Gözyaşı Kanal Tıkanıklığı: Bebeklerde Sık Görülen Bir Sorun
Gözyaşı kanal tıkanıklığı, doğumdan sonraki birkaç hafta içinde bebeklerde oldukça yaygın bir sağlık sorunu olarak karşımıza çıkmaktadır. Göz hastalıkları uzmanı Op. Dr. Selçuk Bulut, bu durumun seyrine ilişkin önemli bilgiler paylaştı. Hastalığın belirtileri arasında alt göz kapağında gözyaşı birikmesi, aşırı gözyaşı akışı ve çapaklanma yer aldığını belirten Dr. Bulut, ebeveynleri bu belirtilerle karşılaştıklarında bir uzmandan yardım almaları konusunda uyardı.
Erken teşhis durumunda gözyaşı kesesinin bulunduğu alana pompalama şeklinde masaj yaparak bu sorunun kolayca çözülebileceğini ifade eden Bulut, tedaviye geç kalınması durumunda göz çevresinde enfeksiyonlara bağlı menenjite yol açabileceğini de vurguladı.
Belirtileri ve Tanı Yöntemleri
Op. Dr. Selçuk Bulut, gözyaşı kanal tıkanıklığının belirtilerini şöyle açıkladı: “Gözyaşı kanallarında farklı seviyelerde tıkanıklık veya darlık söz konusu olabilir. Enfeksiyonlar, gözyaşı kanalının darlığını artırarak tıkanıklığa yol açabilir. Bu durum genellikle göz kapağının ön yüzünde tek taraflı ya da iki taraflı gözyaşı birikmesi, belirgin göz yaşarması, enfeksiyon ya da göz kapaklarında çapaklanma ve yapışma gibi belirtilerle kendini gösterir.”
Göz kanalı tıkanıklığı nedeniyle oluşacak enfeksiyonların ciddi sorunlara yol açabileceğine dikkat çeken Dr. Bulut, “Bu hastalara zamanında müdahale edilmesi ve gözyaşı kanalına uygulanacak masajın doğru bir şekilde yapılması hayati önem taşıyor. Ailenin bilinçli olması bu noktada son derece kritik.”
Floresein Kaybolma Testi ile Tanı
Gözyaşı kanalı tıkanıklığının tanısının floresein kaybolma testi ile kolayca konulabileceğini belirten Selçuk Bulut, “Yeni doğan bebeklerde genellikle bu kanallar kapalıdır. Doğumdan sonra gözyaşı salgısı başladığında ve göz kırpma hareketiyle gözyaşı aşağı doğru pompalanmaya başladığında, nazolakrimal kanalın alt ucundaki Hasner valbi kendiliğinden açılmalıdır. Eğer tıkanıklık devam ediyorsa, çapaklanma, yaşarma ve sulanma belirtileri ortaya çıkar. Bu durumu klinik inceleme ile tespit edebiliyoruz. Gözlere damlatılan floresein boyasının kaybolmasını bekliyoruz. Eğer gözyaşı kanalı açıksa, boya oradan kaybolacaktır. Ancak bir ya da iki tarafta floresein birikimi varsa, bu durumda kanalın tıkalı olduğuna kanaat getiriyoruz ve tedavi protokollerine başlıyoruz.”
Masaj ile Tedavi Yöntemi
Gözyaşı kanalı tıkanıklığının doğru bir masaj yöntemini kullanarak tedavi edilebileceğini ifade eden Selçuk Bulut, masajın tedavi sürecindeki ilk adım olduğunu belirtti. Masajın nasıl yapılması gerektiğini aktarırken, “Tedaviye doğru masajla başlamak önemlidir. Masaj, tedavinin en kritik aşamasıdır. Eğer masajdan sonuç alınamazsa, sonraki aşamalarda sondalama veya silikon entübasyon tüpü uygulaması yapılabilir. Başarı elde edilemezse, cerrahi müdahale ile sonuç alınmaya çalışılır. Masajı mutlaka bir göz hekiminden öğrenmeleri ve doğru bir şekilde uygulamaları gerekmektedir.”
Masajın, göz ile burun tabanı arasında yer alan gözyaşı kesesinin bulunduğu bölgeye pompalar şekilde uygulanması gerektiğini belirten Bulut, günde dört defa 10-15 tekrar ile yapılmasının önerildiğini ifade etti. “İlk bir ay içinde sonuç alma ihtimali vardır, fakat bazı durumlarda bu masajın 6 ay ila 1 yıl boyunca devam etmesi gerekebilir. Ailelere önerim, çocuklarının gözlerinde doğumdan sonraki 2 hafta içerisinde başlayan yaşarma, göllenme veya çapaklanma gibi belirtiler varsa mutlaka bir göz hekimine başvurmalarıdır.”
Silikon Entübasyon: Diğer Bir Seçenek
Tedavi protokollerinin doğru uygulanmadığı durumlarda sonuç almanın zorlaştığını dile getiren Selçuk Bulut, “Tedavi sürecinin yanlış uygulanması, tekrarlayan enfeksiyonlara ve gözyaşı kesesinde kist oluşumuna neden olabilir. Bu gibi durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir. Masajın doğru bir şekilde uygulanması son derece önemlidir. Eğer ilk 6 ay içinde masajdan sonuç alınamazsa, tekrarlayan enfeksiyonlar devam ediyorsa, çocuğun gözünü riske etmemek için sondalama işlemi uygulanabilir.”
Sondalama işleminin, gözyaşı kanalı ağzından metal bir çubukla burun boşluğuna doğru ilerleyerek tıkanıklığın açılması işlemi olduğunu vurgulayan Bulut, bu işlemden genellikle yüksek oranda başarılı sonuçlar alındığını belirtti. “Eğer sondalama işlemi de yeterli olmazsa, silikon entübasyon tüpü uygulamasına geçiliyor. Bu tüp, tıkanıklığın durumuna bağlı olarak 2 aydan 6 aya kadar kalabilir. Eğer tüp uygulamasından da sonuç alınamazsa, 2 yaşından sonra gözyaşı kanalı ile burun kemiği arasında bir pencere açarak müdahale ediyoruz. Dakriosistorinostomi adı verilen bu ameliyat genel anestezi altında gerçekleştirilmektedir ve başarı oranı oldukça yüksektir. Ailelerin endişe etmemesi gerektiğini belirtmek isterim, çünkü sondalama veya silikon tüp uygulamaları basit bir anestezi tekniği ile yapılmakta, işlem sonrasında çocuk hemen uyanmakta ve kendine gelmektedir.”
