Günümüzde yapılan araştırmalar, bilgisayar oyunları oynamanın beynin dikkat ve görsel-uzamsal becerilerden sorumlu bölgelerinde bazı değişikliklere yol açabileceğini ve bu bölgeleri daha verimli hale getirebileceğini göstermektedir. Araştırmacılar, ödül sistemi ile ilişkili beyin bölgelerinin incelendiği ve video oyunu bağımlılığı ile olan ilişkilerinin araştırıldığı çalışmalara da dikkat çekmektedir.
Bilgisayar oyunları giderek daha yaygın hale geliyor ve daha fazla yetişkin, bu eğlence biçiminden keyif almaya başlıyor. Oyun oynayanların ortalama yaşı sürekli artmakta; örneğin, 2016 yılında bu yaşın ortalama 35 olduğu tahmin ediliyordu. Gelişen teknoloji, bilgisayar oyunlarına daha fazla insanın maruz kalmasına olanak tanıyor. Peki, bilgisayar oyunlarının insan beyni ve davranışları üzerindeki etkileri nelerdir?
Frontiers in Human Neuroscience dergisinde yayımlanan inceleme çalışmasının ilk yazarı Marc Palaus, bilgisayar oyunlarıyla ilgili şu ifadeleri kullanıyor: “Oyunlar bazen övülmekte ya da kötülenmektedir. Ancak bu genellikle, bu iddiaları destekleyen somut veriler olmadan gerçekleşmektedir. Ayrıca, oyun oynamak oldukça popüler bir aktivitedir; bu nedenle herkesin konu hakkında güçlü görüşleri olduğu görülebilir.”
Palaus ve meslektaşları, bilgisayarların beyin yapısı ve işlevleri üzerindeki etkilerine dair bir yön belirlemek amacıyla toplamda 116 bilimsel çalışmanın sonuçlarını değerlendirdiler. Bu çalışmaların 22’si beyindeki yapısal değişiklikleri incelerken, 100 tanesi beyin işlevselliği ve/veya davranıştaki değişimlere odaklanmıştır.
Bu çalışmalar, bilgisayar oyunlarının insan beyninin işleyişini ve hatta yapısını değiştirebileceğini ortaya koymaktadır. Örneğin, bilgisayar oyunu oynamak dikkat üzerinde etkili olabiliyor; bazı araştırmalar, oyuncuların sürekli dikkat veya seçici dikkat gibi farklı dikkat türlerinde gelişim gösterdiğini ortaya koymaktadır. Ayrıca, oyuncuların dikkatle ilişkili beyin bölgeleri daha verimli hale gelmekte ve zorlu görevlerde dikkati sürdürmek için daha az enerji harcamaktadır.
Bunun yanı sıra, bilgisayar oyunlarının beynin görsel-uzamsal becerilerle ilgili bölgelerinin boyutunu ve verimliliğini artırabileceğine dair kanıtlar da mevcuttur. Örneğin, sağ hipokampüs bölgesi, hem uzun süreli oyuncularda hem de bir video oyunu eğitim programına katılan gönüllülerde genişlemiştir.
Bununla birlikte, video oyunları bağımlılık yapma potansiyeline de sahiptir. Bu bağımlılık durumu, “İnternet Oyun Bağımlılığı” olarak adlandırılmaktadır. Araştırmacılar, oyun bağımlılarında sinirsel ödül sistemlerinde hem işlevsel hem de yapısal değişikliklerin meydana geldiğini tespit etmişlerdir. Bu değişikliklerin, bu bireyleri oyun oynama işaretlerine maruz bırakarak ve oyun oynama isteğine sebep olarak ve nöral tepkilerini gözlemleyerek ortaya çıktığı anlaşılmaktadır. Bu nöral değişimler, diğer bağımlılık bozukluklarında görülenlerle benzerlik göstermektedir.
Peki, tüm bu beyin değişimlerinin anlamı nedir? Palaus, “Beynin video oyununa maruz kalmasına nasıl tepki verdiğine odaklandık, ancak bu etkiler her zaman gerçek hayattaki değişikliklere dönüşmüyor. Muhtemelen video oyunları, dikkat, görsel ve motor beceriler üzerinde olumlu etkiler yaratırken, aynı zamanda bağımlılık riski gibi olumsuz etkiler de barındırıyor. Bu karmaşıklığı kabul etmemiz gerekiyor,” şeklinde açıklamalar yapmaktadır.
Kaynak: popsci.com.tr
