Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Opr. Dr. Erhan Yavuz, Çikolata Kisti Hakkında Uyarılarda Bulundu
Opr. Dr. Erhan Yavuz, kadınlarda yaygın olarak görülen çikolata kisti hakkında önemli bilgiler ve uyarılarda bulundu. Çikolata kistinin, genellikle üreme çağındaki kadınlarda daha sık görüldüğü belirtiliyor. Bununla birlikte, bu hastalığın, adet gören veya görmeyen kadınlarda, rahmi alınmış menopozdaki kadınlarda ya da henüz adet olmamış ergenlerde de görülebileceği ifade edilmektedir.
Opr. Dr. Yavuz, çikolata kistinin sıklığını belirlemenin zorluğuna dikkat çekerek, “Birçok kadın klinik olarak belirti vermez ve görüntüleme yöntemlerinin tanıdaki duyarlılığı düşüktür. Endometriozis, rahmin içini döşeyen endometrium tabakasının rahmin dışında başka bir bölgede büyümesi sonucu gelişen iyi huylu bir hastalıktır. Çocuk sahibi olamayan kadınlarda bu hastalığın görülme oranı %30-50 arasında değişmektedir. Halk arasında çikolata kisti olarak bilinen endometriozis, doğurganlık yaş grubundaki kadınların yaklaşık %10’unu etkilemektedir. Hastalığın tanısı için en keskin yöntemler, biyopsili veya biyopsisiz laparaskopi gibi enkesintanı yöntemleridir.”
Çikolata Kisti Belirtileri
Çikolata kisti olan kadınların en sık başvuru nedeninin şiddetli ağrılar olduğu ifade edilmektedir. Opr. Dr. Yavuz, şunları aktarıyor: “Şikayetler, lezyonların yerleşim yerine göre farklılık gösterebilir. Adet sancısı, adet düzensizliği, karın ve kasık ağrısı, infertilite (çocuk sahibi olamama), cinsel ilişki sırasında ağrı, cinsel istekte azalma, bağırsak sorunları (ishal, kabızlık, ağrılı dışkılama), işeme problemleri, bel ve kalça ağrıları, karın şişkinliği, ve adet döneminde oluşan solunum zorlukları gibi birçok farklı yakınmanın altında çikolata kisti olabilir. Özetle, hastaların en sık başvuru nedeni ağrıdır ve bu şikayetler, lezyonların yerleşim yerine bağlı olarak değişiklik gösterir. Pelvik ağrı ve infertilite ile başvuran hastaların %30-50’sinde çikolata kisti tespit edilmektedir.”
Çikolata Kistinin Görülme Yerleri
Opr. Dr. Yavuz, çikolata kistinin ilk olarak 19. yüzyılın ortalarında tanımlandığını belirterek, en sık karın boşluğu zarında, yumurtalıklarda ve tüplerde görüldüğünü ifade etti. Ayrıca, daha nadir durumlarda mesanede, anal kanalda veya bağırsaklarda ve hatta akciğerde bile bu kistin oluşabileceğini dile getirdi. Opr. Dr. Yavuz, çikolata kistinin östrojen bağımlı bir hastalık olduğunu belirterek, “Çikolata kistinin oluşumu hakkında birçok teori bulunmaktadır; ancak bu teorilerin hiçbiri tek başına durumu tam olarak açıklayamamaktadır. Bu teoriler arasında menstruasyon sırasında endometrial dokuların karın boşluğuna yayılması, çölomik metaplazi, embriyonik kalıntı teorisi, immunolojik faktörler, lenfatik ve vasküler yayılım, çevresel etkenler ve genetik yatkınlık yer almaktadır.” şeklinde konuştu.
Kısırlık ve Çikolata Kisti İlişkisi
Çikolata kisti ile kısırlık arasındaki bağlantının karmaşık olduğunu belirten Opr. Dr. Yavuz, “Birçok mekanizma tanımlanmış olsa da, bunların hiçbiri doğurganlığın kesin olarak azaldığını kanıtlamamıştır. Şiddetli formlarında kısırlık ile ilişkisi olduğu söylese de, hafif formlarında bu konuda destekleyici kanıtlar oldukça azdır. Pelvik anatomideki bozulmalar, periton sıvısındaki değişiklikler, yumurtanın gelişimindeki sorunlar ve döllenen yumurtanın rahme yerleşimindeki problemler kısırlığa sebep olabilecek faktörlerdir. Farklı hastalar için farklı yaklaşımlar olsa da, çikolata kisti olan bir kadında çocuk sahibi olma isteği olduğunda önce gebelik için biraz zaman tanınması, ardından gebelik elde edilemezse yardımcı üreme yöntemlerine başvurulması önerilmektedir. Çikolata kisti olan bir kadının kendiliğinden gebe kalamayacağı düşüncesi yanlıştır.”
Tanısı ve Tedavi Yöntemleri
Hastalığın tam bir şekilde tedavisinin olmadığına dikkat çeken Opr. Dr. Yavuz, “Tedavinin amacı bulguları iyileştirmek, hastalığın yeniden oluşumunu önlemek ve endometriotik lezyonları yok etmektir. Çikolata kisti, östrojen bağımlı bir hastalık olduğundan, hastalığın oluşumunu engellemek ve şikayetlerin gerilemesini sağlamak için düzenli egzersiz yapmak, kafein ve alkol alımını sınırlamak ve vücut yağ oranını azaltmak önemlidir. Çikolata kisti, özellikle yumurtalıklarda tipik görünümlü kistlerin yokluğunda tanısı zor konulan bir hastalıktır. Bu nedenle, tüm kadınların yıllık kontrol muayenelerini yaptırmaları büyük önem taşımaktadır.” diyerek sözlerini sonlandırdı.
