Çin’de Dondurmada COVID-19 Tespiti
Çin’in Tianjin kentinde bir firmaya ait dondurmada COVID-19 virüsü tespit edildi. Bu durum, Çin’de gıda ürünlerinde koronavirüsün varlığına dair endişeleri artırdı. Bilim Kurulu üyesi Dr. Ateş Kara, sosyal medya üzerinden yurttaşların merak ettikleri soruları yanıtlayarak konuya açıklık getirdi.
Kara, “Ekmekten koronavirüs bulaşır mı?” şeklinde gelen bir soruya şu yanıtı verdi: “Eğer elinizle aynı noktaya götürür ve sonrasında göz, burun veya ağzınıza götürürseniz risk olabilir. Ancak bu şekilde geçişi destekleyen bilimsel bir veri yok. Elinizi yıkadığınız anda risk kalmaz.” Dondurmada virüs tespit edilmesi ile ilgili olarak Kara, “Çin’de dondurmada koronavirüs tespit edilmesi, büyük olasılıkla üretim sırasında koronavirüs pozitif bir kişiden bulaş kaynaklı olabilir. Soğuk ortamda virüs daha uzun süre tespit edilebilir. Ancak, bugüne kadar gıda ile geçişin olduğu gösterilmedi. Çin’de bir seferde üretilen 4,836 kutu dondurmadan alınan örneklerin 3’ünde virüs pozitif bulunmuş. Öncelikle bu virüs hastalık yapabilecek bir virüs mü, yoksa sadece bir virüs parçası mı? Bunu değerlendirmek mümkün değil. Ancak virüs bile olsa, bugüne kadar gıda ile geçiş olduğu gösterilmedi.”
Sosyal Medyada Gelen Sorular ve Yanıtlar
Bu açıklamaların ardından sosyal medya kullanıcıları, merak ettikleri soruları Kara’ya yönelttiler. O sorular ve yanıtları şöyle:
- – Gıda ile geçiş olmadı diyorsunuz ama bilindiği gibi yarasa çorbasından yayıldığı söyleniyor!
Bu virüsün ana kaynağı yarasa, ancak bu süreçte başka bir türe geçmiş ve o türe de insanlara bulaşmış gibi görünüyor. Ancak bu bulaş, büyük olasılıkla o canlılarla yakın temasta bulunmakla gerçekleşmiş gibi. Yine de kesin bir bilgi yok. - – Hocam, poşet, paket, kargo kolisi vb. bunlardan bulaş gösterildi mi dünya üzerinde korona için? Çok konuşuldu tartışıldı, bunu çok merak ediyorum doğrusu.
Bugüne kadar kargo veya paket ile virüs geçişini gösteren herhangi bir veri yok, benim bildiğim kadarıyla böyle bir veri mevcut değil. - – Diğer donmuş gıdalarda da risk yok değil mi hocam?
Daha önce donmuş balık ürünlerinde Çin’de tespit edildi, ancak benzer şekilde gıda ile geçiş gösterilmedi. - – Ateş Bey, aşı olduğumuz takdirde maske takmayı devam ettirmeli miyiz? Ayrıca 1. dozdan itibaren koruma sağlıyor mu yoksa 2. dozla birlikte mi koruma dönemi başlıyor? Ve bu korumanın ortalama süresi ne kadar? Siz de oldunuz mu? Bir semptom yaşandı mı?
1. Korumanın ikinci dozdan 7 gün sonra başladığını kabul ediyoruz; 2. Maske takmaya devam etmeliyiz; 3. Ağır hastalık ve yoğun bakıma yatma riski çok düşük; 4. Kişisel olarak ben de istenmeyen bir etki yaşamadım. - – Ateş hocam, diğer ülkeler kronik hastaları ilk aşamada aşılarken siz neden kronik hastaları son aşamaya koydunuz? Merak ediyorum.
Zamanla hastalık ile ilgili en önemli risk faktörünün yaş olduğu ortaya çıktığı için ve büyüklerimizden çok uzun süredir özveri istenmesi nedeniyle, öncelik doğal olarak yaşlılara verildi. - – Hocam, bu adamlar dondurmaya neden test yapmışlar?
Çin, Çin dışından gelen ürünlere ve kendi içindeki gıdalara rutin olarak tarama testleri yapıyor. Bugüne kadar gıda ile geçiş gösterilmedi. Ayrıca, Çin’in gıda tüketim alışkanlıkları ve çeşitliliği nedeniyle test yapıyor olması da mümkün.
Ekmeğin Virüs Taşıma Riski
- – Gıdadan geçmez diyorsunuz, peki ekmek satan kişi sigara içerken eli ağzına değiyor, sonra elini ekmeğe değiyor. Bu kişide koronavirüs varsa, ben de eve gelince o ekmeği yersem bana koronavirüs geçer mi?
Öncelikle, eğer süre çok kısa olursa ve siz elinizi aynı noktaya götürüp, sonrasında göz, burun veya ağzınıza götürürseniz risk olabilir. Ancak bu şekilde geçişi destekleyen bilimsel bir veri yok. Elinizi yıkadığınız anda risk kalmaz. - – Yasakları ne zaman hafifletmeyi düşünüyorsunuz? Virüs öldürmezse yoksulluk öldürecek.
Bilim Kurulu önerilerde bulunuyor, sayılarımızda azalma var. En kısa sürede kayıplarımızda azalma olması en büyük isteğimiz. Sayılarımızın azalmasıyla birlikte kısıtlamalarda aşamalı olarak kalkacaktır.
