Simon Townsend ve Araştırma Ekibi Dilin Evrimine Işık Tutuyor
Warwick Üniversitesi’nden Simon Townsend liderliğindeki uluslararası bir araştırma ekibi, dilin temel bilişsel yapı taşlarından birinin evrimsel kökenlerine dair dikkat çekici bulgular elde etti. Independent Türkçe‘nin haberine göre, dilin yapı taşlarından biri, cümle içindeki sözcükler arasındaki ilişkileri anlama yeteneğidir. Bu ilişkiler, “bitişik bağıntı” olarak adlandırılan yan yana gelen sözcükler ile “bitişik olmayan bağıntı” olarak bilinen, cümle içinde birbirinden uzak olan sözcükler arasında kurulabilir. Örneğin, “Köpek sokağın başında havladı” cümlesinde, köpekle havlama eylemi arasında bir söz öbeği bulunsa bile, beynimiz bu kelimeler arasındaki bağlantıyı anlayarak havlayanın köpek olduğunu kavrayabiliyor.
Bu önemli çalışmanın bulguları, Hakemli Bilim Dergisi Science Advances’te yayımlanan makalenin başyazarı ve Zürich Üniversitesi’nde yürütücüsü olan Dr. Stuart Watson tarafından şu şekilde ifade edildi: “Çoğu hayvan kendi doğal iletişim sistemlerinde bitişik olmayan bağıntıları üretemez, ancak biz yine de onların bu tür ilişkileri anlayıp anlayamayacaklarını araştırmak istedik.”
Araştırma ekibi, yeni bir deneysel yaklaşım benimseyerek, sözler yerine anlamsız ses dizilerinden oluşan “yapay dilbilgileri” geliştirdi. Bu yöntem, ortak bir dil paylaşmayan üç farklı primat türünün bitişik olmayan bağıntıları anlama yeteneğini karşılaştırma fırsatı sundu. Deneyler, ipek maymunu, şempanze ve insan üzerinde gerçekleştirildi.
Deney sonuçları, araştırmacıların üç türün de hem bitişik hem de bitişik olmayan ses öğeleri arasındaki ilişkileri anlama yeteneğine sahip olduğunu göstermiştir. Bilim insanları, bu bulguların bitişik olmayan bağıntıları anlamanın primat ailesinin ortak bir özelliği olduğunu ortaya koyduğunu belirtiyor. Townsend, bu bulguların dilin evrimi üzerine önemli sonuçlar doğurduğunu vurgulayarak, “Bulgular, dilin bu önemli özelliğinin primat atalarımızda zaten mevcut olduğunu gösteriyor ve dilin evrimsel tarihini en az 30-40 milyon yıl geriye götürüyor.” ifadelerini kullandı.