Bağışıklık Sistemini Güçlendirmenin Yolları
Türk Böbrek Vakfı, bağışıklık sistemini güçlendirmenin önemli yollarını vurgulayarak, sağlıklı yaşam alışkanlıklarının önemine dikkat çekti. Vakıf, şu önerileri sıraladı:
- Yeterince uyuyarak melatonin seviyenizi artırın.
- Sigara ve tütün ürünlerinden uzak durun.
- Sebze ve meyve açısından zengin bir diyet uygulayın.
- Düzenli egzersiz yaparak fiziksel aktivitenizi artırın.
- Sağlıklı kilonuzu koruyun.
- Enfeksiyonlardan korunmak için gerekli önlemleri alın; örneğin, ellerinizi düzenli ve doğru bir şekilde yıkayın.
- Yiyeceklerinizi iyi pişirin.
- Stres seviyenizi azaltmaya yönelik adımlar atın.
ENFEKSİYONLARA YATKINLIĞIN ARTMA RİSKİ
İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Uyku Bozuklukları Merkezi Sorumlu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Derya Karadeniz, uykunun bedenin onarımındaki kritik rolünü ve bağışıklık sistemi üzerindeki etkilerini açıkladı. Karadeniz, şu bilgileri paylaştı:
“Deneysel çalışmalarda, uyku yoksunluğu yaşayan hayvanlarda, sadece üç gün içinde mide-bağırsak kaynaklı enfeksiyonlar neticesinde ölüm gerçekleştiği gözlemlenmiştir. İnsanlarda ise benzer durumlar söz konusudur. Örneğin, dört gece boyunca sadece dörder saat uyumalarına izin verilen bireylerde, beşinci günde yapılan grip aşısı, normal uyku sürelerine sahip olanlara göre çok daha zayıf bir bağışıklık yanıtı ortaya çıkarmıştır. Ayrıca, uyku hastalıklarının birçok türünde bağışıklık sisteminin bozulduğu ve enfeksiyonlara karşı duyarlılığın arttığı gösterilmiştir.”
Uyku hastalıklarından bağımsız olarak, uyku süresinin bilerek kısaltılmasının da bağışıklık sistemini zayıflattığını ve enfeksiyon hastalıklarına karşı savunmasız hale getirdiğini vurgulayan Karadeniz, şöyle devam etti: “Uykunun bağışıklık sistemi üzerindeki koruyucu ve güçlendirici etkisine, hasta olduğumuz dönemlerde artan uyku isteğimiz ve ihtiyacımız örnek olarak gösterilebilir. Hastalık durumunda uyku süresinin artması, bağışıklık sisteminin toparlanmaya çalıştığını gösterir. Bu, vücudun kendini onarma mekanizmasını destekleyen fiziksel bir savunma mekanizmasıdır. İmmün sistem hücrelerinin kendine özgü sirkadiyen yani günlük ritimlerinin bulunduğunu ve tüm immün hücrelerin, herhangi bir saldırıda, uyku sırasında en yüksek seviyeye ulaştığını belirtmek gerekir. İmmün sistemin hafızası, derin NREM uykusu (NREM 3 evresi) sırasında oluşur. Yani vücuda giren bir mikrobun tanınması ve buna yanıt olarak antikor üretimi, derin NREM uykusu sırasında gerçekleşir. Hastalık durumunda, uyku süresinin artması bağışıklık sistemini yeniden güçlendirmeye yardımcı olur.”
VİTAMİN VE MİNERALLERİ KİŞİSEL İHTİYAÇLARA GÖRE ALMAK ÖNEMLİ
Türk Böbrek Vakfı Başkanı Timur Erk, Covid-19 salgını gibi zorlu süreçlerin ardından, mevsimsel hastalıkların da arttığı günlerde insanların bağışıklık sistemini nasıl güçlendirebileceklerine dair arayış içinde olduklarını belirtti. Erk, takviye alımının bazı durumlarda uzman görüşüyle ve gerekli testlerin yapılmasıyla gerçekleştirilmesi gerektiğini vurgulayarak, şunları ifade etti:
“Temel vitamin ve mineraller, bireylerin özel ihtiyaçları doğrultusunda alınmalıdır. Ancak, önerdiğimiz konular, uzman desteği gerektirmeden yaşam kalitenizi ve dolayısıyla sağlığınızı ve bağışıklığınızı olumlu yönde etkileyen önemli unsurlardır. Sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz, stres yönetimi ve yeterli uyku büyük önem taşımaktadır. Büyükannelerimizin ‘Çocuk uykuda büyür’ sözleri, günümüzde herkes için geçerlidir ve bilimsel araştırmalarla da desteklenmiştir.”
