Covid-19 Aşısı Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Covid-19 için henüz etkili bir tedavi yönteminin bulunmadığını vurgulayan Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Dilek Arman, dünya genelindeki durumun aşıdan başka bir çıkış yolunun olmadığını gösterdiğini belirtti. Bulaşmayı önlemek için alınan toplumsal önlemlere rağmen virüsün yayılımının devam ettiğine dikkat çekti. Son dönemde ortaya çıkan mutant suşlarla birlikte, aşılamanın öneminin daha da arttığını ifade etti.
Antikorların Vücutta Kalış Süresi
Covid-19 geçirip aşı olmanın hastalığın seyrini nasıl etkilediğine dair soruları yanıtlayan Prof. Dr. Arman, “Sinovac aşısı, inaktif bir aşıdır. Aktif Covid-19 hastalığı belirtisiz atlatılıyorsa, aşının hastalığın hafif geçmesine katkıda bulunabileceğini söyleyebilirim. Ancak aşının kişiye olumsuz bir etkisi olacağını düşünmüyoruz.” dedi.
“Koronavirüs geçirenlerin aşılanması için ne kadar beklemeleri gerekiyor?” sorusuna ise “Antikor oluşmayan bireyler, hastalık sonrası hemen aşılanabilir. Antikorların kalıcılığı genelde 6 ay, fakat gözlemlerimize göre ortalama 3 ay civarındadır. Antikor test imkanı yoksa, hastalığı atlatanların yaklaşık 3 ay sonra aşılanması uygun olacaktır.” şeklinde yanıt verdi.
Aşı Sonrası Uyku ve Beslenme Düzeni
Aşı sonrası yapılması gerekenlerle ilgili bilgi veren Prof. Dr. Arman, “Aşı olduktan sonra günlük yaşamda büyük değişiklikler yapmamak en iyisidir. İmmün sistemimizi güçlü tutacak davranışlara devam etmeliyiz. Uykumuza dikkat etmeli, dengeli beslenmeli ve protein alımını ihmal etmemeliyiz. Antikor gelişimi normalde 7-10 gün içinde başlasa da, Covid-19 bağlamında bu süre 3 haftayı bulabilir. Bu nedenle temizlik, maske ve mesafe kurallarına daha titiz bir şekilde uymak gerekmektedir.” ifadelerini kullandı.
Aşı Yan Etkileri ve Hastaneye Başvuru Durumu
Aşının yan etkileriyle ilgili bilgi veren Prof. Dr. Arman, inaktif aşıların güvenli olduğunu belirtti. “Alerjik reaksiyon gösterenlerin ikinci dozu olmamalı.” diyen Arman, grip aşısı ile ilgili olarak yumurta alerjisi olanların Sinovac aşısını olabileceğini, çünkü bu aşının yumurtadan üretilmediğini ifade etti. Aşılardan sonra 30 dakika gözlem altında kalmanın önemli olduğunu vurguladı.
Gebeler ve Kemoterapi Alanlar İçin Aşı Durumu
Aşının kimler için önerildiği konusunda açıklama yapan Arman, inaktif aşıların gebelere ve bağışıklığı baskılanmış hastalara güvenle uygulanabileceğini belirtti. Ancak bu grupların klinik çalışmalarda yer almadığını ifade etti. Sağlık Bakanlığı’nın talimatına göre, risk analizi yapılarak karar verilmesi gerektiğini vurguladı.
Aşı Olmuş Kişilerin Virüs Bulaştırma İhtimali
Covid-19 aşısı olan bir kişinin virüsü bulaştırmasının beklenmediğini belirten Prof. Dr. Arman, “Aşıdan sonra koronavirüse yakalanmak mümkündür fakat aşı enfeksiyonun ağır geçirilmesine karşı koruyucudur.” dedi. Aşılamanın ardından hastalığın geçebileceğini ancak bunun %100 koruma sağlamadığını da ekledi.
Aşılar Arası Bekleme Süreleri
Grip ve zatürre aşısı olmuş kişilerin Covid-19 aşısı olabilmesi için 15 gün beklemesi gerektiğini belirten Arman, canlı aşılar için ise 1 ay beklenmesi gerektiğini ifade etti.
Aktif Hastalık Geçirirken Aşı Olmak
Aktif bir enfeksiyon geçirenlerin aşı olması gerektiğini vurgulayan Arman, “Ateşli hastalık geçirenlerin aşılanması doğru değildir.” dedi.
Metal Alerjisi ve Aşı Uygulaması
Metal alerjisi olanların aşı olmasının sakıncalı olmadığını belirten Arman, bu durumun aşının kontrendikasyonları arasında yer almadığını söyledi.
Banyo Yapma Konusu
Aşı sonrası banyo yapmanın lokal reaksiyon riskini artırabileceğini belirten Arman, “Aşının uygulandığı yerin hızla iyileştiği için banyo yapmanın bir zararı yoktur.” dedi.
Aşının Uzun Vadeli Etkileri
Prof. Dr. Arman, “Aşı olduktan sonra vücudumuzu olumsuz etkileyecek bir madde olup olmadığını söylemek doğru değil. Ancak yeni bir aşı olması nedeniyle beklenmedik yan etkiler çıkabilir.” diyerek, aşının güvenliğine dikkat çekti.
Sinovac Aşısının Durumu
Sinovac aşısının Çin’de neden uygulanmadığı ile ilgili olarak, “Çin’de salgının büyük olmaması nedeniyle aşılamaya geçilmedi. Sinovac aşısının uluslararası kabulü için faz 3 çalışma sonuçlarının beklenmesi gerekiyordu.” dedi.
Sonuç olarak, Prof. Dr. Dilek Arman, aşının yan etki sıklığının Covid-19’un neden olduğu ölüm sayıları ile kıyaslanamayacak kadar düşük olduğunu belirtti. Aşı olmayanların ise koronavirüs enfeksiyonu ile daha kötü sonuçlarla karşılaşma ihtimalinin yüksek olduğunu ifade etti.
