Yeni Uygulama ile Covid-19 Vaka Sayıları Haftalık Olarak Paylaşılacak
1 Mart itibarıyla hayata geçirilecek yeni uygulama kapsamında, şehirlerin Covid-19 vaka sayıları her hafta güncellenecek. Yüz bin nüfusta görülen vaka sayısına göre iller dört kategoriye ayrılacak: 10’un altında vaka sayısı olan iller ‘düşük riskli’, 11-35 arası vaka görülen iller ‘orta riskli’, 36-100 arası vaka görülen iller ‘yüksek riskli’ ve 100’ün üstünde vaka görülen iller ‘çok yüksek riskli’ olarak sınıflandırılacak.
Bu kategoriler, harita üzerinde mavi, sarı, turuncu ve kırmızı renklerle gösterilecek. Her şehir özelinde alınan tedbir kararları, il pandemi kurulları tarafından iki haftada bir gözden geçirilecek. Eğer bir il mavi kategoriye düşerse, restoranların açılması ve hafta sonu ile hafta içi kısıtlamaların kaldırılması mümkün olabilecek.
BBC Türkçe’ye konuşan sağlık meslek örgütü temsilcileri, her şehirde farklı vaka sayıları ve yayılım hızlarının bulunması nedeniyle alınacak önlemlerin bölgesel olarak belirlenmesini olumlu bir gelişme olarak değerlendiriyor. Ancak sağlıkçılar, mevcut il pandemi kurullarının salgını durduracak etkinlikte kararlar alma konusunda yetersiz kalabileceğini düşünüyor.
Merkezden Gelen Kararların Yetersizliği
Valilik bünyesinde çalışan il hıfzıssıhha kurullarının bugüne dek ‘merkezden’ alınan kararları onaylamakla sınırlı kaldığını savunan bağımsız meslek örgütleri, pandemi kurullarının yapısının çeşitli meslek örgütlerini, sendikaları ve yerel yönetimleri de kapsayacak şekilde genişletilmediği takdirde etkili kararların alınamayacağını vurguluyor.
‘ONAY MAKAMI OLARAK ÇALIŞIYORLAR’
Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi Başkanı Şebnem Korur Fincancı, Covid-19’a karşı her şehirde farklı tedbirlerin uygulanmasının ‘olumlu’ olduğunu belirtiyor. Ancak, il hıfzıssıhha kurullarının genellikle İçişleri Bakanlığı’ndan gelen genelgeleri onaylayan birer onay makinesi gibi çalıştığını ve yerel verilere dayalı bir değerlendirme yapma yeteneklerinin bulunmadığını ifade ediyor.
Fincancı, Sağlık Bakanlığı’nın toplum sağlığını korumak için gerekli verileri paylaşmaktan kaçındığını ve TTB’yi de il pandemi kurullarındaki karar alma mekanizmasının dışına ittiğini dile getiriyor. “İl hıfzıssıhha kurulları içerisinde bir serbest hekim yer almak zorunda. Bu hekimin o bölgedeki tabip odası tarafından belirlenmesi gerekir, ancak pek çok ilde iktidara yakın bir hekim seçiliyor,” diyor.
“SAĞLIK BAKANLIĞI HALA BİR SIR PERDESİ ARKASINDAN VERİLERİ AÇIKLIYOR”
Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) İstanbul Şubesi’nden Fadime Kavak, İstanbul’daki il pandemi kuruluna katılma taleplerinin kabul edilmediğini belirtiyor. Kavak, “Biliyoruz ki Sağlık Bakanlığı hala bir sır perdesi arkasından verileri açıklıyor. Yerelde karar almak için bağımsız meslek örgütlerinin ve sendikaların pandemi kurullarında yer almasını istiyoruz,” diyor.
Demokratik Katılımın Önemi
Ankara Tabip Odası Başkanı Ali Karakoç, pandemi sürecinde Ankara’daki il pandemi kuruluna katılmak için Sağlık Bakanlığı ve Valiliğe yazılı talepler ilettiklerini, ancak bu taleplerin kabul edilmediğini ifade ediyor. Karakoç, il pandemi kurullarında genellikle il sağlık müdürlükleri ve halk sağlığı uzmanlarının yer aldığını, ancak yerel yönetimlerin, demokratik kitle örgütlerinin ve sağlık meslek örgütlerinin dışlandığını belirtiyor.
Karakoç, “Covid-19 sadece sağlığımızı değil, tüm toplumsal yaşamımızı etkiliyor. Dolayısıyla toplumun her kesiminin il pandemi kuruluna katılıp ortak karar alması gerekiyor,” diyor. Ayrıca, yerel esnaf, zanaatkarlar, muhtarlar, sağlıkçılar ve eğitimcilerin aktif katılımının sağlanmasının önemine vurgu yapıyor.
Gevşeme Tedbirleri İçin Henüz Erken
Hekimler, şehirler özelinde bile olsa tedbirleri gevşetmek için henüz erken olduğunu belirtiyor. Fincancı, Türkiye’de salgınla ilgili pek çok bilinmeyen olduğunu ve genel vaka sayılarında belirgin bir düşüş olmadığını kaydediyor. Bu koşullarda kademeli açılmanın riskli olabileceğini vurguluyor.
“İL VERİLERİ TUTARLI DEĞİL”
TTB Halk Sağlığı Kolu Başkanı Nasır Nesanır, tedbirlerin gevşetilmesi için daha fazla verinin paylaşılması gerektiğini savunuyor. Nesanır, yalnızca pozitif vaka sayılarının değil, bu vakaların yaşı, cinsiyeti ve kronik hastalık durumunun da bilinmesi gerektiğini vurguluyor. Ayrıca, Sağlık Bakanlığı’nın açıkladığı verilerin tutarsızlık içerdiğine dikkat çekiyor.
Nesanır, “8-14 Şubat tarihleri arasında açıklanan il verilerini topladığımızda toplam 48 bin 231 vaka olduğu görülüyor. Ancak, Bakanlığın o tarihler için Türkiye genelinde açıkladığı vaka sayısı toplam 54 bin 727. Aradaki 6 bin 500 kişi nerede?” diyerek mevcut verilerin güvenilirliği üzerine soru işaretleri oluşturuyor.
