Çocuk Nörolojisi Nedir?
Çocuk, büyüyen ve gelişen bir varlık olarak, yaşadığı çeşitli olumsuzluklar nedeniyle gelişim sürecinde aksaklıklar yaşayabilir. Bu durum, çocukları erişkinlerden ayıran en önemli özelliklerden biridir. Büyüme sürecinde, çocuğun beyin ve sinir sistemi de dahil olmak üzere, diğer organ sistemlerinin yaşına uygun gelişim özelliklerini kazanıp kazanmadığının izlenmesi gerekir. Çocuk nörolojisi, gebelikten başlayarak erişkin yaşa kadar çocuğun gelişim sürecini etkileyen olumsuz etkileri tespit eder ve bu durumların tedavi ve rehabilitasyonu ile ilgilenir.
Çocuk Nörolojisi Hakkında Merak Edilenler
Çocuk nörolojisi nedir, neye bakar?
Çocuk nörolojisi; 0-18 yaş arası çocuklardaki beyin, omurilik, sinir ve kas hastalıklarıyla ilgilenen bir tıp uzmanlık dalıdır. Bu alan, “pediatrik nöroloji” veya “gelişim nörolojisi” olarak da anılmaktadır. Çocuk nörolojisi, ağır beyin hasarlarından geçici felçlere, iyi veya kötü seyirli epilepsilerden basit bayılmalara, otistik şikayetlerden davranış bozukluklarına, kas hastalıklarından sinir yaralanmalarına kadar geniş bir hastalık yelpazesi ile ilgilenir.
Çocuk nörolojisi hangi hastalıklara bakar?
- Riskli bebeklerin nörolojik izlemi (tüm prematüre bebekler, doğumda ve yenidoğan döneminde beyni etkileyebilecek sorunlar yaşayan bebekler)
- Gelişim basamaklarında gerilik (ince ve kaba motor, dil ve kişisel sosyal alanlar)
- Gevşek bebek (hipotoni)
- Baş ağrısı (migren tipi, gerilim tipi, mikst tip vs), migren varyantları
- Baş dönmesi (vertigo)
- Ateşli havale geçirme (febril konvülsiyon), katılma (soluk tutma) nöbeti, ateşsiz havale (afebril konvülsiyon), nöbeti taklit eden durumlar
- Epilepsi (sara hastalığı)
- Serebral Palsi (beyin felci)
- Zeka gerilikleri ve eşlik eden durumlar
- Otizm
- Konuşma ve dil bozuklukları
- Uyku bozuklukları (insomnia, parasomnia)
- Doğuştan veya sonradan meydana gelen beyin anomalileri olan çocuklar
- Kas ve kas-sinir bileşkesini tutan hastalıklar
- Periferik sinir sistemini tutan hastalıklar (kalıtsal ve edinsel nöropatiler)
- Hareket bozuklukları (tremor, tik, kore, atetoz, balismus)
- Nörometabolik hastalıklar (Fenilketonüri)
- Kazanılmış becerilerin kaybıyla giden ilerleyici nörodejeneratif hastalıklar
- Dismorfik bulgular gösteren nörogenetik hastalıklar
- Mitokondriyal hastalıklar
- Nörokutanöz hastalıklar
Çocuk Nöroloji Muayenesi Nasıl Yapılır?
Çocuk nöroloğu, hastalık belirtileri ile başvuran bebek veya çocuğu ailesi ile birlikte değerlendirir. Çocuğun muayeneye getirilirken, eğer bebekse karnının doyurulmuş ve altının temiz olması, görüşme ve muayenenin sağlıklı bir şekilde yapılması açısından son derece önemlidir.
Çocuk nöroloğu, aileden hastalık veya belirtilerle ilgili hikayeyi dinleyerek sorular sorar. Ardından bebeğin veya çocuğun gelişimsel ve nörolojik muayenesi gerçekleştirilir. Gerekli görülürse çeşitli testler istenebilir. Muayene ve istenen testlerin sonuçları ile aile ile bir araya gelinerek belirtilerin bir sebebi olup olmadığı, var ise bir hastalık veya sendrom adı paylaşılır. Son olarak, nasıl bir tedavi veya takip izleneceği aile ile paylaşılır ve ailenin soruları yanıtlanır. Sıklıkla hasta izlemeye alınır ve kontrollerle takip edilir.
Çocuk nörolojisinde sinir sisteminin daha gelişim evresini tamamlamamış olmasından dolayı, tanı bazen kolaylıkla konabilirken bazen de hemen bir tanıya gidilemeyebilir. Bazı durumlarda çocuk, gelişimsel izleme açısından takibe alınır. Gelişim testleri, nörometabolik veya kimyasal testler, bilgisayarlı beyin aktivitesi kayıtlama (EEG), sinir ve kasları ölçme (EMG) veya beyin görüntüleme (kafa ultrason, beyin MR veya BT) gibi testler istenebilir. Çocuk nörolojisini ilgilendiren hastalıkların bir kısmı uzun yıllar takip ve tedavi gerektirebilir. Örneğin, Serebral Palsi (spastik çocuk), Epilepsi (sara) veya kas hastalığı gibi durumlar özel bir dikkat ve takip gerektirir.
Çocuk Nörolojisinde Yapılan Tetkikler
- Çocuk EEG’si (Beyin Elektrosu)
- Çocuk EMG’si (Kas ve Sinir İncelemesi)
- Evoked Potansiyeller; VEP, SEP, BAEP (Uyarılmış Potansiyeller; Görsel, İşitsel, Somatosensoryel)
- Gelişim Tarama Testleri (Denver ve AGTE Testleri)
- Zeka Testleri (WISC-R)
