Diyarbakır’daki Deprem Soruşturması
Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı, kentte meydana gelen depremler sonucunda yıkılan binalardaki yapısal kusurların tespitine yönelik kapsamlı bir soruşturma başlatmıştır. Bu soruşturma, “Deprem Soruşturma Bürosu” adı altında görevli bir cumhuriyet başsavcı vekili ve üç savcı tarafından yürütülmektedir. Fırat Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Bölümü tarafından oluşturulan bilirkişi heyetinin hazırladığı raporun yanı sıra, savcılığın talebi üzerine İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi’nden görevlendirilen 6 kişilik bilirkişi ekibi, merkez Bağlar ilçesindeki Yoldaş Apartmanı üzerinde detaylı incelemelerini tamamlamıştır.
Deprem sonrası yapılan çalışmalar, binadan alınan numunelerin laboratuvar analiz sonuçları, yapının arşiv kayıtları ve projelerin incelenmesi sonucunda hazırlanan kapsamlı raporlar, soruşturma dosyasına eklenmiştir.
Ruhsatsız ve Projesiz Yapılar
Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat’taki depremler sırasında çökmesi sonucu 60 kişinin hayatını kaybettiği Yoldaş Apartmanı ile ilgili hazırlanan raporda, yapının “belediye arşiv dosyası”nın bulunmadığı, dolayısıyla yapı ruhsatının ve ruhsat ekinde bulunması gereken mimari, statik betonarme ve tesisat projelerinin mevcut olmadığı vurgulanmıştır. Ayrıca, binanın 1975 Deprem Yönetmeliği’nde tanımlanan en düşük beton sınıfının bile sağlanamadığı belirtilmektedir. Bu bağlamda, beton karot numuneleri incelendiğinde, söz konusu standartların altında olduğu gözlemlenmiştir.
Raporda, betonarme imalatlarının TS500 ile 1975 Deprem Yönetmeliği’ndeki konstrüktif koşullara uygun yapılmadığı, bodrum katında kolon kesmeye yönelik bulgulara rastlandığı ve yapının kullanım izin belgesinin eksik olduğu ifade edilmektedir.
Yasal Sorumluluklar
Raporun sonuç bölümünde şu ifadelere yer verilmiştir:
“Yoldaş Apartmanı’nın ruhsatsız ve projesiz bir şekilde inşa edilmesi, malzeme özelliklerindeki yetersizlikler, uygulama ve işçilik hataları ile binanın denetimsiz olarak yapılması nedeniyle yıkıldığı sonucuna varılmıştır. Bu durum, binanın projesiz, ruhsatsız ve denetimsiz bir şekilde inşa edilmesine izin veren arsa sahibi ve inşaatı gerçekleştiren müteahhit ile birlikte, gerekli yasal işlemleri yapmayan ilgili belediye ve diğer kurum yetkililerinin sorumlu olduğu görüşüne ulaşılmasına neden olmuştur.”