vesilesiyle bir yazılı açıklama yaptı. Açıklamada, çocukları ve gençleri tütün endüstrisinin zararlarından korumak, sigaraya başlamalarını engellemek ve pasif içicilikten korumak amacıyla sigara fiyatlarının artırılması gerektiği vurgulandı. Koronavirüs pandemisinin ölümcül etkilerini artıran tütün salgınının, Türkiye’de her yıl 100 binden fazla vatandaşın ölümüne neden olduğu belirtildi.
İnisiyatifin açıklamasında şu ifadelere yer verildi: “Yapılan araştırmalar, tütün ürünlerine yapılan her yüzde 10’luk fiyat artışının bile çocuk ve gençlerde sigaraya başlama oranını yüzde 15’e kadar düşürdüğünü göstermektedir. Tütün kontrolünde en etkili müdahale yöntemleri arasında yer alan tütün ürünlerinden alınan vergilerin artırılması, Türkiye’nin de taraf olduğu Dünya Sağlık Örgütü Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi’nde önerilen politikalar arasındadır. Fiyatların artırılması, sigaraya erişimi zorlaştırarak sigara tüketiminin azaltılmasını hedeflemektedir.”
Farkındalık Kampanyası Başlatıldı
Tütün kontrol politikalarının bütüncül ve tavizsiz uygulanması için çağrı yapan inisiyatif, vergi artırımının etkinliği kanıtlanmış bir müdahale yöntemi olduğunu ve bu yöntemin Türkiye’de kararlılıkla uygulanmasını beklediklerini ifade etti. Toplumun dikkatini bu konuya çekmek amacıyla bir farkındalık kampanyası da başlatıldı. Kampanya, çocukların ve gençlerin sigaradan korunarak geleceklerinin de korunması fikri üzerine inşa edilmiştir. Duygusal etkisi yüksek olan kampanya filminin, şubat ayının başında televizyonlarda yayına girmesi bekleniyor.
İnisiyatif çalışmaları kapsamında aktif rol alan TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Başkanvekili Müşerref Pervin Tuba Durgut, “Küresel Gençlik Tütün Araştırması sonuçları, çocuk ve gençlerde tütün salgınının artarak devam ettiğini göstermektedir. Çok uluslu sigara şirketleri, her dönem yeniledikleri pazarlama taktikleri ve geliştirdikleri yeni ürünlerle savunmasız çocukları hedef almaya devam etmektedir. Bu durumda, sigara kartellerine karşı kanıta dayalı tütün kontrolü politikalarını uygulamak büyük önem taşımaktadır. Bu politikalar arasında, sigara vergilerinin artırılması, toplumun tamamını, özellikle de çocuk ve gençleri korumak için en etkili araçlardan biridir. Dünyanın koronavirüsle mücadele ettiği bu zorlu zamanlarda, salgınla mücadeleyi zorlaştıran sigara salgınıyla mücadele etmek bir kez daha önem kazanmaktadır.”
İnisiyatif üyelerinden Dünya Sağlık Örgütü Türkiye Ofisi Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar Program Yöneticisi Prof. Dr. Toker Ergüder, “Dünya Sağlık Örgütü Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi kriterlerinden biri olan vergi artırımı ile Türkiye’de sigara tüketiminin azaltılması ve bu sayede sigaranın toplumda neden olduğu sağlık problemlerinin önemli derecede önüne geçilmesi hedeflenmektedir.” dedi.
Tütün Endüstrisinin Tehditleri
Tütün endüstrisinin tek amacının çocukları ve gençleri ergenlik dönemine gelmeden önce sigara ile tanıştırıp bağımlılığa kapı aralamak olduğunu belirten Ergüder, “Endüstri, agresif kampanyalarını ve yayılım stratejilerini kötücül emelleri doğrultusunda gerçekleştirmektedir. Yüksek vergilerle tütün ve her türlü tütün mamulünün fiyatlarının yükseltilmesi çok etkili bir yöntemdir ve mutlaka uygulanmalıdır. Bu, enflasyon ve satın alma gücüne göre düzenli olarak gözden geçirilmeli ve güncellenmelidir. Bu, sigara ve nargile kullananların bırakması, çocuk ve gençlerin başlamaması için en etkin yöntemlerden biridir.” şeklinde konuştu.
Uzmanlardan Uyarılar
Yeşilay Bilim Kurulu Üyesi ve Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Erol Sezer, “Çocuklarımız, tütün endüstrisinin amansız saldırısı altında. Vergi artışı ile sağlanan tütün ürünleri fiyat artışları bu saldırıyı durdurmada bilimsel temelli bir yaklaşım sunmaktadır.” dedi. Tütünle mücadelede, erken yaşta sigaraya başlamanın önlenmesinin sigaraya bağlı hastalıkların gelişmesini de önlediğine işaret eden Çocuk Sağlığı ve Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Tezer Kutluk, “Kovid-19 pandemisi dünyaya sağlığın özgürlük olduğunu öğretti. Çocuk ve gençlerimizi tütünden korumak, onları kanser, solunum sistemi hastalıkları, kalp hastalıkları gibi birçok hastalıktan koruyacak ve sağlıklı bir gelecek yaratacaktır. Göz göre göre erken yaşta onları sigaraya teslim edemeyiz.” diye vurguladı.
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Cevdet Erdöl, “Tütün ve tütün ürünleri, adeta genetik bir miras gibi ebeveynlerden çocuklara geçmekte ve sadece kullananlar için değil, anne karnındaki çocuklar için de felaket sebebi olmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi, tütüne talebin azaltılması için fiyat ve vergi artışının özellikle çocuk ve gençlerin sigaraya başlamasını önleme konusundaki etkisinin büyük olduğuna dikkat çekmiştir.” ifadelerini kullandı.
Tütün endüstrisinin, sigaranın yanında e-sigara gibi ürünlerle çocukları ve gençleri hedef aldığını belirten Halk Sağlığı Uzmanları Derneği Çocuk Sağlığı Çalışma Grubu adına Prof. Dr. Burcu Tokuç, “Tüm tütün ürünlerine yüksek vergilendirmenin yanında üretim ve ticarete kısıtlama getirecek arz yönlü politikaların da bir an önce hayata geçirilmesi gerekmektedir.” dedi.
