Üroloji Uzmanı Doç.Dr. Murat Tolga Gülpınar, böbrek taşlarının nedeninin genelde sıvı alımı azlığı, birtakım metabolik bozukluklar, idrarda atılan kristallerin yoğunluğunun artması olduğunu lisana getirdi. Birinci taş tespitinden itibaren 10 yıl içinde hastalığın tekrar etme mümkünlüğünün yüzde 50 olduğunu vurgulayan Gülpınar, “Ülkemizde taş hastalığı çok sık görülüyor. Doğu ve Güneydoğu Bölgesi’nde bu oran daha da artıyor. Hayatı boyunca bir erkeğin taş hastalığına yakalanma oranı yüzde 10, bayanın ise yüzde 5’tir” dedi.
Böbrek taşı kimlerde görülür?
Sık karşılaşılan bu hastalığa erkeklerin yakalanma riskinin bayanlara oranla daha fazla olduğuna dikkat çeken Gülpınar, bilhassa genetik faktörlerin bu riski iki buçuk kat arttığını belirtti.
Riski artıran öteki faktörlere de değinen Murat Tolga Gülpınar, kelamlarına şöyle devam etti: “Beslenme şekli, kimi meslek gurupları, sıvı tüketimin azlığı, coğrafik kurallar, iklim şartları ve kişinin böbrek, barsak, iltihaplı romatizma, gut ve diyabet üzere rahatsızlıklara sahip olması risk faktörleri ortasındadır. Taş hastalığı için yüksek risk gurubunda olan şahıslar var. Genetik faktörlere dayanarak aile geçmişinde taş hastalığı olanlar, tek böbrekli şahıslar, anatomik bozukluklar, CA Oksalat dışı taşa sahip bireyler, hastalığı tekrardan eden hastalardır.”
Böbrek taşı düşürenler, limonlu su ve portakal suyu içerse…
Taş hastalıklarının tetiklenmesinde ve tedavi formüllerinde beslemenin kıymetine dikkat çeken Gülpınar, tuz alımının kıymetine vurgu yaparak “Hayvansal besinlerin tüketimi, protein yüklü beslenmek, çok kalsiyum, zerzevat ve posalı besinler ile beslenmek, günlük tuz alımını 3-5 gramdan fazla tüketmek hastalığı tetikliyorr. İstikrarlı beslenerek günlük 2,5-3 litre sıvı tüketimi ile taş oluşumu önlenebilir. Taş hastalığına yakalanmış yahut aile hikayesinde taş hastalığı olan şahısların limonlu su ve portakal suyu tüketmeleri önerilir” diye konuştu.
Çilek, incir, ıspanak yerken dikkat!
Böbreklerde taş oluşumu hakkında da bilgi veren Murat Tolga Gülpınar, “Böbreklerimiz kanı süzerek idrarı oluşturuyorlar. Birtakım elementler kristaller oluşturuyor. Bu kristaller sıvı alım azlığında idrarda ağırlaşıyor ve taşları oluşturuyor. Taşlar kristal cinsine nazaran 5’e ayrılıyor ve bunların yüzde 75’ini kalsiyum oksalat oluşturuyor. Bedende yüzde 10 oranında kalsiyum fosfat cinsi taşlar görülürken strüvit, ürik asit ve sistin taşı üzere kristallerde oluşabiliyor. Kalsiyum oksalat taşları olanların çilek, incir, ıspanak, pazı, pırasa, badem, kahve ve turşu üzere besinleri daha az tüketmeleri gerekiyor” dedi.
Böbrek taşı tedavisi nasıl olur?
Hastanın şikayetleri göz önünde tutularak yanlışsız müdahale yapılabilmesi için hastadan ultrason ve tomografi imajları istendiğini belirten Gülpınar, şunları söyledi:
“Hasta genelde üroloji hekimliğine böbrek ağrısı ya da yan ağrı şikayeti ile başvurur. Buna ek olarak hasta kolik ağrısı, künt ağrı, sık idrara çıkma, idrar yaparken yanma, idrar yapamama hissi, testiste hissedilen ağrılar, bulantı kusma ve bazen kanlı idrar üzere şikayetler de hastalığın belirtileri ortasında görülebiliyor. Taş hastalığında yapılacak olan tedavi taşın büyüklüğüne, taşın içeriğine, taşın yerine, böbrek anatomisine, vücut anatomisine, hastanın ahengine nazaran farklılıklar gösterir. Taş kırmada uygulanan metotlar ortasında ESWL süreci hamilelere, enfeksiyon kanalı hastalara, beyin tümörü bulanan hastalara, tıkalı sistemler, kalp pili bulunan hastalara uygulanmıyor. Açık ameliyatlar taş hastalıkları tedavisinde neredeyse hiç uygulanmıyor, onun yerini endoskopik aygıtlar ve peruktan nefrolitotomi denilen teknolojik ameliyatlar aldı. Bu ameliyatlar hastanın hastanede kalış müddetini ve düzgünleşme sürecini son derece kısaltıyor.”
