Brezilya’da Genç Kızların Gebelik Oranını Düşürme Çabaları
Brezilya Kadın ve Aile Bakanlığı, gençlere cinsel ilişkiden uzak durma baskısı yapılmadığını savunarak bir kampanya başlattı. Bu girişim, ülkede genç kızlar arasında yüksek oranda görülen gebelik oranını azaltmayı hedefliyor. Bakanlık, gençlere evlilik öncesi cinsel ilişkiden kaçınmaları çağrısında bulunuyor.
Cinsel ilişkiden uzak durmayı öğütleyen bu tartışmalı program, sağlık alanındaki meslek kuruluşlarının sert eleştirilerine maruz kalmış durumda. Ancak, muhafazakar Kadın, Aile ve İnsan Hakları Bakanı Damares Alves, bu programa güçlü bir destek veriyor. Kendisi, Evanjelik Hristiyan inancına sahip olan Cumhurbaşkanı Jair Bolsonaro tarafından da destekleniyor. Alves, dini inançlarını topluma dayatmakla suçlanıyor.
Geçen yıl BBC’ye yaptığı açıklamada Alves, “Zevk için cinsel ilişkiye karşı çok güçlü bir kampanya yürütüldüğünü görüyoruz” ifadelerini kullanmıştı. Bakan, genç yaşta gebeliği önlemek için “en etkili yöntemin” doğum kontrol hapları ve prezervatif kullanımı değil, cinsel ilişkiden tamamen uzak durmak olduğunu savunuyor.
‘Her şey zamanında’
Resmi verilere göre, Brezilya’da genç yaşta gebelik oranı 2000-2017 yılları arasında yüzde 36 azalmış olsa da, hala Latin Amerika genelinde yüksek seyrediyor. Birleşmiş Milletler’e (BM) göre, 15-19 yaş aralığındaki gebelik oranı, 100 binde 62 iken, küresel ortalama ise 100 binde 44’tür. Dünyada en yüksek genç yaşta gebelik oranları ise Batı ve Orta Afrika ülkelerinde görülmektedir.
Brezilya’daki kampanyanın resmi sloganı “Her şey zamanında” olarak belirlenmiş ve sosyal medyada #TudoTemSeuTempo etiketiyle tanıtılmaktadır. Alves, amacın genç yaşta gebelikler ve cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı “yeni bir şey” denemek olduğunu ifade ediyor. Hükümet, cinsel ilişkiden uzak durmayı dayatmadığını ya da bunu bir “ahlaki” tartışmaya dönüştürmeye çalışmadığını savunuyor.
Ancak Cumhurbaşkanı Bolsonaro daha önce ebeveynlere çağrıda bulunarak, Sağlık Bakanlığı’nın hazırladığı bir kitapçıktaki prezervatif kullanımıyla ilgili sayfaları yırtıp atmaları gerektiğini belirtmişti. Bu durum, sağlık çalışanları tarafından, kampanyanın etkinliği konusunda herhangi bir bilimsel kanıt bulunmadığı gerekçesiyle sert eleştirilerle karşılandı.
Brezilya Pediatri Vakfı, genç yaşta gebeliği azaltmak için bilimsel olarak etkinliği kanıtlanmış tek yöntemin yeterli cinsel eğitim ve sağlık hizmetlerine erişim olduğunu belirtiyor. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) de cinsel eğitim içeren programları desteklemektedir. WHO, “Cinsel ilişkiden kaçınmayı teşvik eden programlar, ilişkiye girme yaşını ötelemede, cinsel ilişkiye girme sıklığını veya partner sayısını azaltmada etkisiz oluyor. Cinsel ilişkiyi ötelemeyi, prezervatif ya da doğum kontrol hapları kullanmakla birleştiren programlar olumlu sonuçlar veriyor.” şeklinde açıklamada bulunuyor.
Kadın hakları savunucusu ve muhalif kongre üyesi Sambia Bomfim, hükümetin karmaşık bir sorunu gençlerin kendi kararlarına indirgemeye çalıştığını eleştiriyor. Bomfim, “Çoğu tecavüz kurbanının 13 yaşın altında olduğu bir ülkede, kızlar hayır diyebilecek iradeye sahip mi?” diye soruyor.
