Çocukların Beyinsel Gelişimi ve Dijital Ekranların Etkisi
0-2 yaş aralığındaki çocukların beyin gelişiminin kritik bir dönemde olduğunu vurgulayan Psikolog Gizem Emre, çocukların yemek yemesi için ellerine verilen telefonların, gelişimlerini olumsuz etkilediğini belirtiyor. Bu durumun, iletişim ve akademik alanlarda ileride büyük sıkıntılara yol açabileceğini ifade ediyor.
Günümüzde neredeyse her yaş grubunun elinde bulunan dijital cihazlar, hayatımızı kolaylaştırsa da, özellikle küçük yaş gruplarının gelişimini olumsuz bir şekilde etkiliyor. Özellikle 0-2 yaş grubu için bu tehlike daha da büyük. Ailelerin en sık yaptığı hatalardan biri, ağlayan veya yemek yemekte direnen çocukların eline telefon ya da tablet gibi dijital ekranlı aletleri vermek oluyor. Küçük yaşlarda aşırı dijital ekran maruziyeti, zeka geriliğinden dikkat eksikliğine kadar birçok soruna zemin hazırlayabiliyor.
Psikolog Gizem Emre’nin Uyarıları
Atlantis Danışmanlık Merkezi psikologlarından Gizem Emre, ebeveynlerin bu konudaki en yaygın hatalarını sıraladı. Emre, çocukların 0-2 yaş aralığında beyin gelişiminin hayati öneme sahip olduğunu, erken yaşta telefon verilmesi durumunda gelişimsel sıkıntılar yaşanabileceğini belirtti. Çocukların mümkün olduğunca telefon ve elektronik cihazlardan uzak tutulması gerektiğini savunan Emre, yemek yedirirken telefon verilmesinin, ileride iletişim sorunlarına ve akademik başarısızlıklara yol açabileceğini ifade etti.
Beyinsel Gelişim ve Teknoloji
Teknolojinin çocuklar üzerindeki olumsuz etkilerini aktaran psikolog Gizem Emre, şu şekilde konuştu:
“Teknoloji çağında yaşıyoruz. Çocuklarımızı telefon, tablet ve televizyondan uzak tutmak elbette kolay değil. Ancak ebeveynlerin çocukların yanında olup, kontrolü sağlamaları gerekiyor. 0-2 yaş arası, beyinsel gelişimin devam ettiği bir dönemdir. Bu gelişimi desteklemek için çocuklarımızı elektronik cihazlardan uzak tutmalıyız. Çocuklarla oyunlar kurup oynayabiliriz. Etrafımızdaki her şey elektronik ve çocuklarımızın dikkati dağılabilir. Ancak ebeveyn olarak bu kontrolü elimizde tutmalıyız. Çocuk ne kadar az ekrana maruz kalırsa, o kadar çevreyle etkileşim içinde olacak ve gerçek hayatta birçok şeyin farkına varacak. Bu sayede çocuğun beyin gelişimine katkı sağlanacaktır. Bu nedenle çocuklarımızı kritik yaş dediğimiz 0-2 dönemde ve ileriki yaşlarda parlak ekranlardan uzak tutmalıyız.”
Yemek Yeme Sorunları ve Ekran Alışkanlığı
Çocukların yemek yemediği durumlarda, ebeveynlerin çözüm olarak telefona başvurduğunu dile getiren Gizem Emre, şunları kaydetti:
“Bazen çocuklar yemek yemiyor ve anne babalar ne yapacağını şaşırarak çocuğun eline telefonu veriyor. Bu sırada çocuk ekrana dalarken, ebeveynler de yemek yedirmeye çalışıyor. Bu durum, bizim istediğimiz bir yaklaşım değil. Çocuğun elinden telefonu aldığımızda ağlamaya başlıyor ve telefon istemeye başlıyor; bu da alışkanlık haline geliyor. Ebeveynler, çocuk ağlamasın diye telefonu tekrar veriyor. Ekran, elbette çocuğun ilgisini çekiyor ancak bu durum, çocuğun kendisini dış dünyadan izole etmesine neden oluyor. Ekrana bakarak yemek yiyen çocuk, ne yediğini bilmiyor ve tat alamıyor. Bu sebeple ebeveynler alternatif yollar bulmalıdır. Çocuğu telefona alıştıran anne ve babalar, yavaş yavaş telefon kullanım süresini azaltmalıdır. Kademe kademe bu süre azalınca çocuk bir daha telefonu eline almayacak ve çevresine daha fazla dikkat edecek.”
Çocuğun Yanında Olmanın Önemi
Sadece 0-2 yaş aralığındaki çocuklar değil, diğer yaş grupları için de dijital ekranların olumsuz etkileri olabileceğini belirten Gizem Emre, şu noktaları vurguladı:
- “Her çocuğun elinde bir telefon var ve bu durum kontrolümüzden çıkabiliyor. Bir ebeveyn olarak çocuğumuzun yanında olmalıyız. Ancak bunu kontrol veya sorgulama gibi değil, meraklı bir şekilde ‘A kızım ne yapıyorsun, nelere bakıyorsun, ben de bakabilir miyim? Ne kadar güzel oyun oynuyorsun!’ gibi sorularla yapmalıyız.”
- “Çocuğumuz uzun süre ekrana maruz kaldıysa, bunun olumsuz geri dönüşleri olacaktır. Çocuklarımızın sosyal çevreye karşı duyarsızlaşması, kendi içine kapanması ve iletişim kurmaması gibi durumlarla karşılaşabiliriz.”
- “Bu, ileriki yaşlarda çocuğun eğitimini ve akademik başarısını etkileyecektir. Çocuk, ekrana odaklansa bile, gerçek hayatta yazılara ve öğretmeni dinlemeye odaklanmakta zorluk çekebilir. Bu durum, bilişsel bir sürecin arka plana atılmasına yol açar ve çocuklarımızın akademik başarısını olumsuz etkiler.”
