Bilim İnsanlarından Uyarı: “Şirketler Rüyalarınıza Reklam Yerleştirecek”
Araştırmacılar, ortaya çıkan yeni bir pazarlama taktiği konusunda alarm zillerinin çaldığını belirtiyor. Uyku ve insan bilişi üzerine uzmanlaşmış bilim insanlarının, dijital fikir ve kültür dergisi Aeon’da yayımladığı makaleye göre, pazarlamacıların %77’si önümüzdeki üç yıl içinde “rüya teknolojisi” ile reklamcılığa geçmeyi planlıyor.
“Uyku ve rüya korsanlığı yoluyla satın alma davranışını değiştirmek ve yönlendirmek için yeni yollar arıyorlar” diyen araştırmacılar, bu konudaki endişelerini şu sözlerle ifade ettiler:
“Rüya inkübasyonu, yani rüya içeriğini etkilemek için uyku öncesi veya uyku sırasında belirli uyaranların sunulması işleminin ticari amaçlarla kullanımı hızla gerçek oluyor.”
Makalede yer alan yazarların iki tanesi, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) tarafından rüyaları “hacklemek” ve uyuyanlarla etkileşimde bulunmak için geliştirilmiş cihaz üzerinde çalışan bir araştırma ekibinin parçası. Ancak yazarlar, bu tür araştırmaların esas amacının rüya görmenin öğrenmeyi nasıl etkilediğini incelemek ve travma sonrası stres bozukluğu nedeniyle oluşan kabusları anlamak ve tedavi etmek olduğunu vurguladı.
Makalede, pazarlama firmalarının “rüya mühendisliğine” duyduğu ilginin oldukça endişe verici olduğu ifade ediliyor. Üç araştırmacı da ABD’de reklamları düzenleyen Federal Ticaret Komisyonu’na “rüya korsanlığını” yasaklaması ve bilinçaltı mesajları da kapsayacak şekilde kurallarını genişletmesi çağrısında bulundu.
Makalede rüya korsanlığına dair çarpıcı bir örnek de sunuluyor. Araştırmacılar, ABD merkezli içecek şirketi Molson Coors’un “rüya inkübasyonu” teknolojisini alkollü ürün satışında kullanmaya çalıştığını belirtti. Gerçekten de, içecek firması 7 Şubat 2021’de Super Bowl öncesinde tüketicilerin rüyalarına müdahale etmeyi denediği “hedefli rüya inkübasyonu” isimli bir araştırma tasarladı ve deneye katılacak bireylere bedava bira vaat etti.
Bu girişimin ardından, makalenin yazarları arasında yer alan 40 bilim insanı, reklamcıların bilimsel çabalara müdahale etmesini eleştiren bir mektup kaleme aldı.
Yeni makalede, bu girişim “yalnızca aldatıcı bir pazarlama kampanyası değil; aynı zamanda bir zamanlar bilim kurgu unsuru olan bir şeyin hızla gerçekliğimize dönüşebileceğinin bir işareti” olarak değerlendirildi:
“Artık kendimizi oldukça kaygan bir zeminde buluyoruz. Nereye ve hangi hızda kaydığımız, rüyalarımızı korumak için hangi adımları atmayı seçeceğimize bağlı.”
Kaynak: Independent Türkçe, Futurism, Aeon
