Bolu, Kartalkaya Kayak Merkezi’ndeki Grand Kartal Otel’de geçen hafta meydana gelen yangında, resmi açıklamalara göre (24 Ocak Cuma tarihi itibariyle) 36’sı çocuk 78 kişi hayatını kaybetti, birçok kişi de yaralandı. İddialara göre, bu trajik olay ihmaller zincirinin bir sonucu olarak ortaya çıktı ve yetkililerin sorumluluklarını bir kez daha hatırlattı. Yangının bir daha yaşanmaması için bireysel olarak alabileceğimiz önlemleri düşünmemiz gerektiği ortaya çıktı. Yangın Önleme ve Koruma Derneği Yönetim Kurulu Üyesi ve yangın güvenlik uzmanı Levent Yasa ile bu konuyu detaylandırdık.
Yasa, yangın anında en kritik eylemin, yangını duyduğumuz, gördüğümüz veya hissettiğimiz anda bir saniye bile beklemeden binayı terk etmek olduğunu vurguladı. Yangın sırasında dikkat edilmesi gereken hayati bilgiler şöyle:
- Eğer alan dumanla kaplanmışsa veya koridorlardan çıkma imkanı yoksa, dumanın içine girmeden eğilerek, emekleyerek veya yerde sürünerek kaçmalısınız. Dumanın içindeki zehirli gazlar, özellikle karbonmonoksit, sağlıklı bir insanı yaklaşık 1,5 dakikada bayıltabilecek kadar tehlikelidir.
- Yangın anında duman ve sıcaklık, öncelikle tavan bölgesinde birikir. Bu yüzden, tavan seviyesinden olabildiğince uzak kalmak önemlidir.
- Bir otel veya konaklama tesisindeyken odadan çıktıktan sonra en yakın merdiven, kaçış yolu ve acil çıkışların yerini mutlaka kontrol edin. Bu bilgilerin aile üyelerine de gösterilmesi gerekir. Mümkünse acil çıkışları tatilinizin başında bir kez kullanıp nereye çıktığınızı görün.
Evde Yangın Güvenliği İçin Alınması Gereken Önlemler
Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi İş Sağlığı ve Güvenliği Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, binalarda yangına karşı alınması gereken önlemleri şu şekilde sıraladı:
- Yangın tüpleri: Her 25 metrede bir yerleştirilmeli, yerden 30-40 cm yukarıda duvara asılmalı ve düzenli aralıklarla kontrol edilmelidir.
- Yangın merdiveni ve kat planı: Her binada en az iki yangın merdiveni ve katlarda kat planı olmalıdır.
- Acil yardım butonu ve yangın dolabı: Yangın başladığında acil yardım butonu kırılarak uyarı verilmelidir. Acil çıkış ışığı olmalı ve elektrik kesildiğinde akü, jeneratör gibi sistemlerle çıkış yönünü göstermelidir. Ayrıca, binalarda yangın dolabı bulunmalıdır.
- Fıskiye sistemleri ve duman dedektörleri: Yangın anında alarm devreye girdiğinde otomatik olarak çalışır. Duman algılandığında su püskürterek yangını bastırır. Her binada duman dedektörü bulunmalıdır.
- Yangın pompaları: Yangın söndürme ve elektrik kesintisi durumunda hızlı bir şekilde jeneratör devreye girer. Büyük binalarda yangın için özel alanları olan büyük su depoları bulunmalıdır.
- Tüm prizler, özellikle mutfaktakiler, ayrı ayrı sigortalara bağlanmalıdır.
- Doğalgaz kullanıyorsanız, mutlaka doğalgaz dedektörünüz olmalıdır.
- Kombinin bakımını zamanında yaptırın ve şarj cihazlarınızı prizde bırakmamaya özen gösterin.
- Yemek pişirirken mutfağı terk etmeyin ve ocak çevresindeki tutuşmaya müsait kumaşları uzak tutun.
- Kızartma yaparken bitkisel yağ tutuşursa, üzerine sert bir kapak koyarak su dökmeden kontrol altına alın.
- Kibrit ve çakmak gibi malzemeleri çocukların ulaşamayacağı yerlerde saklayın.
- Boya, tiner gibi yanıcı maddeleri evde bulundurmayın ve LPG tüplerini balkon gibi dış alanlarda konumlandırın.
- Sigara kullanıyorsanız, söndürmeden çöpe atmamaya dikkat edin.
- Apartmanlarda her katta yangın söndürücü bulundurulmalı ve tüm evlere birer tane alınmalıdır.
- Yangın çıktığında beklemeden binayı terk edin, eşya almak gibi bahanelerle tekrar girmeyin.
İlk Müdahale Önerileri
Yangına nasıl müdahale edeceğinizle ilgili bir eğitiminiz varsa, binadaki yangın tüpünü yangının merkezine doğru sıkarak ilk müdahaleyi gerçekleştirebilirsiniz. Ancak eğer yangına müdahale edebilme şansınız yoksa, çevrenizdeki insanları uyararak güvenli bir alan bulmalısınız.
Binayı terk ederken, birçok kapıdan geçiyorsanız, bu kapıları arkanızdan kapatmayı unutmayın. Bölmelendirme yangında hayati öneme sahiptir; her kapı, duman ve ısı yayılmasını engellemek için bir bariyer görevi görür.
Bağımsız İtfaiye Kurumu İhtiyacı
Mehmet Bayramoğlu, Kaliforniya’da uzun yıllar yüksek binaların yangın güvenliği alanında çalışan bir mühendis olarak, ABD’deki yangın güvenliği sistemini şöyle özetliyor: “ABD’de yüksek katlı binalar, hastaneler ve restoranlar gibi çeşitli alanlar için uzmanlaşmış denetçilerle çalışılır. İnşaat sürecinden itibaren güvenlik standartlarının uygulanması sağlanır. Yangın güvenliğini sağlamanın en temel yolu, bağımsız ve profesyonel bir itfaiye kurumuyla güçlü denetim sistemlerinin hayata geçirilmesidir.”
