Covid-19’un Tüberküloz Üzerindeki Etkileri
Son zamanlarda Covid-19’un yaygın korkusu, hastanelere başvuru ve teşhis oranlarında önemli bir düşüşe neden oldu. Uzmanlar, bu durumun tarih boyunca en bulaşıcı hastalık olarak bilinen verem (tüberküloz) kaynaklı ölümlerin artmasına yol açabileceği konusunda uyarıyor. Medipol Mega Üniversite Hastanesi’nden Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Muhammed Akkoyunlu, bu konudaki görüşlerini paylaşarak, “Tüberküloz hastaları için kısmi de olsa bir risk söz konusu. Ancak bu risk, hastalığın genel itibariyle patladığı yönünde bir endişe değil; aksine sağlık sistemindeki aksamalardan kaynaklanıyor. Salgın, dünyanın birçok yerinde acil ve tıbbi müdahaleleri engelleyen bir salgın oldu. Türkiye açısından ise acil müdahaleler yapıldı, fakat rutin hizmetlerde zaman zaman aksaklıklar yaşandı. Bu durum, sağlık sistemi üzerinde ciddi bir baskı oluşturdu” şeklinde konuştu.
Covid-19 için yapılan filmlerde tüberküloz hastalarının da tespit edildiğine dikkat çeken Prof. Dr. Akkoyunlu, “Bu dönemde tüberküloz hastaları herhangi bir kesinti veya sorun yaşamamışlardır. Ancak, akciğer kanseri gibi diğer hastalıklar için aynı şey geçerli değil. Örneğin, uyku hastalıklarının takibinde ciddi sorunlar yaşanmakta. Bu hastaların takip ve tedavisinde bozulmalar var. Maalesef bu durum, sağlık sistemini de ciddi bir şekilde zorluyor. Sonuç olarak, kronik hastalıklarda da aksamalar yaşanabiliyor” dedi.
Tüberküloz ve Koronavirüs Arasındaki Benzerlikler
Koronavirüs ile tüberkülozun bazı ortak belirtilere sahip olduğunu belirten Prof. Dr. Akkoyunlu, “Temel olarak tüberküloz ve Covid-19 farklı hastalıklardır. Ancak bazı belirtiler, örneğin öksürük, halsizlik, kırgınlık ve ateş gibi, benzerlik göstermektedir. Bu nedenle tüberküloz hastaları, Covid-19 ile karıştırılabilir. Erken dönem tüberküloz vakalarında akciğer görüntüleri de benzerlik gösterebilir. Ancak detaylı inceleme yapıldığında, aralarında ciddi farklar olduğu anlaşılır. Dışarıdan bakıldığında benzer görünen birçok şey, aslında içerik olarak çok farklıdır” dedi.
Prof. Dr. Akkoyunlu, tüberküloz hastası olan birinin Covid-19 pozitif çıkması durumunda ciddi sorunların yaşanabileceğinin altını çizerek, “Bir hastanın hem tüberküloz hem de koronavirüs ile enfekte olması, iki farklı ilacın aynı anda kullanılmasına neden olabilir ki bu da ciddi bir şanssızlık olur. Bu durum, hastalığın tedavisinde olumsuzluklar yaratabilir. Karaciğerde bozulmalar, enzim bozulmaları ve ilaçların yüküne bağlı çeşitli sorunlar ortaya çıkabilir. Bu tür bir senaryo yaşanmaması dileğiyle, böyle durumlar zorlayıcı olabilir” şeklinde konuştu.
Yaşam Şartlarının Tüberküloz Yayılımındaki Rolü
Tüberküloz enfeksiyonunun bulaşmasında yaşam şartlarının önemli bir faktör olduğunu belirten Prof. Dr. Akkoyunlu, “Tüberküloz enfeksiyonu, genellikle milli geliri düşük ve sosyo-ekonomik durumu zayıf olan toplumlarda daha sık görülmektedir. Sosyo-ekonomik düzey yükseldikçe, yaşam koşulları iyileştikçe, coğrafi ve atmosferik açıdan daha temiz ortamlarda yaşayan bireylerde vaka sayısı azalır. Türkiye, bu açıdan dünya genelinde üst sıralarda yer alıyor. Özellikle maddi geliri düşük olan bireylerde daha fazla tüberküloz vakası gözlemleniyor. Aynı zamanda, ülkemizde göçmenlerin yaşam şartlarının da kötü olması tüberkülozun yayılma riskini artırıyor. Örneğin, Suriye’de tüberküloz patlaması yaşanmamış olmasına rağmen, yaşam koşullarındaki ani bozulmalar hastalığın yayılma riskini artırmaktadır” ifadelerini kullandı.
Tüberküloz İçin Alınması Gereken Tedbirler
“Ayrıca, zor çalışma koşullarında olan bireylerde de bu tür enfeksiyonlara rastlamaktayız. Havalandırması yetersiz, uzun saatler boyunca çok sayıda insanın bir arada çalıştığı ortamlarda ciddi tüberküloz salgınları yaşanabilmektedir. Bu tür ortamlara örnek olarak merdiven altı üretim yapan yerleri gösterebiliriz. Bu nedenle, bu grupları korumak ve dikkatli olmak son derece önemlidir. Tüberküloz, koronavirüs gibi solunum yoluyla bulaşan enfeksiyonlardandır. Benzer bulaş yollarına sahiptirler. Ancak tüberküloz, koronavirüse göre biraz daha ağır bir şekilde bulaşır. Dolayısıyla, eğer bir ortamda tüberküloz vakası varsa, o ortamda koronavirüsün de aynı şekilde bulaşma ihtimali vardır. Covid-19 için aldığımız tedbirler, tüberküloz için de geçerlidir” dedi.