Boyun Ağrısı ve Nedenleri
Pendik Medipol Üniversitesi Hastanesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Bölümünden Uzm. Dr. Çağlayan Aslanbaş, boyun ağrısının hem kadınlarda hem de erkeklerde her yaş grubunda görülebileceğini belirtiyor. Boyun ağrısı, genellikle boyun bölgesinde lokalize olan ağrının yanı sıra, boyundan başlayarak tek veya her iki kola yayılan ağrılar şeklinde de ortaya çıkabilir. Boyun omurları, disklerle ayrılan toplam 7 kemikten oluşmakta olup, bu diskler omurganın esnek ve güvenli hareket etmesini sağlarken, aynı zamanda darbeleri emme işlevini de üstlenir. Spinal kanal, omuriliğin geçtiği en büyük boşluk olup, her bir omurdan çıkan spinal sinirler, foramen adlı iki küçük açıklıktan geçer. Bu sinirlerin üzerinde oluşan basınç, kollarda güçsüzlük, hissizlik ve ağrıya neden olabilir. Boyun omurlarını dıştan saran güçlü kaslar ve ligamentler, omurganın stabil bir şekilde hareket etmesini sağlar.
“En Sık Görülen Nedeni Kas Zedelenmesi”
Dr. Aslanbaş, boyun bölgesine ait sinir, kemik, eklem, ligament veya kas dokusundaki herhangi bir bozukluğun boyun ağrısına yol açabileceğini vurguluyor. En yaygın boyun ağrısı nedeni kas zedelenmeleri olarak öne çıkmaktadır. Aşağıdaki durumlar boyun kaslarının spazmına neden olarak ağrıya yol açabilir:
- Ağır yük kaldırma
- Uzun süre aynı pozisyonda kalma
- Yoğun ve uzun süreli fiziksel aktiviteler
- Ağır spor yapma
- Rahatsız edici uzun seyahatler
- Yanlış pozisyonda uyuma ve yüksek yastık kullanımı
Bu durumlar, boyun kaslarının spazmına yol açarak ağrı ve hareket kısıtlılığına sebep olabilir. Ayrıca, düşme, spor yaralanmaları ve trafik kazaları, travmanın ciddiyetine göre basit bir spazmdan omurilik felcine kadar değişen ağır yaralanmalara yol açabilir. Bir diğer önemli neden ise kireçlenme olarak bilinen osteoartrit. Tekrarlayan mikro ve makro travmalar, postür bozuklukları, omurga üzerindeki asimetrik ağırlık aktarımı ve omurga eklemlerindeki yıpranma, kireçlenmeye neden olabilir. Osteoartrit genç yaşlardan itibaren başlayabilir ve yaş ilerledikçe görülme sıklığı artar. Bu durum, sadece boyun ağrısına değil, aynı zamanda ileri vakalarda ciddi eklem hareket kısıtlılıklarına da yol açabilir.
“Ağrı ile Birlikte Kolların Uyuşması Durumunda Dikkat”
Dr. Aslanbaş, boyun ağrısının diğer nedenlerini şu şekilde sıralıyor:
- Servikal disk hernisi: Halk arasında bilinen adıyla boyun fıtığı, omurlar arasında yer alan disklerin zedelenmesi sonucu omurilik veya kollara giden sinirlerin baskı altında kalmasına neden olabilir. Bu baskının yeri ve şiddeti, hastanın klinik durumunu belirler.
- Romatizmal hastalıklar: Ankilozan spondilit ve romatoid artrit gibi hastalıklar, mekanik ağrıların aksine, istirahat halinde artan ve gece şiddetlenen ağrılarla karakterizedir. Ayrıca, sabahları yarım saatten uzun süren tutukluklar da gözlemlenir.
