Havaya, suya ve toprağa düşen cemreler, kış mevsiminin sonunu ve baharın müjdeleyicisi olarak halk arasında önemli bir yer tutar. Cemreler, kışın soğuk günlerinden sonra doğanın yeniden uyanışını simgeler. Her yıl, cemrelerin düşme tarihleri büyük bir merakla beklenir. İnanca göre, birinci cemre havaya, ikinci cemre suya ve üçüncü cemre ise toprağa düşmektedir. Bu üç cemrenin düşmesinin ardından havaların ısınacağına dair bir inanç bulunmaktadır. Cemrelerin, halk takvimine göre birer hafta arayla düştüğüne inanılmaktadır.
Cemre Ne Zaman Düşecek 2025?
Halk takvimine ve geleneksel inanışlara göre, kasım günlerinin 100. gününden 5 gün sonra cemrelerin düşmeye başlayacağı kabul edilmektedir.
İlk Cemre Nerede Düşer?
İlk cemrenin havaya düşmesi, 19-20 Şubat tarihlerinde gerçekleşmektedir.
Cemre Düşme Tarihleri ve Aralığı 2025
Üç cemrenin birer hafta aralıklarla ve sırasıyla havaya, suya ve toprağa düştüğüne dair inançlar mevcuttur. 2025 yılı için cemre düşme tarihleri şu şekildedir:
- 1. Cemre Havaya: 19-20 Şubat
- 2. Cemre Suya: 26-27 Şubat
- 3. Cemre Toprağa: 5-6 Mart
Cemre Nedir, Ne Anlama Gelir?
Cemre, “ateş” veya “kor” anlamına gelen bir kelimedir. Her yıl Şubat ayı sonunda başlayan ve önce havaya, sonra suya, en son da toprağa düşen cemreler, bahar bayramı Nevruz’un da yaklaşmakta olduğunu simgeler. Cemre düşmesi, hayvancılıkla uğraşanlar için, kışın geçmesiyle birlikte hayvanların otlaklara döneceği zamanın yaklaştığını; tarımla ilgilenenler için ise toprağın işlenmeye başlanacağı dönemin geldiğini ifade eder.
Cemre Ritüelleri Var mı, Neler Yapılır?
Cemre ile ilgili gelenekler, halk kültüründe önemli bir yer tutmaktadır. İstanbul Üniversitesi Türk Halk Bilimi Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Abdulkadir Emeksiz, cemrenin tarımsal faaliyetlerde çiftçiler için büyük bir öneme sahip olduğunu vurgulamaktadır. Isınmayan toprakta ekilen tohumların yeşermeyeceği için, çiftçiler cemrenin düşmesini beklerler. Cemre düşüş tarihlerine dair bazı ritüeller ise şöyledir:
- Rize bölgesinde cemre düştüğünde, aileler çocuklarına çarık giydirmemeye özen gösterirler.
- Ege Bölgesi’nde koç ve teke katımı, üçüncü cemrenin düşüşüne göre planlanır.
- Yeni doğan hayvanların soğuktan etkilenmemesi için, koyun ve keçilerin doğum dönemleri üçüncü cemrenin düşüşüyle eşleştirilir.
- Orta Rodop bölgesindeki Türk köylerinde yaşayanlar, kışın karın “tembel bir nesne” olduğuna inanırlar. Eskiden, ailedeki en yaşlı kadın, cemrenin düştüğü gün ateşten külleri bir kaba toplayarak avludaki karın üzerine daire şeklinde serperdi.
- İnsanlar, cemrenin düştüğü gün karla kaplı yollar yerine ot, çöp ve çiçek kırıntıları serpmeye başlarlardı. Bu uygulamaları gerçekleştirenler, Toprak Ana’ya “Ağaçlar, otlar ve çiçekler sana dönüş için hazır” diyerek dualar ederlerdi.