Çocuklarda Skolyozun Erken Teşhisi ve Önemi
Çocuklarda görülen skolyozun erken teşhisi, hastalığın ilerlemesini engellemek açısından kritik bir öneme sahiptir. Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Çetinkaya, “Çocuklarda ortaya çıkan skolyozların zamanında tespit edilmesi büyük bir rol oynamaktadır. Eğer bu rahatsızlık zamanında fark edilmezse, çocuklarda kamburluk gibi ciddi sorunlara yol açabilir. Erken teşhis edilen skolyoz vakalarında, egzersiz, korselama veya gerektiğinde daha az invaziv işlemlerle büyük çaplı skolyoz ameliyatlarının önüne geçmek mümkündür,” şeklinde açıklamalarda bulundu.
Evde Basit Yöntemlerle Skolyoz Fark Edilebilir
Skolyozun çocuklarda evde basit yöntemlerle tespit edilebileceğini belirten Doç. Dr. Çetinkaya, “Omurganın sağ veya sol tarafa doğru eğriliği ile karakterize olan skolyoz, günümüzde oldukça yaygın bir problemdir. Bu nedenle ailelerin bilinçli olması son derece önemlidir. Çocuklarda skolyoz, evde basit yöntemlerle belirlenebilir. Örneğin, banyo sırasında veya yaz tatilinde, üzerinde kıyafet olmayan çocuklarda skolyoz tespiti yapılabilir. Ailelerin dikkat etmesi gereken bazı noktalar şunlardır:
- Çocuğun bir omzunun diğerine göre daha düşük görünmesi.
- Bel çukurunda sağ ve sol taraf arasında belirgin bir fark olması.
- Öne eğilme sırasında sırtın orta hattında sağ ve sol arasında yükseklik farkı oluşması.
- Leğen kemiğinde sağa ve sola eğildiğinde kalça bölgesinde gözlemlenen değişiklikler.
Duruş Bozukluğu ve Skolyoz İlişkisi
Duruş bozukluğunun skolyoz üzerindeki etkisine değinen Doç. Dr. Çetinkaya, “Modern çağın getirdiği teknoloji ile birlikte çocukların cep telefonları, tabletler gibi cihazları uzun süre kullanması, bilgisayar başında uzun saatler geçirmesi ve yanlış postürde uzun süre kitap okumaları sırt ağrısına neden olabilmektedir. Bu durum, genellikle duruş bozukluğu ile ilgilidir. Duruş bozukluğu, sırt kaslarının yeterince güçlü olmamasıyla ilişkilidir,” ifadelerini kullandı.
Kamburluk Riski ve Duruş Bozukluğu
Duruş bozukluğunun ilerleyen dönemlerde kamburluğa yol açabileceğini vurgulayan Doç. Dr. Çetinkaya, “Büyüme sürecinde olan çocuklar, sürekli ve uzun süreli bozuk postürde durduklarında, omurlar zamanla ‘Hueter-Volkmann Kanunları’ olarak bilinen prensiplere göre yeniden şekillenebilir. Bu durum, omurların trapezoid şekil almasına neden olabilir. Yaşlı bireylerde ise osteoporoz nedeniyle kemikler, aşırı yük altında yavaş yavaş çökme eğilimi gösterir ve uzun süre kambur pozisyonda kalmak, omurların ön tarafında daha fazla çökmesine ve trapezoid şekil almasına yol açar. Sonuç olarak, kamburluk kalıcı hale gelir ve aşırı kifoz gelişebilir,” dedi.
Duruş Bozukluğunun Bileşenleri ve Çözümleri
Doç. Dr. Çetinkaya, “Duruş bozukluğunun tipik olarak belirgin iki bileşeni bulunmaktadır. Bunlar, sırtta öne doğru eğik bir postür yani kamburluk ve omuzların öne doğru düşük olmasıdır. Genel olarak, kamburluğun ve duruş bozukluğunun düzeltilmesi için sadece sırt kaslarını güçlendiren egzersizler önerilmektedir. Ancak bu tek başına yeterli olmayabilir. Kürek kemiklerinin birbirine bakan kaslarının güçlenmesi, omuzların geriye doğru hareket etmesine ve göğsün öne doğru çıkmasına yardımcı olur. Bu duruş, otomatik olarak omurgayı dik bir pozisyona getirir ve kişi istese de kamburunu çıkarmakta zorlanır. Bu nedenle sporun önemi oldukça büyüktür. Duruş bozukluğu yaşayan bireylerin bir Omurga Sağlığı Merkezi ile görüşmesi son derece önemlidir,” şeklinde belirtti.
Yüzme ve Sporun Skolyoz Üzerindeki Etkisi
Yüzme sporunun skolyoz üzerindeki etkisine dikkat çeken Doç. Dr. Çetinkaya, “Skolyoz tanısı alan çocuklar için genellikle ilk önerilen spor dalı yüzmedir. Yüzmenin skolyoza olumlu etkileri olduğu söylenmektedir. Ancak bu konuda henüz bilimsel bir kanıt bulunmamaktadır. Bununla birlikte, korse kullanımının faydalı olduğu ve cerrahi müdahale ihtimalini azalttığı konusunda bazı veriler mevcuttur. Ayrıca, skolyoza özel fizyoterapi egzersizlerinin de skolyoz derecesini düzelttiği bilinmektedir. Hatta, sportif aktivitelerin ‘özel skolyoz fizyoterapi egzersizleri’yle benzer etkiler yarattığını belirten yayınlar bulunmaktadır. Ancak, yüzmenin diğer spor dallarına göre skolyoz açısından bir üstünlüğü olduğu yönünde bir veri bulunmamaktadır,” diyerek sözlerini tamamladı.