“Stres Faktörleri de Ağrıyı Tetikleyebilir”
Dr. Aslanbaş, stresin kas spazmına yol açarak boyun ağrısında bir kısır döngü oluşturabileceğini belirtiyor. Postür bozuklukları, yanlış yastık ve yatak kullanımı, miyofasiyal ağrı sendromu da boyun ağrısının diğer yaygın nedenleri arasında yer alır. Çok nadir de olsa, boyun tümörleri, omurilik tümörleri, kemik enfeksiyonları ve “Torasik Çıkış Sendromu” gibi durumlar da boyun ağrısına ve ek olarak kollarda ağrı ve uyuşmaya neden olabilir.
“Boyun Ağrısı Nasıl Tedavi Edilir?”
Dr. Çağlayan Aslanbaş, boyun ağrısının tedavisinde egzersiz ve ilaç tedavisinin yanı sıra birçok yöntem kullanıldığını ifade ediyor. Eklem hareket açıklığını korumak ve kas gücünü artırmak için planlanan egzersizler, ağrı sınırında yapılmalıdır. Egzersiz sırasında şiddetli bir ağrı hissedilirse, hemen durulmalıdır. Tedaviye genellikle basit ağrı kesicilerle başlanır. Ağrılar kontrol altına alınamazsa, daha güçlü ilaçlar hekim tarafından reçete edilir. Geçmeyen boyun ağrıları mutlaka bir fiziksel tıp ve rehabilitasyon hekimi tarafından değerlendirilmelidir. Hekim, hastanın genel durumu ve ek hastalıkları göz önünde bulundurularak bireysel bir tedavi planı hazırlar. Fizik tedavi programının içeriği ve süresi kişiye özel olarak düzenlenir. Alternatif tedavi yöntemleri arasında masaj, akupunktur, manuel terapi, kinezyolojik bantlama, osteopati, yoga ve meditasyon yer almaktadır. Cerrahi tedavi ise boyun fıtığına bağlı ilerleyici nörolojik hasar, kontrol altına alınamayan ağrılar veya omurgada tümör, apse, kırık ya da kayma gibi durumlarda gerekli olabilir.
Boyun Ağrıları İçin Basit Egzersiz Önerileri
Dr. Aslanbaş, boyun ağrılarına karşı basit egzersizleri öneriyor ve bu hareketlerin günde 3 kez, her biri 10 kez tekrarlanmasını tavsiye ediyor:
- Ellerinizi alnınıza koyun. Başınızı öne doğru itmeye çalışırken, ellerinizle engel olmaya çalışın. 5’e kadar sayıp gevşeyin.
- Ellerinizi başınızın arkasında birleştirin. Başınızı arkaya doğru itmeye çalışırken, ellerinizle engel olmaya çalışın. 5’e kadar sayıp gevşeyin.
- Sağ elinizi başınızın sağ tarafına koyun. Başınızı sağa doğru itmeye çalışırken, sağ elinizle engel olun. 5’e kadar sayıp gevşeyin.
- Aynı hareketi sol elinizle sola doğru tekrarlayın.
- Yavaşça başınızı öne eğerek çenenizi göğsünüze değdirmeye çalışın. 5’e kadar sayın ve başınızı nötral (orta) pozisyona getirip dinlenin.
- Başınızı arkaya bükün. 5’e kadar sayın, tekrar başınızı nötral pozisyona getirin.
- Başınızı yavaşça sağa eğerek kulağınızı omzunuza değdirmeye çalışın. 5’e kadar sayın ve nötral pozisyona gelin. Hareketi aksi yönde tekrarlayın.
- Başınızı yavaşça sağa döndürün. 5’e kadar sayın ve başınızı nötral pozisyona getirin. Sonra başınızı sola çevirin. 5’e kadar sayın ve dinlenin.
- Oturarak veya ayakta; omuzlarınızı yukarı, kulaklarınıza doğru kaldırın. 5’e kadar sayın ve gevşeyin.
- Oturarak veya ayakta; omuzlarınızı yukarı kaldırın ve geriye doğru çevirin. 5’e kadar sayıp gevşeyin.
