Çöl Tozlarının Akciğer Hastalıkları Üzerindeki Etkisi
Türk Toraks Derneği Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Hasan Bayram ve ekibi, 5 yıl süresince 650 bin hasta başvurusunu incelediği kapsamlı bir araştırma gerçekleştirdi. Bu çalışma, çöl tozlarının astım, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), solunum yolu enfeksiyonları ile ilişkili hastaneye yatışlar ve ölümler üzerindeki etkilerini detaylarıyla ortaya koydu.
Prof. Dr. Bayram ve Doç. Dr. Mustafa Boğan öncülüğünde yürütülen bu araştırma, çöl tozlarının ve sıcaklık artışlarının akciğer sağlığına olan etkilerini incelemeyi hedeflemiştir.
650 Bin Hasta Başvurusu İncelendi
Türkiye’de çöl tozlarından en fazla etkilenen bölgelerden biri olan Gaziantep ve çevresindeki hastaneler üzerinde yapılan bu araştırmada, farklı akciğer şikayetleriyle acil servislere başvuran 650 bin hasta detaylı bir şekilde incelenmiştir. Sonuçları raporlaştırılan bu çalışma, Avrupa Alerji ve Klinik İmmünoloji Akademisi’nin “Allergy” adlı prestijli dergisinde kısa süre önce yayımlanmıştır.
“Hastane Yatışları ve Ölümleri Artırdığını Saptadık”
Prof. Dr. Hasan Bayram, son günlerde Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde etkili olan çöl tozlarına ilişkin araştırmanın bulgularını paylaştı. Çöl tozu fırtınalarının, küresel iklim değişikliğinin önemli bir sonucu olduğunu vurgulayan Bayram, son haftalarda Avrupa ve dünyanın farklı yerlerinde de çöl tozunun olumsuz etkileri görüldüğünü hatırlattı.
Türkiye’de Kuzey Afrika’dan gelen çöl tozlarının güney bölgeleri etkilediğini, Orta Doğu, Suriye ve Irak üzerinden gelen tozların ise Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yoğun olarak hissedildiğini belirten Bayram, şunları kaydetti:
“Yaptığımız araştırmada, çöl tozlarının astım, KOAH, solunum yolu enfeksiyonları ve akciğer damar tıkanıklığı gibi durumlarla ilişkili ölümleri artırdığını, yine bu hastalıklara bağlı acil hastane başvuruları ve hastane yatışlarını artırdığını tespit ettik. Ayrıca, sıcaklık artışlarının da akciğer sağlığı üzerinde olumsuz etkiler yarattığı ortaya çıktı.”
Yaşlılar ve Çocuklar Çöl Tozlarından Daha Fazla Etkileniyor
Prof. Dr. Bayram, dünya genelinde yapılan çeşitli çalışmalarda çöl tozlarının astım, KOAH ve diğer kronik akciğer hastalıkları ile kalp hastalıkları nedeniyle ölümlerin artmasına neden olduğunu vurguladı. Çöl tozlarının yoğun olduğu dönemlerde, bu kronik hastalıkların seyrinin ağırlaşabileceğini belirtti ve şu bilgileri paylaştı:
“Araştırmalar, bu hastalıklara bağlı acil hastane başvuruları ve hastane yatışlarının çöl tozları nedeniyle arttığını göstermektedir. Çöl tozları, kronik hastalığı olmayan sağlıklı bireylerde de baş ağrısı, boğaz kuruluğu, burun akıntısı gibi nezle benzeri belirtilere yol açabilmektedir. Özellikle yaşlı bireyler ve akciğer gelişimi tamamlanmamış çocuklar, çöl tozlarından daha fazla etkilenmektedir.”
“İç Ortamda Kalın” Uyarısı
Prof. Dr. Bayram, hassas grupların çöl tozlarından korunmak için önlem alması gerektiğini belirterek şöyle devam etti:
“Çöl tozlarının etkili olduğu dönemlerde, özellikle risk altındaki kronik hastalar, yaşlılar ve çocukların iç ortamda kalması büyük önem taşımaktadır. Evde kapı ve pencerelerin kapalı tutulması, tozun içeri girişi önlenmelidir. Zorunlu dışarı çıkmalarında ise, pandemi döneminde kullanılan maskelerin takılması önerilmektedir. Bu maskeler, nefesle alınan toz miktarını azaltarak kısmen de olsa koruma sağlamaktadır.”
Bayram, bu süreçte astım ve KOAH hastalarının şikayetleri nedeniyle ilaç ihtiyaçlarının artabileceğini, bu nedenle doktorlarıyla iletişimde kalarak tedavilerini düzenlemelerinin önem taşıdığını da vurguladı.
“Çözüm, Küresel İklim Değişikliği ile Mücadele”
Prof. Dr. Hasan Bayram, çöl tozları meselesinin asıl çözümünün küresel iklim değişikliği ile mücadelede yattığını belirtti. Küresel ısınmaya yol açan sera gazlarının salınımının azaltılmasının gerekli olduğunu ifade eden Bayram, yenilenebilir temiz enerji kaynaklarına yatırım yapılmasının önemine dikkat çekti.